Gebruiker:Caribiana/Kladblok/Papiamento-Nederlands

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Pieter Wagenaar Hummelinck (Vlaardingen, 13 januari 1907 - Dieren 30 maart 2003) was een Nederlandse botanicus, zoöloog, malacoloog en antilleanist. Hij was oprichter van Caraïbisch Marien-Biologisch Instituut (CARMABI) in Curaçao.

Biografie[bewerken | brontekst bewerken]

Pieter Wagenaar Hummelinck was de zoon van de directeur van een melkfabriek in Vlaardingen. Op jonge leeftijd toont hij belangstelling voor de natuur en zijn eerste publikatie (1923) gaat over vondsten op het Nederlandse strand. In 1935 studeerde hij cum laude af aan de Universiteit Utrecht.[1] Aan dezelfde universiteit behaalde hij zijn doctoraat in 1940, gebaseerd op zijn onderzoek naar mollusken in het Caribisch gebied. Zijn hele carrière tot aan zijn pensionering in 1972 was hij werkzaam als onderzoeker in het zoölogisch laboratorium aan de Universiteit Utrecht.[1] Tussen 1930 en 1973 heeft hij negen expedities naar het Caribisch gebied gemaakt om materiaal te verzamelen.[2]

Werkterrein[bewerken | brontekst bewerken]

Op 18-jarige leeftijd reisde hij voor het eerst naar het Caribisch gebied, onder meer Cuba, Jamaica en Florida, dat later de regio werd waaraan hij zijn leven zou wijden. In 1930 bezocht hij voor het eerst de eilanden van de Nederlandse Antillen op een geologische expeditie samen met professor Rutten.[1] Hummelinck verzamelde een groot aantal diersoorten, zowel op land als in zoet water en in zee, om onderzoek te doen. De biologie van de lagunes in kustgebieden en de zoutpannen had zijn bijzondere belangstelling.[2]

Hummelinck leverde pionierswerk met het inventariseren, catalogiseren, onderzoeken, classificeren en beschrijven van verschillende soorten flora en fauna die inheems waren aan de Nederlandse Caribische eilanden. Een aantal soorten dragen zijn naam. Universiteit Utrecht beschikte over een centrum voor gegevensverwerking van de flora van de Nederlandse Antillen in het 'Instituut voor Systematische Plantkunde' en voor de fauna in het Laboratorium voor Zoologische Ecologie en Taxonomie. Zijn biologische onderzoeken luidde een nieuwe tijdperk in, die leidde tot de oprichting in 1955 van CARMABI, een instituut voor maritiem onderzoek in het Nederlands deel van de Cariben. Sindsdien functioneert CARMABI als onderzoekscentrum in het veld. In 1963 pleitte Hummelinck voor het beschermen van en verspreiden van kennis over de natuurlijke en culturele rijkdommen van Aruba. Vele jaren had hij gewijd aan het bestuderen van de pre-Columbiaanse rotsschilderingen, de overblijfselen van vroegere bewoners, de vorming van kalkkluizen en diorietterreinen, en de agave- en cactusplanten op Aruba. q=pieter+wagenaar+hummelinck Dr Hummelinck vraagt om bescherming van culturele monumenten. Arubaanse Courant (14 november 1963)</ref> Zijn betrokkenheid gaf aanleiding tot de oprichting van de stichting Aruba Nostra en de oprichting van een archeologisch museum in Aruba. q=pieter+wagenaar+hummelinck&view=theater Museum Aruban], Arubaanse Courant (3 december 1963)

Hummelinck tabata pionero den inventarisá, katalogisá, investigá, klasifiká i deskribí varios espesie di flora i founa nativo di e islanan di Karibe Hulandes. Algun especie ta hiba su nòmber. Universidat di Utrecht tabatin un sentro pa prosesá datonan tokante flora di Antia Hulandes den e Instituut voor Systematische Plantkunde i pa datonan tokante founa esaki tabata e Laboratorio di Ekologia Zoológiko i Taksonomia. Ku su investigashonnan biológiko un periodo nobo a inisiá ku a kondusí na realisashon na 1955 di CARMABI, un instituto pa investigashon marino pa Karibe Hulandes. For di e tempu ei CARMABI ta funshoná komo sentro di investigashon den felt. Na 1963 Hummelinck a boga pa Aruba proteha i propaga loke e isla tin na naturalesa i kultura. Hopi aña el a dedika na studia e pinturanan di baranka pre-colombiano, e restonan di habitante di pasado, e formashon di kuebanan di kalki i tereno di dioriet, i e matanan di agave i kadushi na Aruba.[3] Su enbolbimentu ta duna empuhe na lantamento di e fundashon Aruba Nostra i e binimento di un museo archeológiko arubano.[4]

