Einsteinkruis
Einsteinkruis | ||||
---|---|---|---|---|
![]() | ||||
Het sterrenstelsel, Huchra's lens in het midden.
| ||||
Datum ontdekking | 1985 | |||
Ontdekt door | John Huchra en team | |||
Fysische gegevens | ||||
Roodverschuiving | 1,695 | |||
Afmeting | 1,6 x 1,6' | |||
Waarnemingsgegevens | ||||
Rechte klimming | 22u40m30.3s | |||
Declinatie | 3° 21' 31" | |||
Sterrenbeeld | Pegasus | |||
Schijnbare helderheid | 16,78 mag | |||
Afstand | 8 miljard lichtjaar | |||
|
Het Einsteinkruis (Q2237+030 of QSO 2237+0305) is een door een gravitatielens zichtbare quasar die zich direct achter ZW 2237+030, Huchra's Lens, bevindt. Vier afbeeldingen van dezelfde verre quasar (plus één in het centrum, te zwak om te zien) verschijnen rond een voorgrondstelsel als gevolg van een sterk zwaartekrachtlens-effect. Dit stelsel werd in 1985 ontdekt door John Huchra en collega's.
Een ontdekking van een ander Einsteinkruis (J2211-3050) werd bekendgemaakt op 18 maart 2019. Terwijl door een gravitatielens zichtbare lichtbronnen vaak de vorm van een Einsteinring hebben, vormen de beelden in plaats daarvan een eigenaardige kruisvorm; dat komt doordat het sterrenstelsel dat als lens dient, langgerekt is en doordat de quasar uit het midden staat.
Details[bewerken | brontekst bewerken]
De roodverschuiving van de quasar geeft aan dat deze zich op ongeveer 8 miljard lichtjaar van de aarde bevindt, terwijl het voorliggende lensvormende sterrenstelsel zich op een afstand van 400 miljoen lichtjaar bevindt. De schijnbare afmetingen van het gehele voorgrondstelsel zijn 0,87 × 0,34 boogminuten, terwijl de schijnbare afmeting van het kruis in zijn centrum slechts 1,6 × 1,6 boogseconden bedraagt.
Het Einsteinkruis is te vinden in Pegasus om 22h 40m 30.3s, +3° 21′ 31″.
Het vereist een extreem donkere hemel en telescoopspiegels met een diameter van 46 cm of groter, om een deel van het kruis te zien.
De individuele afbeeldingen zijn gelabeld als A tot en met D (d.w.z. QSO 2237+0305 A), het lensvormende sterrenstelsel wordt soms aangeduid als QSO 2237+0305 G.
Afbeeldingen[bewerken | brontekst bewerken]
Door Hubble gemaakte afbeelding.
Externe link[bewerken | brontekst bewerken]
- (en) Einsteinkruis in SIMBAD
Bronnen, noten en/of referenties
Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Einstein Cross op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar. |