Classificeerder

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
(Doorverwezen vanaf Classificeerder (taalkunde))

Met een classificeerder of maatwoord wordt een woord of gebonden morfeem bedoeld dat in sommige talen wordt gebruikt om de hoeveelheid van de referent van een zelfstandig naamwoord nader te specificeren.

Definitie[bewerken | brontekst bewerken]

Classificeerders hebben in zeker opzicht veel weg van telwoorden. Classificeerdersystemen moeten verder worden onderscheiden van nominale klassen, waarbij zelfstandige naamwoorden eerder naar morfologie dan naar betekenis worden geclassificeerd. Classificeerders worden in tegenstelling tot wat bij de markeerders van nominale klassen het geval is niet beschouwd als grammaticale, maar als lexicale eenheden. Over het algemeen zijn het ook aparte lexemen. Wel vormen classificeerders en nominale klassen een soort van continuüm waarbinnen evolutie van de ene naar de andere soort mogelijk is, meestal in de richting van een nominale klasse.

Een classificeerder congrueert niet met het zelfstandig naamwoord waar bij het hoort als zodanig, maar met de referent van dat woord.

Voorbeelden van talen met classificeerdersystemen zijn: de Chinese talen, het Japans, Koreaans, Farsi, de Austronesische talen, Mayatalen en sommige zuidelijke Athabaskische talen. Een taal kan tot enkele honderden classificeerders bevatten.

Voorbeelden[bewerken | brontekst bewerken]

Zie Chinees maatwoord voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

In Chinese talen is de classificeerder voor mensen ge (個). Deze classificeerder wordt gebruikt om te tellen:

Voor studenten wordt dit:3-ge xuesheng (三個學生) lett. "3-mensclassificeerder van student" — 3 studenten.

Daarnaast zijn er de volgende classificeerders voor respectievelijk bomen, vogels en rivieren:

  • 3-ke shu (三棵樹) lett. "3-boomclassificeerder van boom" — 3 bomen.
  • 3-zhi niao (三隻鳥) lett. "3-vogelclassificeerder van vogel" — 3 vogels.
  • 3-tiao he (三條河) lett. "3-lange-golfachtige-vorm-classificeerder van rivier" — 3 rivieren.

Wanneer op een vraag antwoord wordt gegeven, kan de referent soms helemaal worden weggelaten. Alleen het noemen van de classficeerder volstaat:

  • V: duo-shao tong shui? (多少桶水?) — Hoeveel emmer (telwoord/classificeerder) water?
  • A: liang-tong. (兩桶.) — Twee emmers.