Daarnaast probeerde Hummelinck overal in de Nederlandse Antillen belangstelling voor flora en fauna te kweken. Dit resulteerde onder meer in de oprichting in 1948 van de werkgroep 'Natuurwetenschappen van de Nederlandse Antillen', die een reeks publicaties uitbracht. Eerder, in 1945, richtte hij in Nederland de Natuurwetenschappelijke Studiekring voor Suriname in de Nederlandse Antillen (NSSNA) op, met zijn multifacetetische activiteiten die voornamelijk gericht waren op het gebied van biologie en geologie. Hij was redacteur van verschillende series van wetenschappelijke en populaire publicaties, vooral op het terrein van fauna, flora, geologie en archeologie van de Nederlandse Antillen en omgeving.

Pieter Wapenaar Hummelinck overleed op 30 maart 2003 in Dieren op 96-jarige leeftijd.

Adishonalmente, Hummelinck a trata di kultivá interes den flora i fauna tur kaminda den Antias Hulandes. Esaki a resulta, entre otro, den e fundashon na 1948 di e grupo di trabou di 'Siensia Natural di Antia Hulandes', ku a saka un seri di publikashon. Anteriormente, na aña 1945, el a fundá na Hulanda e Natuurwetenschappelijke Studiekring voor Suriname en de Nederlandse Antillen (NSSNA), ku su aktividatnan multifasetiko ku tabata prinsipalmente riba tereno di biologia i geologia. El a fungi komo redaktor di diferente seri di publikashon sientífiko i popular, spesialmente den e áreanan di fauna, flora, geologia i arkeologia di Antias Hulandes y bisindario.

Bibliografie[bewerken | brontekst bewerken]

  • Cactusfasciaties van Aruba, Curaçao en Bonaire (1930), Van Druten, Utrecht
  • Over het gebruik van cactussen op Bonaire (1931), Van Druten, Utrecht
  • Over Cereus repandus, Cephalocereus lanuginosus, Lemaireocereus griseus en Acanthocereus tetragonus (1938)
  • Notes on the Cactaceae of Curaçao, Aruba, Bonaire and North Venezuela (1938)
  • Notes on agave in the Netherlands West Indies and North Venezuela (1938)
  • Over verweeringsholten in diorietblokken op Aruba (1938), Martinus Nijhoff, 's-Gravenhage
  • Studies on the fauna of Curaçao, Aruba, Bonaire and the Venezuelan islands (1940), disertashon, Utrecht
  • Het Melocactus-onderzoek (1942)
  • Natuurwetenschappelijke belangstelling voor de Nederlandse Antillen (1951), Kòrsou
  • Naar de West (1952, ku Piet Bakker)
  • Rotstekeningen van Curacao, Aruba en Bonaire (1953), Martinus Nijhoff, Den Haag
  • Fauna Nederlandse Antillen (1955), Nijhoff/Salas, Den Haag/Willemstad
  • Studies on the physical anthropology of the Netherlands Antilles: I-II : Indian skeletal remains from Aruba (1959, ku Jouke Tacoma)
  • Twintig jaren studiekring (1967), Natuurwetenschappelijke Studiekring voor Suriname en de Nederlandse Antillen
  • Aruba (1967, ku H. Hannau i W.F. Lugtenburg), Andermann, München
  • Een naturwetenschappelijk onderzoek gericht op het behoud van het lac op Bonaire (1969, ku P.J. Roos), Martinus Nijhoff, 's Gravenhage
  • Studies on the fauna of Curaçao and other Caribbean islands. Volume I (1971), NSSNA
  • De grotten van de Nederlandse Antillen / Caves of the Netherlands Antilles (1979)
  • De rotstekeningen van Bonaire en Curaçao / The prehistoric rock drawings of Bonaire and Curaçao (1992), Uitgeverij Presse-Papier, Utrecht

Literatuur over Hummelinck[bewerken | brontekst bewerken]

  • De Jong, K.M. & H.E. Coomans, 1988. Marine gastropods from Curacao, Aruba and Bonaire. Brill, Leiden: 1-261.
  • Van der Steen, L.J. (ed.), 1988. Studies in honour of dr. Pieter Wagenaar Hummelinck. Natuurwetenschappelijke Studiekring voor Suriname en de Nederlandse Antillen,no. 123: 1-295.


