Gebruiker:Petra Koek/Kladblok2
Dirkje Inden-Reiss[bewerken | brontekst bewerken]
Dirkje Inden-Reiss
Geboren: Amsterdam, 8 maart 1897
Gestorven: Zeist, 12 december 1981
Gehuwd met Theo H.J.M. Inden
Dirkje Reiss, van Luthers, reformatorische gezindte, werkte in de manufacturenwinkel van de (katholieke) familie
Inden en trouwde op 29 januari 1920 met zoon Theo van Inden. Door hun gemengde huwelijk verloor Theo alle
contact met zijn ouders.
Dirkje Inden-Reiss, haar neefjes en nichtjes maakten altijd opmerkingen over de vlechten die zij op haar oren in een
rondje opstak:
Verzet Tweede Wereldoorlog
In de Tweede Wereldoorlog zaten Dirkje en haar man in het verzet. Theo hielp Johannes Scheps met de verspreiding
van illegaal drukwerk. Op een keer vervoerde Theo een aantal exemplaren van het boek van Scheps “de Politieke
Katechismus”. Scheps had daarin zijn politieke ideeën over de bezetting uiteengezet. Theo werd met zijn kostbare
lading in Amsterdam aangehouden door de Duitsers, die hem uitvoerig ondervroegen. Hij hield hardnekkig vol, dat
hij was gekomen om de voor hem gedrukte Heidelberger Katechismus op te halen. Van een Politieke Katechismus
wist hij niets, zo zei hij. De Duitsers geloofden hem niet. Ze namen hem gevangen en vroegen waar hij woonde. Hij
zei: “Baarnseweg 36 in Zeist”. Het duurde een tijd voordat men doorhad dat dat huis in Den Dolder lag... Dirkje
vermoedde inmiddels al dat Theo was opgepakt en had kuilen in het bos gegraven om documenten en andere
belangrijke zaken te verstoppen. In de avondschemer stond ze klaar om de Duitsers te ontvangen. Die vonden
helemaal niets en vertrokken weer. Theo werd vrijgelaten.
Het blijft een wonder dat dit zo goed afliep want in het
huis zaten vier Joden ondergedoken en in hun tuin -die overging in het bos- lagen wapens, vervalste documenten,
persoonsbewijzen, verboden lectuur en radio’s verborgen!
Het verhaal over onderduikers bij Dirkje Inden-Reiss staat geschreven in het boek ‘Dan komen angst en wanhoop
aangeslopen, Joodse onderduikers in Zeist’ (uitgegeven in 2020, blz. 279-283) van Heleen bij ’t Vuur en Gerrit van der
Vorst. In het supplement van dit boek (uitgegeven in 2021, blz 12-14) werden de namen van drie andere Joodse
onderduikers bekend. Alle vier overleefden de oorlog.
Partij van de Arbeid
Dirkje zat van 1945 tot 1966 voor de Partij van de Arbeid in de gemeenteraad van Zeist. Daar was ze een actieve
vertegenwoordigster van het dorp Den Dolder. Zo stond zij op de bres voor de aanleg van het sportveldencomplex
van D.O.S.C., maar ook het bejaardenwerk, de leesbibliotheek en het speeltuinwerk hadden haar grote
belangstelling. Het was algemeen bekend dat mevrouw Inden zo nodig de onderste steen boven haalde om haar
meestal sociale doel te bereiken.
Straatnaam Mevrouw Inden-Reisslaan
Vriend, geestverwant, gemeenteraadslid en tweede kamerlid J.H. Scheps richtte in 1982 de Stichting Inden-Reiss
Fonds op als eerbetoon aan Dirkje en Theo. Deze stichting heeft de bevordering van de studie naar het verzet tegen
dictaturen als doel. Ook leeft Dick voort in de Mevrouw Inden-Reisslaan in Den Dolder.
Gedenksteentje
Op vrijdag 29 oktober 2021 is er een gedenksteentje onthult op Baarnseweg 36 ter herinnering aan de bijzondere
moed en inzet tijdens de tweede wereldoorlog van Dirkje Inden-Reiss, haar man Theo Inden en hun inwonende
vriend J.H. Scheps.