Gebruiker:Joostvandermeulen/Kladblok
Vrijetijdsmanagement[bewerken | brontekst bewerken]
Vrijetijdsmanagement (Leisure Management) is een vakgebied binnen de sociale wetenschappen waar studie wordt gemaakt aan de beleving van vrije tijd. Onderwerpen als toerisme en recreatie komen aan bod. Binnen het vakgebied zijn er 8 opleidingsinstituten in Nederland die vrijetijdsmanagement als HBO of WO opleiding aanbieden. In 1975 werd de eerste gecentraliseerde organisatie voor vrijetijdsstudie opgericht in Salford, Engeland, onder de naam “Leisure Studies Association”.
Vrije tijd[bewerken | brontekst bewerken]
Vrije tijd is een begrip dat wordt gebruikt voor de tijd die men kan besteden aan activiteiten die niet verplicht of noodzakelijk zijn. Het is voor veel mensen de tijd die over blijft naast werk, zorg en/of studie. Iedereen heeft evenveel tijd in een week. Wat mensen doen in die tijd is voor iedereen anders en wordt bepaald door individuele omstandigheden, voorkeuren en de mogelijkheden die er zijn. Naast deze aspecten is tijdsbesteding ook biologisch bepaald en vaak gebaseerd op cultuur en institutioneel opzicht.
Onder vrije tijd vallen veel activiteiten waar aandacht aan wordt besteedt. Deze activiteiten kunnen worden opgesplitst in drie subcategorieën: sport en recreatie, toerisme en overige vrije tijd. Hierbij is sport en recreatie de breedste categorie, waar traditioneel en non traditioneel, in- en outdoor sport en recreatie allemaal bij hoort. Onder de categorie toerisme valt het reizen met vrijetijdsbesteding als doeleinde. Denk hierbij aan bestemmingen als nationale parken, het beklimmen van bergen, wandelen of het bezoeken van steden. Alle activiteiten die niet onder toerisme of sport en recreatie vallen, horen bij de overige vrije tijd. Onder deze categorie vallen de meeste hobbies, als kunst of yoga.
Vrijetijdsbesteding in Nederland[bewerken | brontekst bewerken]
Nederlanders boven de 12 jaar besteden in een week gemiddeld 47,8 uur aan vrije tijd. Hieronder valt niet de tijd die aan persoonlijk onderhoud wordt besteed als slaap, opmaak, eten en drinken. De vrije tijd is voor de vrouw dan ook iets lager dan voor de man, omdat de vrouw meer tijd besteed aan persoonlijke verzorging. Het aantal vrije uren neemt ook af naarmate het opleidingsniveau hoger wordt. Voltijdwerkers leveren 2 uur van hun vrije tijd in aan verplichte tijd in een week. Een vorm van vrijetijdsbesteding waar de meeste uren per week aan worden besteedt is het gebruik van media en ICT. Dit aantal bedraagt gemiddeld 20,9 uur per week en stijgt nog jaarlijks. De besteding aan sociale contacten is 7,2 uur in de week, dit is de laatste jaren afgenomen mede doordat de populariteit van telefoneren en op visite gaan is afgenomen. Aan recreatieve activiteiten en ontspanning wordt er wekelijks gemiddeld 13,5 uur besteedt. Voor de vrouwen is dit weer iets minder dan voor de mannen en ouders met kinderen onder de vier jaar is dit het minst. Binnen deze sector valt ook sport en deze besteding is gegroeid de afgelopen jaren, zo’n 1,7 uur. Gemiddeld 2 uur in de week besteedt men aan maatschappelijke participatie, hieronder valt vrijwilligerswerk, informele hulp aan mensen buiten eigen huishouden en religieuze praktisering.