Un periodo nobo di investigashon biológiko a ser inisiá dor di P. Wagenaar Hummelinck, kende a bishitá Antillanan Hulandes hopi bia for di 1930. El a kolektá un kantidat grandi di espesie di animal tantu riba tera komo den awa dushi i den laman. Ademas, el a traha pa krea un instituto di investigashon marino, ku a wòrdu realisá na 1955: e Carmabi, ku for di e tempu ei ta funshoná komo sentro di investigashon riba tereno. Ademas, Wagenaar Hummelinck a trata di kultivá interes den flora i fauna tur kaminda den Antillanan Hulandes, entre otro resultando den e fundacion (na 1948) di e Grupo di Trabou di Ciencia Natural di Antillanan Hulandes, ku a publiká un serie di publikashon. Ya promé (na aña 1945) a fundá na Hulanda e 'Natuurwetenschappelijke Studiekring voor Suriname en de Nederlandse Antillen', ku su aktividatnan multi-faceted ta principalmente den e tereno di biologia i geologia. E centro pa traha e datonan floristico di Antillanan Hulandes ta e Instituto di Plantologia Sistematico na Utrecht, cu pa datonan faunistico ta e Laboratorio di Ecologia Zoologico y Taxonomia na Utrecht. Wagenaar Hummelinck ta edita diferente serie di publicacion sientifico y popular, specialmente den e area di fauna, flora, geologia y arqueologia di e Antillanan Hulandes y nan ambiente.

Een nieuwe periode van biologisch onderzoek werd ingeluid door P. Wagenaar Hummelinck, die sedert 1930 vele malen de Nederlandse Antillen bezocht. Hij verzamelde talloze diersoorten zowel op het land als in het zoete water en in zee. Daarnaast beijverde hij zich voor het tot stand komen van een instituut voor zeeonderzoek, wat in 1955 gerealiseerd werd: het Carmabi, dat sedertdien als centrum van veldonderzoek fungeert. Voorts trachtte Wagenaar Hummelinck overal in de Nederlandse Antillen interesse voor flora en fauna te kweken, onder andere resulterend in de oprichting (in 1948) van de Natuurwetenschappelijke Werkgroep Nederlandse Antillen, die een serie publikaties uitgaf. Reeds eerder (in 1945) was in Nederland opgericht de Natuurwetenschappelijke Studiekring voor Suriname en de Nederlandse Antillen, waarvan de veelzijdige activiteiten vooral op het gebied van de biologie en geologie liggen. Het centrum voor het bewerken der floristische gegevens der Nederlandse Antillen is het Instituut voor Systematische Plantkunde te Utrecht, dat voor faunistische gegevens het laboratorium voor Zoölogische Oecologie en Taxonomie te Utrecht. Wagenaar Hummelinck redigeert verscheidene series wetenschappelijke en populair-wetenschappelijke publikaties, vooral op het gebied van fauna, flora, geologie en archeologie van de Nederlandse Antillen en omgeving (zie ook @: Natuurbescherming).

Bibliografia[bewerken | brontekst bewerken]

  • Notes on the Cactaceae of Curaçao, Aruba, Bonaire and North Venezuela (1938)
  • Studies on the fauna of Curaçao, Aruba, Bonaire and the Venezuelan islands (1940), disertashon, Utrecht
  • Rotstekeningen van Curacao, Aruba en Bonaire (1953), Martinus Nijhoff, Den Haag
  • Fauna Nederlandse Antillen (1955), Nijhoff/Salas, Den Haag/Willemstad
  • Studies on the physical anthropology of the Netherlands Antilles: I-II : Indian skeletal remains from Aruba (1959, ku Jouke Tacoma)
  • Twintig jaren studiekring (1967), Natuurwetenschappelijke Studiekring voor Suriname en de Nederlandse Antillen
  • De grotten van de Nederlandse Antillen / Caves of the Netherlands Antilles (1979),


