Dole (Jura)

Dole

Gemeente in Frankrijk
Situering
Regio	Bourgogne-Franche-Comté
Departement	Jura (39)
Arrondissement	Dole
Kanton	hoofdplaats van 2 kantons: Dole-Nord-Est en Dole-Sud-Ouest
Coördinaten	47° 6′ 0″ NB, 5° 30′ 0″ OL
Algemeen
Oppervlakte	38,38 km²
Inwoners (1 januari 2019)	23.711 (618 inw./km²)
Hoogte	196 - 341 m
Burgemeester	Jean-Baptiste Gagnoux (DVD) (2020-2026)
Overig
Postcode	39100
INSEE-code	39198
Website	doledujura.fr
Foto's
Katholieke kerk Collégiale Notre-Dame in Dole
Quartier des Tanneurs
Rhône-Rijnkanaal
Portaal    Frankrijk

Dole is een plaats in Frankrijk, in het departement Jura, dat tot de regio Bourgogne-Franche-Comté behoort. Dole ligt aan de rivier de Doubs en had op 1 januari 2019 23.711 inwoners.

Naam

De naam Dole is afgeleid van het Latijnse dolla of dola. De exacte uitspraak is dɔl; dit houdt verband met de oude spelling Dôle, in 1674 gepresenteerd door Nicolas Boileau in Art poétique en gereproduceerd in veel officiële documenten. Dit bleef zo totdat het departementale decreet de naam in 1962 wijzigde in Dole.

Geografie

De onderstaande kaart toont de ligging van Dole met de belangrijkste infrastructuur en aangrenzende gemeenten.

Topografie

Dole ligt op een gemiddelde hoogte van 223 meter.

Hydrografie

Dole wordt doorkruist door de Doubs en het Rhône-Rijnkanaal.

Klimaat

Dole heeft een semi-continentaal klimaat.

Geschiedenis

Dole was de hoofdstad van het Vrijgraafschap Bourgondië, hoewel Besançon groter was. Onder Filips de Goede opende in 1423 de Universiteit van Dole, die vooral gerenommeerd werd voor rechtenstudies. In 1479 werd de stad veroverd en in brand gestoken door de Franse koning Lodewijk XI. De universiteit verhuisde naar Besançon, maar kon in 1484 terugkeren. Dole en de Franche-Comté werden vanuit Brussel bestuurd door Spaanse Habsburgers. Veel Bourgondiërs maakten carrière aan het hof. In 1636 volgde een nieuwe Franse belegering onder leiding van Richelieu, maar zonder succes. Onder Lodewijk XIV werd Dole in februari 1668 bezet, om in juni weer onder Spaans bewind te komen. Het Parlement was te meegaand geweest en werd opgeschort. In 1676 vond de definitieve verovering van de Franche-Comté door Frankrijk plaats. Het Parlement werd onmiddellijk overgebracht naar Besançon en de universiteit volgde in 1691. Het verlies van de Franche-Comté werd door de Habsburgers erkend in de Vrede van Nijmegen van 1678.

Demografie

Het onderstaande figuur toont het verloop van het inwonertal (bron: INSEE-tellingen).

Bezienswaardigheden

• De Collegiale Onze-Lieve-Vrouw van Dole, een gotische kerk (1509-1596) met kunstwerken uit de renaissancetijd
• Het huis van Louis Pasteur, museum sinds 1923
• Hôtel-Dieu (renaissance, 1613)
• Halles (overdekte markt uit 1883)
• Justitiepaleis, voormalig Cordeliersklooster
• Hôtel de Froissard, een adellijke residentie in renaissancestijl
• Collège de l'Arc, voormalig Jezuïetencollege. Deze heeft een typisch booggebouw uit de 16e eeuw.

Sport

Dole was drie keer etappeplaats in de wielerwedstrijd Tour de France. Twee keer was Dole startplaats en één keer was het aankomstplaats. Dat was in 1939 toen de Luxemburger François Neuens er het eerste deel van de 17e etappe won. Het tweede deel van de 17e etappe, gewonnen door Maurice Archambaud, vertrok diezelfde dag nog uit Dole. In 2017 vertrok de 8e etappe van de Tour in Dole, ritwinnaar werd Lilian Calmejane.

Verkeer en vervoer

Dole heeft een station, een luchthaven (Dole-Jura op 15 km in Tavaux, met nationale en internationale bestemmingen), het Rhône-Rijnkanaal, en in de nabijheid twee snelwegen (A31, A39).

De fietsroute Constanţa naar Saint-Nazaire voert ook langs Dole.

Stedenbanden

• Northwich (Engeland), sinds 1959
• Lahr/Schwarzwald (Duitsland), sinds 1962
• Carlow (Ierland), sinds 1982
• Sestri Levante (Italië), sinds 1983
• Kostroma (Rusland), sinds 1993
• Tabor (Tsjechië), sinds 1997
• Taza (Marokko), sinds 2007
• Chaohu (China), onderhandelen sinds 2011.

Geboren

• Jean de Vienne (1321-1396), admiraal van Frankrijk
• Jan Carondelet (1428-1502), Bourgondisch jurist en staatsman
• Claude Carondelet (1467-1518), jurist en adviseur van keizer Karel V
• Jan Carondelet (1469-1544), kanselier van Vlaanderen en Bourgondië, adviseur Karel V, aartsbisschop van Palermo
• Jean Lallemand (1470-1560), secretaris en adviseur van Karel V
• Jean Boyvin (1575-1650), architect, voorzitter van het Parlement van Dole, en held van de verdediging van de stad in 1636
• Claude François de Malet (1754-1812), generaal (Franse Revolutie)
• Antoine-René de Terrier de Monciel (1757-1831), minister van binnenlandse zaken
• Louis Pasteur (1822-1895), scheikundige en bioloog
• Joseph Thoret (1892-1971), pionier van de luchtvaart
• Michel Chapuis (1930-2017), organist en muziekpedagoog
• Édouard Butin (1988), voetballer

Externe links

• (fr) Website van de gemeente Dole
• (fr) Statistische informatie op de website van INSEE

Bronnen, noten en/of referenties

Mediabestanden

Zie de categorie Dole (Jura) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.