Burgwerd
Dorp in Nederland 
| |||
|---|---|---|---|
  | |||
| Situering | |||
| Provincie |  Friesland
| ||
| Gemeente |  Súdwest-Fryslân
| ||
| Coördinaten | 53° 5′ NB, 5° 33′ OL | ||
| Algemeen | |||
| Inwoners (2021-01-01) |
310[1] | ||
| Overig | |||
| Postcode | 8742 | ||
| Netnummer | 0515 | ||
| Woonplaatscode | 2304 | ||
| Belangrijke verkeersaders | N359 | ||
| Foto's | |||
| |||
| Dorpsbeeld | |||
| |||
| |||
Burgwerd (Fries: Burchwert) is een dorp in de gemeente Súdwest-Fryslân, in de Nederlandse provincie Friesland.
Het ligt ten zuidoosten van Wommels, ten noorden van Bolsward en ten noordoosten van Hichtum. De dorpskern ligt aan beide zijde van de Bolswardertrekvaart.
Het werkt op veel fronten samen met het dorp Hichtum. In 2021 telde het dorp 310 inwoners. Onder dorp vallen ook de buurtschappen Andelahuizen, Hemert (deels) en Sjungadijk.
Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]
Burgwerd is een vroeg terpdorp dat later aan de dijk van de Dieperderhempolder kwam te liggen. Hoewel het in het begin een kerkterpdorp was ontwikkelde zich geconcentreerd langs de vaart, waarbij de vaart de belangrijkste spil was tot de groei van het dorp.
De plaats werd in de 13e eeuw vermeld als Borchwarth of Borgwarth. In 1404 werd het vermeld als Burchwird, in 1420 als tot Burgwerdt, in 1475 als toe Burchwerth, in 1478 als Borghwerth en Buurchwerth, in 1482 als Borgwaart, in 1511 als Borchd en op het eind van de 16e eeuw als Burgert.
De plaatsnaam zou wijzen op het feit dat het een bewoonde hoogte (werd) was bij/op een burchtdijk, van het Oudfriese woord burg. Bij het dorp hebben een drietal states gestaan, allen vervangen door een boerderij.
Tot 2011 lag Burgwerd in de voormalige gemeente Wonseradeel.
In 2016 werd Burgwerd samen met de dorpen Oldeholtpade en Gaastmeer uitgeroepen tot mooiste dorp van Friesland.
Kerk[bewerken | brontekst bewerken]
De kerk van het dorp, de Johanneskerk zou uit de 13e eeuw dateren en heeft een wapenbord uit 1726. Het orgel, uit 1735, werd gemaakt door Michael Schwartzburg en werd aan de kerk geschonken door Yttje Buwalda nadat haar zes zonen allen waren overleden.
Molens[bewerken | brontekst bewerken]
Even ten noordoosten van het dorp staat de Aylvapoldermolen, een poldermolen die in 2000 geheel werd gerestaureerd. In de buurtschap Hemert staat verder De Hiemerter Mole, een spinnenkopmolen die als hulpgemaal kan worden ingezet bij ernstige wateroverlast.
Sport[bewerken | brontekst bewerken]
De grootste sportvereniging van het dorp is de kaatsvereniging KV Sparta, verder kent het onder meer een badmintonvereniging en een biljartvereniging.
Cultuur[bewerken | brontekst bewerken]
Het dorp heeft een eigen dorpshuis, Doniahûs geheten. Het dorp kent verder de toneelvereniging Nij Libben en de muziekkorps Excelsior. Samen met Hichtum heeft het ook een dorpskrant.
Onderwijs[bewerken | brontekst bewerken]
Het dorp had tot en met het schooljaar 2012/2013 een eigen basisschool. De christelijke school It Skûlplak bestond al sinds 1880. Het had tot 1942 ook nog een openbare school.
Geboren in Burgwerd[bewerken | brontekst bewerken]
- Hantje de Jong (1906-1944), predikant
- Tsjêbbe Hettinga (1949-2013), dichter
- Eeltsje Hettinga (1955), dichter, schrijver en vertaler
- Pier Eringa (1961), president-directeur van ProRail
Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]
Literatuur[bewerken | brontekst bewerken]
- Lolle Baarda, Van Borghwarth tot Burgwerd (2006).
Externe links[bewerken | brontekst bewerken]
Bronnen, noten en/of referenties
|