  • Studies in honour of Dr. Pieter Wagenaar Hummelinck DCSR

Op 30 maart 2003 overleed te Dieren dr. Pieter Wagenaar Hummelinck, NMV-lid voor het leven sedert 1952. Op 13 januari 1907 ziet hij als zoon van een directeur van een melkfabriek in Vlaardingen het levenslicht. Van jongsafaan toont hij belangstelling voor de natuur en zijn eerste publikatie (1923) gaat over vondsten op het Nederlandse strand. In 1925 gaat hij voor het eerst naar West-Indië (Cuba, Jamaica en Florida) en aan deze regio zal hij zijn verdere leven wijden. In 1930 gaat hij met professor Rutten op een geologische expeditie naar de Antillen. In 1935 studeert hij cum laude af in Utrecht.[1]

Pieter Wagenaar (1908-2003) was a Dutch malacologist. He got a PhD at the University of Utrecht in 1940, on Caribbean fauna, and was the founder of the journal Studies on the Natural History of Curacao and other Caribbean Islands. Between 1930 and 1973 , he made nine collecting trips to the Caribbean. While most collecting was undertaken in the territories of the Netherlands Antilles, visits were also made to several other West Indian islands and to Southern Florida. Hummelinck was particularly interested in the biology of coastal lagoons and salt ponds so that his collections are representative of these environments but do not contain much material from other important marine environments such as coral reefs and open water sea grass beds.[2]

Zoölogisch Laboratorium of the State University of Utrecht. Between 1930 and 1973 PIETER WAGENAAR HUMMELINCKof the Zoölogisch Laboratoriumof the StateUniversity ofUtrecht madenine collecting trips to the Caribbean.

De cactussen en agaves werden bestudeerd door Wagenaar Hummelinck (1933-1941)

hij was oprichter van Carmabi, Natuurwetenschappelijke Studiekring voor Suriname en de Neerlandse Antillen en Natuurwetenschappelijke Werkgroep Nederlandse Antillen Hij was redacteur van diverse series wetenschappelijke en populair-wetenschappelijke publicaties betreffende het Caribisch Gebied.

E tabata outor di e gran kantidat di buki komo resultado di su investigashonnan riba tereno di flora i founa antiano.


Limonada boneriano[bewerken | brontekst bewerken]

Un fruta hopi konosí na Boneiru ta kohara (koara). Na Kòrsou e ta konosí komo karawara. Su nòmber sientífi ko ta Cordia alba R. E fruta di kohara ta komibel na momentu ku e hecha. Ku e frutanan sa traha ántes un bebida yamá washimbé. Tabata laga nan fermentá. Ménos konosí ta uso di e fl ornan di kohara pa traha un bebida pa freska. Djis laga nan trèk den awa. Ingrid Mercelina a purba. Dushi. Pero no mester laga e bebida aki keda mas ku ún dia den frishidèr. Foto ta mustra Ingrid ku un tròshi di flor di kohara ku el a laga trèk. E konosido kulturista Frans Booi ta yama e bebida aki 'limonada boneriano'. (Bron; Boneriano, 29 september 2020, titel=Limonada boneriano)




Sam[bewerken | brontekst bewerken]

Sam is a system of saving. Groups of mostly women decide to pay each other a certain amount of money on a regular basis, for example once a month. Every month one of the members receives shares from all participants. The number of shares equals the number of participants plus one, for the benefit of the organizing person. He or more often she receives two shares of every participant, one in the beginning of the ‘sam’ and one at the end. According to the Encyclopedia of the Netherlands Antilles (De Palm 1985: 421), the word ‘sam’ is derived from the Dutch word ‘samen’ (together) or the expression ‘sam-sam’ (sharing equally).[1]

Sam is een volksspaarsysteem op de ABC-eilanden. Groepen van meestal vrouwen besluiten om elkaar een bepaalde bedrag op regelmatige basis te betalen, bijvoorbeeld één keer per maand. Elke maand ontvangt een van de leden de inleg van alle deelnemers. Het aantal aandelen is gelijk aan de aantal deelnemers plus één, ten behoeve van de organiserende persoon. Hij of meer Vaak krijgt ze twee aandelen van elke deelnemer, één in het begin van de 'sam'. en een aan het einde. Volgens de Encyclopedie van de Nederlandse Antillen (De Palm 1985: 421), het woord 'sam' is afgeleid van het Nederlandse woord 'samen'. of de uitdrukking "sam-sam" (gelijkelijk delen).