| Besteding | Aantal uren |
|---|---|
| Media en ICT | 20,9 |
| Sociale contacten | 7,2 |
| Recreatieve activiteiten | 13,5 |
| Maatschappelijke participatie | 2 |
| Overig | 4,2 |
| Totaal | 47,8 |
Ontwikkelingen[bewerken | brontekst bewerken]
Het gedrag van de mens wordt beïnvloed door verschillende factoren in de omgeving. De rol van vrije tijd is door sociale, economische en culturele ontwikkelingen altijd in verandering. Door de kredietcrisis die in 2008 ontstond er een verschuiving binnen de vrije tijd naar minder kapitaalintensieve activiteiten. Een activiteit als funshoppen staat hierbij onder druk en vrijetijdsactiviteiten met een goede prijs/kwaliteitsverhouding hebben een concurrentievoordeel. Naast deze economische ontwikkeling is er ook een geografische ontwikkeling die invloed heeft op de vrijetijdsbesteding in Nederland. De Nederlandse bevolking groeit, maar is aan het vergrijzen in hoog tempo. Het aantal ouderen (65+) zal van 15% naar 25% gaan. Het aantal jongeren daalt (0-19) naar verwachting, dit heeft gevolgen op de arbeidsmarkt maar ook op de markt voor vrije tijd. Een ontwikkeling op het sociaal-culturele gebied is het “Nieuwe Werken”. Mede door de globalisering en de technologische innovatie kan er altijd en overal gewerkt worden, een 24-uurs economie. Deze ontwikkeling kan een grote verandering brengen in de tijdbesteding, daarnaast raken vrije tijd en werk steeds meer met elkaar verweven.
Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]
Ver terug in de tijd was men altijd op zoek naar voedsel en bescherming voor zichzelf om in leven te blijven. In feite was de mens altijd aan het werk, waardoor vrije tijd onbekend was. Toen het tijdperk ontstond waar er voor elkaar gewerkt werd, ontstonden er beroepen. In deze beroepen werd gewerkt en hier werden beloningen voor ontvangen, die weer besteed werden om het eigen leven te onderhouden. Zo zijn ook de momenten ontstaan dat men even niks te doen had en vrije tijd kon besteden. Iedereen ging zijn eigen ding doen, want iedereen had van zichzelf andere interesses. Een dag waar vrije tijd besteed kon worden werd de zondag, als rustdag. Tijdens de tijd van de industrialisatie werd ook de zaterdag een vrije dag en werden er vakantieperiodes toegevoegd aan het werkjaar.
Na deze voorgeschiedenis werd vrije tijd steeds meer als een vak bestudeert. In 1975 kreeg Mike Smith, sociologie lector aan de Salford Universiteit de opdracht om het Centrum van Vrijetijdsstudies en Onderzoek in Salford op te richten. Hij deed dit samen met Cyrill Smith en Stan Parker. Cyrill was lector bij het Civil Service Staff College en Stan Parker was mede- schrijver van het boek The Future of Work and Leisure. Vanuit dit centrum zijn door de jaren heen over de hele wereld studies opgericht met associaties met vrijetijdsmanagement. De 10 meest populaire universiteiten voor vrijetijdsmanagement zijn:
- California University of Pennsylvania
- Texas A & M University
- San Diego State University
- Pennsylvania State University, Main Campus
- University of Florida
- Arizona State University, Tempe
- Texas State University
- Florida State University
- Central Michigan University
- Ohio University, Athens
In Nederland wordt vooral op HBO niveau de studie vrijetijdsmanagement aangeboden. Alleen de Universiteit van Wageningen biedt een bachelor met raakvlakken van vrijetijdsmanagement, het ROC biedt de opleiding aan op MBO niveau. De instituten die de opleiding in Nederland aanbieden zijn:
| Opleidingsinstituut | Niveau |
|---|---|
| TIO | HBO |
| InHolland | HBO |
| Stenden | HBO |
| NHTV | HBO |
| ROC | MBO |
| NCOI | HBO |
| Willem de Kooning | HBO |
| WUR | WO |
Werk in de vrijetijdsindustrie[bewerken | brontekst bewerken]
Een persoon die werkt in de vrijetijdsindustrie weet hoe hij om moet gaan met een gast, die de eindgebruiker is van een product in de vrijetijdssector. Gastvrijheid, en hartelijkheid zijn kenmerken van iemand die werkt in de vrijetijdsindustrie. Ook is een commercieel inzicht van belang, omdat het product geld op moet leveren. Een vrijetijdsmanager houdt zich bezig met het concepten, plannen, uitvoeren en afronden van vrijetijdsproducten. Vrijetijdsproducten is een verzamelnaam voor congressen, festivals, pretparken, sportwedstrijden, beurzen, tentoonstellingen, promotieactiviteiten et cetera. Een aantal banen welke vallen onder de vrijetijdsindustrie:
- Manager
- Zelfstandig ondernemer
- Marketeer
- Beleidsmedewerker vrijetijdseconomie
- Public relations- of communicatieadviseur
- Communicatiemanager
- Project manager
- Project medewerker event
- Evenementencoördinator
Externe links[bewerken | brontekst bewerken]
Bronnen, noten en/of referenties
|