Boek (raketsysteem)

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
(Doorverwezen vanaf Buk-raket)
Boek
Boek-M1-2-luchtdoelraketsysteem in 2010
Type Middellange-afstands-
luchtdoelraket
Land van oorsprong Sovjet-Unie
Dienstgeschiedenis
In dienst 1979
Gebruikt door Zie lijst
Oorlogen Zie
Productiegeschiedenis
Ontwerper Kontsern PVO «Almaz-Antey»
Geproduceerd 1979-heden
Varianten 9K37 "Boek", 9K37M, 9K37M1 "Boek-M1", 9K37M1-2 "Boek-M1-2", 9K37M1-2A, 9K317 "Boek-M2", "Boek-M3"
maritiem: 3S90 (M-22), 3S90M, 3S90E1, 3S90M1

Boek (Russisch: Бук) is een familie van luchtdoelraketten voor de middellange afstand, ontworpen door de Sovjet-Unie en nadien geproduceerd door Rusland. Het systeem is bedoeld om kruisvluchtwapens, vliegtuigen, helikopters en UAV's neer te halen door middel van een shrapnel-raketkop.

De Boek-serie is de opvolger van de 2К12 "Куб" (NAVO-codenaam: SA-6 Gainful). De eerste versie van Boek was de 9K37 (NAVO-codenaam Gadfly, binnen het Amerikaanse ministerie van Defensie de code SA-11). Nieuwere versies van Boek zijn de Boek-M1-2 en Boek-M2, die binnen de NAVO en de Amerikaanse defensie respectievelijk Grizzly en SA-17 heten. Verder wordt er gewerkt aan de Boek-M3.[(sinds) wanneer?]

Er zijn ook verschillende marineversies ontwikkeld met denominatie 3S90. NAVO-codenamen hiervan zijn onder andere Gollum, Grizzly en SA-N-7C.

Neerhalen MH-17[bewerken | brontekst bewerken]

Op 17 juli 2014 stortte een burgervliegtuig, vlucht MH17 van Malaysia Airlines, onderweg van Amsterdam naar Kuala Lumpur neer boven de oblast Donetsk in de oostelijke Oekraïne van 10 kilometer hoogte. Er waren al snel sterke vermoedens dat een Boek-raketsysteem het vliegtuig had neergehaald, maar uit het voorlopige resultaat van het onderzoek door de Onderzoeksraad voor Veiligheid naar de ramp werd dit nog niet met zekerheid vastgesteld.[1][2] In het definitieve rapport, dat op 13 oktober 2015 werd gepresenteerd, bevestigde de Onderzoeksraad voor Veiligheid dat er sprake was geweest van een Boek-raket met raketkop type 9N314M, die aan de linkerzijde van de cockpit ontplofte. Deze conclusie werd dezelfde dag bestreden door wapenfabrikant Almaz-Antej, maker van de Boek, die beweerde dat het een raketkop van het verouderde type 9M38 is geweest, zoals gebruikt door de Oekraïense strijdkrachten.[3]

Gebruikers[bewerken | brontekst bewerken]

Gegevens volgens het Internationaal Instituut voor Strategische Studies, 2023.[4]

Raketten[bewerken | brontekst bewerken]

Raket 3M9 9М38 9М38
9М38M1 		9М38
9М38M1
9М38M2/9M317 		9M317 9M317ME
Lanceerinrichting
(Russische en NAVO-naam) 		2K12 "Koeb"
(SA-6) 		9K37
"Boek"
(SA-11) 		9K37M
"Boek-M1"
(SA-11) 		9K37M1-2
"Boek-M1-2"
(SA-17) 		9K317E
"Boek-M2E"[5]
(SA-17) 		3S90M/3S90E
"Smertsj"/"Sjtil-1"
(SA-N-12)
Introductie 1966 1980 1984 1998 1988[6] 2007 2004
Raketten per inrichting 3 4 4 4 4 12/24/36
Raketmassa (kg) 599 690 690 9М38M1: 690
9M317: 710–720 		710–720 581
Bereik (km) 3–24 4–30 3–35 9М38M1: 3–42
9M317: 3–50 		3–50(M2)[7] 45(M2E)[8] 2.5–32
(tegen anti-scheepsraketten 12 km)
Hoogte (m) 800–11000 30–14000 30–22000 30–25000 15 of M2E[9] 10 of M2[10]–25000 15–15000
Raketsnelheid
(Mach) 		2.8 3 3 3 4 4.5
Maximale doelsnelheid (Mach) 2 2.5 4 4 4 ?
Maximale
manoeuvreerbaarheid (G) 		? ? 20 24[11] ? ?
Gelijktijdige
onderscheppingen 		1–2 ("Koeb"M4/"Boek-1") 18[12] 18[12] 22[12][13] 6 old/12 update 1997[11] 24[9][14] 4

Franken-SAM[bewerken | brontekst bewerken]

Oekraïne en de Verenigde Staten hebben vanaf 2023 Oekraïense Boek-M1 TEL gemodificeerd om Amerikaanse RIM-7 Sea Sparrow-raketten te kunnen lanceren. Deze en andere geïmproviseerde hybride luchtdoel systemen hebben de bijnaam Franken-SAM gekregen.[15]

Zie de categorie Buk surface-to-air missile system van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Boek_(raketsysteem)&oldid=66698395"