Montamentu[bewerken | brontekst bewerken]

een afro-caribische religie Montamentu ta un religion afrikano-kurasoleño, parti di un variedat di kultonan popular i otro práktika religioso afrikano-kurasoleño. Algun otro elemento di práktika religioso popular na Kòrsou ta inkluí venerashon di santu, venerashon di ansestro, sanashon spiritual, i brua, pero tambe kultonan manera vudu, winti, veintiun divisiones, palo i kultonan separá pa diferente misterio (entidatnan spiritual di e religion) òf devotonan ku ta partisipá solamente na selebrashonnan di fechanan spesífiko. Tur esakinan tin praktikante na Kòrsou, ounke tin bia e kantidat di pranktikante ta hopi chikí i poko organisá.

(pt) Montamentu is een Afro-Caribische religie [ 1 ] die afkomstig is van het eiland Curaçao . [ 2 ] In de montage werden, net als in andere religies van Afrikaanse oorsprong die op het Amerikaanse continent worden beoefend, specifieke Afrikaanse godheden opzettelijk gelijkgesteld met heiligen van de katholieke kerk. [ nodig citaat ]

De muziek die de rituelen begeleidt, wordt Tambú genoemd . Vanwege de voortdurende aanklachten die de staat en de kerk tegen Tambú hebben gedaan, wordt het ritueel beperkt geaccepteerd, tot het punt dat maar weinig inwoners van Curaçao de term Montamentu niet eens herkennen en uiteindelijk de denigrerende term gebruiken die eeuwen daarvoor door katholieke priesters en slavenmeesters is geïntroduceerd - Brua , dat van het Spaanse "bruja" komt en hekserij betekent, of de algemene term Tambú toepast op religieus ritueel .

Historia[bewerken | brontekst bewerken]

E religion no ta studiá sufisiente ainda. Su orígen ta por lo ménos for di siglo 18. Na 1750 tin menshon di venerashon di ansestro, yamá gogootjes den archivonan históriko (probablemente un variante òf pronunsiashon mal tendé òf mal transkribí di avochi, ku ta nifiká ansestro) [2]. Na 1788 un kaso den korte ta menshoná un evento deskribí komo un seremonia di sanashon òf magia na un “danshuis” òf kas di balia na Otrobanda [3]. Awendia ainda ta usa “kas di balia” ainda komo ekspreshon pa sierto logánan di kulto di misterio. Ademas di esaki e akusashon di uso di veneno ta indiká posibilidat di herensia di e práktika kongoles di dikisa nkasa [4], o prueba di venenu pa identifiká hende ku ta hasi uso di magia negativo den komunidat [5]. Na kuminsamentu di siglo 20 tabatin tambe balia ku almasola [6] [7] . Den añanan 50 a bini influensia nobo for di Repúblika Dominikano, den forma di vudu dominkano/veintiundivisiones [8]

Den kantikanan bieu di trabou, speshalmente di kosecha, tin referensha kontinuo na diferente aspekto spiritual i religioso ku ta mustra e bida di religion afrokurasoleño. Palabranan kompilá pa Pader Brenneker i Elis Juliana na añanan 50 i 60 di siglo 20 den kantikanan di trabou, manera Dámbara, Ze, Waze, Do Miwa, Zeula, Guele, Dan, Wedo, Djòdjò, Simodan, Leba, Zjipopo, Asohala i Nogwe [9]ta nòmbernan di Dios i di su manifestashonnan ku ta eksistí tambe den panteon di Vudu na Haiti. Mas resien, Bagó, Laroye, Papa Legba, Papa Candelo i Baron di Sementerio a sali menshoná sea den kantika popular grabá o no grabá, o den otro sorto di manifestashon kultural. Ademas di esaki tin hopi elementonan religioso popular di orígen afrikano den komunidat kurasoleño. Por a mira esaki den elementonan síkliko manera plantamentu i kosecha ántes, den kambio di aña, den siklo di bida for di nasementu te morto; den trato di naturalesa, di relashon humano i di kurpa di hende.

