Gelrode
Naar navigatie springen
Naar zoeken springen
Deelgemeente in België
.svg){kind=small} | |||
|---|---|---|---|
 | |||
  | |||
| Situering | |||
| Gewest |  Vlaanderen
| ||
| Provincie |  Vlaams-Brabant
| ||
| Gemeente |  Aarschot
| ||
| Fusie | 1977 | ||
| Coördinaten | 50° 58′ NB, 4° 48′ OL | ||
| Algemeen | |||
| Oppervlakte | 6,88 km² | ||
| Inwoners (1/1/2020) |
1942 (282 inw./km²) | ||
| Hoogte | 21 m | ||
| Overig | |||
| Postcode | 3200 | ||
| Netnummer | 016 | ||
| NIS-code | 24001(D) | ||
| Detailkaart | |||
 | |||
| |||
Gelrode is een deelgemeente van Aarschot (arrondissement Leuven, Vlaams-Brabant, België). Gelrode was een zelfstandige gemeente tot aan de gemeentelijke herindeling van 1 januari 1977.
Geografie[bewerken | brontekst bewerken]
Het dorpje ligt in het Hageland. Het strekt zich uit over enkele heuvels zoals de Eikelberg, de IJzerenberg en de Hondsheuvel, waarop de Moedermeule (een molen) troont.[1]
Demografische ontwikkeling[bewerken | brontekst bewerken]
- Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1970=volkstellingen
Cultuur[bewerken | brontekst bewerken]
Bijnamen[bewerken | brontekst bewerken]
Gelrode werd vroeger nog weleens smalend "het strooien dorp" genoemd. Een andere bijnaam, "perzikendorp" kreeg Gelrode in de jaren 50 wegens de succesrijke teelt van perziken.[1]
Bezienswaardigheden[bewerken | brontekst bewerken]
- Het kasteel van Rivieren was een oud leen van het hertogdom Aarschot. Reeds in de 13de eeuw bestond het domein uit een burcht, pachthof en donjon. Restanten van deze donjon werden in 2006 blootgelegd[2]. Pas in 1885 werd het huidige kasteel gebouwd door Jonkheer Oscar van den Eynde de Rivieren. Deze verkreeg het domein door erfenis. De nabijgelegen Rivierenbrug over de Demer werd genoemd naar dit domein.
- Ook aan kasteel Nieuwland is een legende verbonden: Aan de Demer lagen vroeger twee burchten te Gelrode: nl. die van de heren van Rivieren en die van de heren van Nieuwland. Op een moment vocht de heer van Rivieren een bloedige strijd uit met de heer van Nieuwland om een jonkvrouw van Brabantse adel. Een oude vrouw Achma genoemd verloor in die strijd haar vier zonen. Ze was daardoor zo woedend dat ze haar ziel aan de duivel verkocht en de streek rond de twee kastelen onveilig maakt door plots opdoemende mistbanken die argeloze reizigers in de Demer liet terechtkomen. Soms zou zo ook met haar witte geit over de vruchtbare akkers dwalen op zoek naar haar gesneuvelde zonen.
- De Sint-Corneliuskerk
- De Moedermeule: De graanmolen werd in Mechelen gebouwd omstreeks 1667. In 1883 werd te molen afgebroken en via transport over de Demer naar Gelrode gebracht. In 1943 sloeg de bliksem in op de molen en werd hij zwaar beschadigd. Sinds 1976 is de molen terug hersteld en open voor publiek.
- Het monument der Oud-Strijders, dit monument bevindt zich aan de zijkant van de kerk.
- Het standbeeld van pastoor Dergent werd onthuld in 1989 en bevindt zich op het Lambert Verlindenplein. Het monument is een ontwerp van Pros Feyaerts uit Herent.
- Het herdenkingskruis burgerslachtoffers WO I staat in de Heldenstraat, op de plaats waar de Duitse soldaten de burgers van Gelrode hebben neergeschoten.
- Het grafmonument van pastoor Dergent: het monument is opgetrokken uit ijzerzandsteen en bevindt zich op het oude kerkhof van Gelrode. Het werd onthuld op 29 augustus 1920.
- De Lourdesgrot: gelegen op de zuidelijke helling van de Eikelberg langs de Bergstraat. De inwijding vond plaats op 15 augustus 1954.
Natuur[bewerken | brontekst bewerken]
- Het Vorsdonkbos en de Turfputten
- De Eikelberg
Mobiliteit[bewerken | brontekst bewerken]
Wegennet[bewerken | brontekst bewerken]
De belangrijkste verbindingsweg in de nabijheid van het dorp is de N19, die het dorp verbindt met Aarschot en Leuven. Daarnaast passeert ook de E314 (Die Leuven verbindt met knooppunt Lummen) het dorp. Gelrode heeft echter geen eigen op- en afrit.
Bekende inwoners[bewerken | brontekst bewerken]
- Petrus Bols (Rotselaar, 30 september 1883 - Gelrode, 10 maart 1955), soldaat in de Eerste Wereldoorlog bij het regiment van de karabiniers. Onmiddellijk na de oorlog richtte hij in Gelrode de oud-strijdersbeweging op. Hij bleef voorzitter tot zijn overlijden in 1955.
- Lambert Verlinden, burgemeester
- Jonkheer Oscar van den Eynde de Rivieren, burgemeester en volksvertegenwoordiger
- Pastoor Dergent
- Priester Frans Verstreken
- Kenneth Van Rooy, wielrenner Sport Vlaanderen-Baloise
Externe links[bewerken | brontekst bewerken]
Bronnen[bewerken | brontekst bewerken]
| Bronnen, noten en/of referenties |
Zie de categorie Gelrode van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
.svg){kind=small}