Dwergbiezen-verbond

Dwergbiezen-verbond
Dwergbiezen-verbond met o.a. dwergvlas
Syntaxonomische indeling
Klasse: Isoeto-Nanojuncetea (dwergbiezen-klasse) Orde: Nanocyperetalia (dwergbiezen-orde)
Verbond
Nanocyperion Koch ex Libbert, 1932

Het dwergbiezen-verbond (Nanocyperion) is een verbond uit de dwergbiezen-orde (Nanocyperetalia). Het omvat plantengemeenschappen van kale, vochtige bodems, vooral bestaande uit eenjarige pionierssoorten en blad- en levermossen.

Naamgeving en codering

• Synoniemen: Nanocyperion flavescentis Koch ex Malcuit 1929
• Nederlands: Pioniergemeenschappen op door storing tijdelijk kale, vochtige bodems met dwergbiezen, grondster en draadgentiaan
• Syntaxoncode voor Nederland (RVvN): r29Aa
• Natura 2000-code: 3132 - Amphibious short annual vegetation, pioneer of land interface zones of lakes, pools and ponds with nutrient poor soils, or which grows during periodic drying of these standing waters: Isoeto-Nanojuncetea class

Kenmerken

Algemeen

Het dwergbiezen-verbond vinden we op onbegroeide, vochtige voedselarme tot matig voedselrijke, zwak zure tot neutrale, kalkarme bodems. Voorbeelden zijn strandjes langs zoet stilstaand water, randen van duinplassen en vennen, in vochtige zandgroeven en retentiebekkens, plagplekken, recent gegraven of uitgebaggerde sloten en greppels, langs weinig belopen wandelpaden en veepaden.

Vegetatiestructuur

Dwergbiezen-vegetaties worden gekenmerkt door een zeer open vegetatie met volledige afwezigheid van de boom- en de struiklaag.

In de kruidlaag zijn eenjarige planten dominant, zij vormen zich ieder jaar opnieuw uit zaad als de omstandigheden gunstig zijn. De hoofdbloei vindt plaats op het einde van de zomer.

De moslaag is dikwijls opvallend aanwezig met diverse maar meestal zeldzame soorten blad- en levermossen.

Associaties in Nederland en Vlaanderen

Het dwergbiezen-verbond wordt in Nederland en Vlaanderen vertegenwoordigd door vier associaties.

• • Draadgentiaan-associatie (Cicendietum filiformis)
  • Associatie van borstelbies en moerasmuur (Isolepido-Stellarietum uliginosae)
  • Associatie van dwergbloem en hauwmos (Centunculo-Anthocerotetum punctati)
  • Grondster-associatie (Digitario-Illecebretum)

Diagnostische taxa voor Nederland en Vlaanderen

In de onderstaande tabel staan de belangrijkste kensoorten en begeleidende soorten van het dwergbiezen-verbond voor Nederland en Vlaanderen.

Kensoorten, differentiërende soorten en begeleidende soorten voor het dwergbiezen-verbond

Kensoort	Diff.soort	Presentie	Nederlandse naam	Wetenschappelijke naam	Opmerking	Afbeelding
Boomlaag
Geen soorten
Struiklaag
Geen soorten
Kruidlaag
kV	-		dwergbloem	Centunculus minimus
kV	-		dwergvlas	Radiola linoides
kV	-		borstelbies	Isolepis setacea
kV	-		waterpostelein	Lythrum portula
kV	-		liggend hertshooi	Hypericum humifusum
kO	-		moerasdroogbloem	Gnaphalium uliginosum
kK	-		greppelrus	Juncus bufonius
bg	-		liggende vetmuur	Sagina procumbens
bg	-		getande weegbree	Plantago major subsp. intermedia
bg	-		geel cypergras	Cyperus flavescens	niet in Nederland en Vlaanderen
Moslaag
kV	-		grof goudkorrelmos	Fossombronia foveolata
kV	-		gewoon broedpeermos	Pohlia annotina
kV	-		bolletjespeermos	Pohlia bulbifera
kV	-		gestekeld goudkorrelmos	Fossombronia wondraczekii
kV	-		flesjesmos	Blasia pusilla
kV	-		korreltjespeermos	Pohlia camptotrachela
kV	-		ongenerfd eendagsmos	Ephemerum serratum var. serratum
kV	-			Pohlia muyldermansii	niet in Nederland en Vlaanderen
kV	-			Pohlia andalusica	niet in Nederland en Vlaanderen

Zie ook

• Vegetatiekunde van A tot Z

Bronnen, noten en/of referenties

• Schaminée, J., K. Sýkora, N. Smits & M. Horsthuis, 2010: Veldgids Plantengemeenschappen van Nederland. KNNV Uitgeverij, Zeist. ISBN 978 90 5011 309 0
• Sýkora, K., 2008: Field Guide Dutch Plant Communities. Species composition and ecology
• Decleer, K. (red.), 2007: Europees beschermde natuur in Vlaanderen en het Belgisch deel van de Noordzee. Habitattypen, dier- en plantensoorten. Mededelingen van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek INBO.M.2007.01, Brussel, 584 p. ISBN 978-90-403-0267-1
• B. De Fré & M. Hoffmann, 2004: Systematiek van natuurtypen voor Vlaanderen: 5. Pioniersmilieus. Verslag van het Instituut voor Natuurbehoud 2004.7.

---

Indeling van de klasse Isoeto-Nanojuncetea (dwergbiezen-klasse)
Orde: Nanocyperetalia (dwergbiezen-orde) Verbond: Nanocyperion (dwergbiezen-verbond) Associaties: Cicendietum filiformis (draadgentiaan-associatie) · Isolepido-Stellarietum uliginosae (associatie van borstelbies en moerasmuur) · Centunculo-Anthocerotetum punctati (associatie van dwergbloem en hauwmos) · Digitario-Illecebretum (grondster-associatie)