Cijfers en Letters

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Presentator Robert ten Brink in de jaren tachtig.

Cijfers en Letters is een spelprogramma op televisie. Het programma is een quiz die bestaat uit twee onderdelen, een rekenkundig gedeelte (Cijfers) en een taalkundig gedeelte (Letters). Het programma is van origine Frans en verscheen in 1972 daar voor het eerst op televisie. nadat al vanaf 1965 onder de titel Le mot le plus long de letterronden al op televisie verschenen. In Frankrijk wordt het programma nog steeds uitgezonden onder de naam Des Chiffres et des Lettres, in het Verenigd Koninkrijk onder de naam Countdown.

Cijfers[bewerken | brontekst bewerken]

Bij het onderdeel Cijfers liggen in vier verschillende rijen een aantal tegels met getallen erop (getallen tot tien, dan wel een veelvoud van 25, tot 100). Om de beurt noemen de kandidaten een rij, waarop een assistent van de presentator van die rij een willekeurige tegel neemt. Wanneer er zes getallen getrokken zijn, draait de assistent drie rollen met daarop verschillende cijfers, waardoor een getal van drie cijfers wordt gevormd (100 - 999). De kandidaten moeten proberen met de getrokken getallen dit getal te verkrijgen door ze te combineren met de elementaire rekenkundige bewerkingen. De kandidaat die het gezochte getal het dichtst benadert wint.

Voorbeeld :

Getallen : 6, 10, 25, 75, 5, 50

Uitkomst : 728

Oplossing : 75 * 10 - ( ( 6 + 5 ) * ( 50 / 25 ) ) = 750 - ( 11 * 2 ) = 750 - 22 = 728

Letters[bewerken | brontekst bewerken]

Bij het onderdeel Letters worden acht of negen willekeurige letters getrokken; de deelnemers vragen daartoe om beurt een klinker of medeklinker aan. Na het trekken van de letters, krijgen de deelnemers een bedenktijd waarin ze proberen een zo lang mogelijk woord te vormen met deze letters. De winnaar is de kandidaat met het langste woord.

Lokale versie[bewerken | brontekst bewerken]

Vlaanderen[bewerken | brontekst bewerken]

In Vlaanderen werd het programma uitgezonden in de beginjaren van de commerciële zender VTM, van 1989 tot 1993. De eerste uitzending was op 2 februari 1989. Het werd gepresenteerd door Zaki met als assistenten Walter De Meyere voor het cijfergedeelte en Carine Van de Ven voor het lettergedeelte. Toen ontstonden er ook twaalf plaatselijke Cijfers- en Lettersclubs. De meeste zijn na enkele jaren gestopt. De belangstelling verminderde vlug nadat de uitzendingen bij VTM stopten. Zeker één bloeiende club speelt in 2023 nog om de veertien dagen in Brugge sedert 11 september 1992 onder de naam "Simon Stevin". Er werd ook een jeugduitzending gemaakt op VTM met Stany Crets als presentator en Murielle Dubrul en Albert Dendooven als assistenten. Deze jeugdversie werd op woensdagnamiddag uitgezonden gedurende 26 weken.

Nederland[bewerken | brontekst bewerken]

De Nederlandse versie van het programma werd uitgezonden door de KRO tussen 1975 en 1988. In de quiz speelden twee kandidaten tegen elkaar. De quiz werd onder andere gepresenteerd door Han van der Meer, Maartje van Weegen, Robert ten Brink en Bob Bouma. Wim Huygen was rekenkundig deskundige bij het onderdeel Cijfers. De cijfers moesten handmatig door de assistente (Maud Krabbendam) in beweging worden gebracht en kwamen dan in een bepaalde volgorde tot stilstand. Henri Knap was de taalkundig deskundige bij het onderdeel Letters. Hij werd bij twijfel en voor wetenswaardigheden geraadpleegd. Andere deskundigen die na Knap aan het programma deelnamen waren Riemer Reinsma (1941-2022), Sietze Dolstra en Hans van den Bergh. De titelmuziek werd gecomponeerd door Armand Jammot.

Trivia[bewerken | brontekst bewerken]

In 2013 werd een remake gemaakt door Koefnoen van een aflevering van Cijfers en Letters uit 1980.

Een van de meest indrukwekkende oplossingen in het onderdeel Cijfers kwam van James Martin in een aflevering van Countdown uit 1997:[1]

Getallen: 25, 50, 75, 100, 3, 6
Uitkomst: 952
Oplossing: (((100 + 6) × 3 × 75) − 50) / 25 = ((318 × 75) − 50) / 25 = 23.800 / 25 = 952