Franjumerburen
Voormalige buurtschap in Nederland 
| |||
|---|---|---|---|
  | |||
| Situering | |||
| Provincie | Friesland | ||
| Gemeente | Waadhoeke | ||
| Coördinaten | 53° 13′ NB, 5° 43′ OL | ||
| Woonplaats (BAG) | Marssum | ||
| |||
Franjumerburen of Franjemerburen (Fries: Franjumerbourren, soms kortweg Franjum) is een voormalige buurtschap in de gemeente Waadhoeke, in de Nederlandse provincie Friesland. De plaats lag tussen Engelum en Marssum op het grondgebied van Marssum.[1]
Geschiedenis
[bewerken | brontekst bewerken]De plaats werd onder andere vermeld Franghum in 1471, als Franjum in 1664, als Franje Buiren rond 1700, als Franjumburen en Franjeburen in de 19e eeuw. De plaatsnaam zou verwijzen naar de woonplaats (heem/um) van de vertegenwoordiger of voogd - een frana - van het Bisdom van Utrecht, vergelijkbaar met Franeker.[2]
In de buurtschap heeft in ieder geval in de 13e eeuw een Benedictijner klooster gestaan, klooster Franjum, Poppenhuysen, of Nigrum Claustrum. Het klooster was mogelijk een dubbelklooster en werd voor 1270 opgeheven wegens armoede en ingelijfd bij het premonstratenzerklooster in Lidlum. De kloosterlingen zouden verdeeld worden over de kloosters in Lidlum en Baijum.[3][4] Het terrein met een kapel werd eigendom van het klooster van Lidlum. De kapel werd in 1420 afgebroken tijdens de partijtwisten tussen de Schieringers en Vetkopers.
Later werd op die plaats de Uniastate of Uniastins gebouwd, ook wel Vrederust of Gachet. De Uniastate was een stins, een versteend huis met een verdedigingsfunctie.[5] De stins werd in 1511 voor het eerst genoemd. De state heeft diverse eigenaars van verschillende families gekend. In december 1868 werd er een veiling voor de sloopaanbesteding aangekondigd in de Leeuwarder Courant.[6] De naam Uniastate werd daarna overgenomen door een boerderij die er voor in de plaats kwam.
Franjumburen lag aan een doodlopende weg. Anno 2024 loopt er een pad van Marssum naar Engelum via de voormalige buurtschap. De buurtschap Franjumerburen werd tot het begin van de jaren 70 van de twintigste eeuw aangegeven op de kadasterkaarten.[7][8]
- ↑ https://www.tresoar.nl/encyclopedie?lemmaID=Q4901. www.tresoar.nl. Gearchiveerd op 23 februari 2025. Geraadpleegd op 10 maart 2025.
- ↑ Gildemacher, K. F. (2007). Friese plaatsnamen: alle steden, dorpen en gehuchten. Friese Pers Boekerij. ISBN 978-90-330-0643-2.
- ↑ Lambooij, Herman (2008). Sibrandus Leo en zijn abtenkronieken van de Friese premonstratenzerkloosters Lidlum en Mariëngaarde: een nadere studie, editie en vertaling. Uitgeverij Verloren, p. 143. ISBN 978-90-8704-007-9.
- ↑ Dr. G. A. WUMKES, Stads- en Dorpskroniek van Friesland over de jaren 1778—1780 pagina 112, via Koninklijkfriesgenootschap.nl
- ↑ De Uniastins op Franjumerburen bij Marsum. www.stinseninfriesland.nl. Geraadpleegd op 10 maart 2025.
- ↑ Uit de oude doos: afbraak Uniastate - Marsum.info. marssum.info (30 december 2018). Geraadpleegd op 10 maart 2025.
- ↑ Kadasterkaart in 1972 met de buurtschap Franjumerburen. Topotijdreis. Geraadpleegd op 10 maart 2025.
- ↑ Kadasterkaart in 1973 die de buurtschap Franjumerburen niet meer aangeeft. Topotijdreis. Geraadpleegd op 10 maart 2025.
· 
· 