Deskripshon[bewerken | brontekst bewerken]

No ta tur kreyente òf praktikante ta praktiká tur aspekto. Un di e aspektonan mas konosí ta seremonia ekstátiko den kua kreyente por keda poseí pa un misterio, un di e diferente entidatnan spiritual den e religion. E seremonia akí por ta unu material òf spiritual. Den montamentu material e misterionan tin nòmber afrikano-dominikano òf afrikano-haitiano, e ta papia kreyol òf spañó, e ta move na manera mas intensivo òf agitá i ta usa muzik di santeria, òf vudu. Ta usa símbolonan tambe di vudu òf veintiun divisiones, manera lensu di diferente koló pa e misterionan. Den montamentu spiritual e karakterístikanan ta mas katóliko/europeo: e misterionan ta santunan katóliko ku nòmber katóliko ademas di entidatnan di tradishon venesolano di kulto di Maria Lionza, e misterio ta papia spañó òf Papiamentu, i e movementunan ta kalmu. [10]

Ademas di misterio, defuntu òf ansestro ta otro entidatnan spiritual. Esakinan ta hende ku a fayesé i ku praktikantenan por drenta den kontakto kuné pa pidi guia. Algun otro aspekto di montamentu ta sanashon spiritual, traha ku naturalesa, eliminá fuku. E religion tin su institushonnan, liturgia, ofisiante, etc [11] meskos ku religionnan dominante pero su forma di organisashon ta diferente for di e religionnan akí na diferente manera: no tin un lider kanóniko di e religion, ni edifisionan ofisial konosí públikamnente pa no-praktikantenan. Un parti di esaki ta pa motibu ku e religion tabata persiguí den pasado [12] te resientemente komo ku tabatá trat'é komo un tipo di estafa.

Influensia regional[bewerken | brontekst bewerken]

Antes montamentu tabata yama balia di lua, kaminda e palabra lua ta ekivalente na misterio. E dos nòmbernan akí ta paresido na nòmbernan ku ta usa pa entidat spiritual na Haiti i Repúblika Dominkano. Montamentu ta un meskla di religionnan afrikano, retenshon afrikano (manera relashon ku avochi, importansha di dera lombrishi, bahamentu di misterio), algun komponente fuerte di vudu i veintiun divisiones (manera, entre otro, hopi nòmber di misterio, den e personanan di e dos paisnan ei ku a propagá e religion, i biahe pa e dos paisnan ei), regla de ocha kubano i venesolano (den sierto nomenklatura, den koyarnan bistí, den ofisiante), espiritismo marialionsero di Venezuela (den vários di e misterionan, peregrinahe pa sitionan importante di kulto di Maria Lionza) adorashon di diferente santu popular ku no ta sinkretisá den regla de ocha ni vudu (manera Doctor José Gregorio Hernández i San Blas), i otro influensha (manera p.e. e Buda Sintá, Buda Barika Afó, èts). Esakinan ta influenshanan ku tin den e religion i no ta asina ku tur praktikante tin afinidat ku tur e influenshanan aki [13]


Galein[bewerken | brontekst bewerken]

Galein wordt door stadsmensen vaak verward met Gueni, de slaventaal. Maar het heeft er in wezen niets mee uit te staan. Galein is een opzettelijke verbastering van het normale hedendaagse Papiaments, om door buitenstanders niet te worden verstaan. De eenvoudigste vorm is die, waarbij van ongeveer elke lettergreep de klinker wordt herhaald met een p ervoor. Cas wordt caspa mi mipi weta wepe-tapa. Het wordt om deze reden ook wel p-taal genoemd. Meesters in het galein bedienen zich van veel ingewikkelder herhalingen. Meisjes op internaten en dienstmeisjes in grote inrichtingen spreken galein soms even vlot als papiaments.[1]

[[Categorie:Taal in Curaçao]]

Naargelang de grote plantages waar de slaven woonden en werkten, ontstonden er dialecten. Ze leefden er vrij afgesloten van de buitenwereld. Op deze wijze maakt men onderscheid tussen het gené van Lagoen, van Kenepa, van Porto Marie en dat van Sabaneta. En ook had heel Bandariba een eigen dialect.

Luango is de naam van een groep stammen in West-Afrika. Hier bleef de naam bestaan voor de minst gecultiveerde slaven, voor hen die nog het sterkst de oude gebruiken en ideeën handhaafden. Het waren vaak de laatst aangekomenen.[1]


Te bewerken naar Nederlands:

  1. Paul Brenneker, Sambumbu - taal