Naar inhoud springen

Graz

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Graz
Gemeente in Oostenrijk Vlag van Oostenrijk
Wapen van Graz
Graz (Oostenrijk)
Graz
Situering
Deelstaat Vlag van de Oostenrijkse deelstaat Stiermarken Stiermarken
Coördinaten 47° 4′ NB, 15° 26′ OL
Algemeen
Oppervlakte 120,11 km²
Inwoners
(01-01-2025) 		305.314
(2393,31 inw./km²)
Hoogte 353 m.ü.A.
Burgemeester Elke Kahr (KPÖ)
Overig
Postcode A-801x, A-802x, A-803x
A-804x, A-805x
Netnummer 316
Kenteken G
Gemeente nr. 6 01 01
Website graz.at
Foto's
Portaal  Portaalicoon   Centraal-Europa

Graz (Beiers: Gráz, Sloveens: Gradec) is de op een na grootste stad van Oostenrijk en de hoofdstad van de deelstaat Stiermarken (Steiermark) en telde per 1 januari 2025 305.314 inwoners en heeft de status van Statutarstadt. De stad is gelegen aan de Mur aan de voet van de Alpen. Graz was in 2003 de culturele hoofdstad van Europa. Graz is bekend om zijn historische binnenstad, de grootste middeleeuwse binnenstad in Midden-Europa. Deze is sinds 1999 opgenomen in de Werelderfgoedlijst van de UNESCO. Graz is een belangrijke industriestad, onder andere Magna Steyr, AVL List, Anton Paar en Andritz AG. Verder bevindt zich in Puntigam de gelijknamige brouwerij die nu onderdeel is van het Heinekenconcern. Puntigamer Bier is het meest verkochte bier in Oostenrijk. Daarnaast is Graz een economisch knooppunt voor de regio met onder meer vier universiteiten (40.000 studenten). De Technische Universiteit beschikt over een vermaarde architectuuropleiding.

Het symbool van Graz is de Uhrturm am Schlossberg, een klokkentoren die dankzij zijn ligging op de Schlossberg midden in de stad in grote delen van de stad zichtbaar is.

Graz is de geboortestad van de componist Robert Stolz en zangeres Monika Martin. Ook filmster en gouverneur Arnold Schwarzenegger is in de buurt van Graz opgegroeid. Om die reden heette het Graz-Liebenau-Stadion, waar de clubs SK Sturm Graz en Grazer AK voetballen, van 1997 tot 2005 het Arnold Schwarzenegger-stadion. Controverse over Schwarzeneggers status als voorvechter van de doodstraf maakte hieraan een einde.

Geografie

[bewerken | brontekst bewerken]

Stadsdistricten

[bewerken | brontekst bewerken]
De 17 stadsdistricten van Graz

Graz is opgedeeld in 17 districten:

  1. Innere Stadt
  2. St. Leonhard
  3. Geidorf
  4. Lend
  5. Gries
  6. Jakomini
  7. Liebenau
  8. St. Peter
  9. Waltendorf
  10. Ries
  11. Mariatrost
  12. Andritz
  13. Gösting
  14. Eggenberg
  15. Wetzelsdorf
  16. Straßgang
  17. Puntigam

Klimaat

[bewerken | brontekst bewerken]
Weergemiddelden voor Graz, Oostenrijk
Maand jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec Jaar
Gemiddeld maximum (°C) 2,7 5,6 10,6 15,0 20,0 22,6 24,7 24,3 20,4 14,4 7,3 3,2 14,2
Gemiddeld minimum (°C) −3,6 −2,2 1,3 5,0 9,7 12,7 14,6 14,5 11,1 6,4 1,0 −2,3 5,7
Neerslag (mm) 26 32 47 52 85 125 110 117 83 70 57 39 841
Bron: WeerOpReis.com[1]

Verkeer en vervoer

[bewerken | brontekst bewerken]

Grazer Verkehrsbetriebe (GVB) exploiteert zes tramlijnen, een kabelspoorweg (Schloßbergbahn) en meerdere buslijnen. De stad is een knooppunt in het intercitynetwerk van de Oostenrijkse Spoorwegen en heeft rechtstreekse verbindingen met buurland Slovenië. Het centraal station van Graz ligt niet in het eigenlijke stadscentrum, maar op ongeveer 1,5 kilometer afstand hiervan. Dagelijks maken ongeveer 40.000 passagiers vanuit 520 treinen gebruik van het station.

Verder heeft de stad een eigen vliegveld, met onder andere lijndiensten op Schiphol, Wenen en Zürich. De stad ligt nabij de A2, die Wenen met Villach en Italië verbindt. Graz wordt verder ontsloten door de Pyhrn Autobahn (A9), die het Sloveense Maribor met Salzburg en Linz verbindt.

Kunst en cultuur

[bewerken | brontekst bewerken]
Stad Graz - historisch centrum en slot Eggenberg
Werelderfgoed cultuur
Graz
Land Vlag van Oostenrijk Oostenrijk
UNESCO-regio Europa en Noord-Amerika
Criteria ii, iv
Inschrijvingsverloop
UNESCO-volgnr. 931
Inschrijving 1999 (23e sessie)
Uitbreiding 2010
UNESCO-werelderfgoedlijst

Geschiedenis

[bewerken | brontekst bewerken]

De naam Graz is afgeleid van grad of Sloveens gradec, in de Slavische talen de aanduiding voor een burcht. In de 7e eeuw leefden hier mensen, die tot Slavische volkeren behoorden, en die in de 9e eeuw werden geassimileerd en tot het christendom bekeerd door leden van Germaanse stammen. Zie ook: Stiermarken. In 1156 werd Graz veroverd door markgraaf Ottokar III van Stiermarken, die de stad tot de hoofdstad van Stiermarken maakte.

Sport

[bewerken | brontekst bewerken]

Graz was in 2003 gastheer van de Europese Kampioenschappen mountainbike. In 2010 was de stad een van de vijf speelsteden tijdens het EK handbal (mannen).

Uit Graz zijn twee voetbalclubs afkomstig die kampioen van Oostenrijk zijn geweest. SK Sturm Graz werd in 1998, 1999 en 2011 landskampioen. De club is nog steeds actief op het hoogste Oostenrijkse niveau en speelt haar wedstrijden in de Merkur Arena. Grazer AK werd in 2004 landskampioen, maar is door financiële problemen sinds 2007 op een lager niveau actief.

Politiek

[bewerken | brontekst bewerken]

Communisten

[bewerken | brontekst bewerken]

Graz was de eerste stad in Oostenrijk waar de communistische KPÖ opnieuw opkwam na de teloorgang van de partij midden 20e eeuw. Sinds 2003 is ze opnieuw sterk vertegenwoordigd in de stad, met tussen de 6 en 15 raadszetels. Haar grootste overwinning boekte zij tijdens de gemeenteraadsverkiezingen van 26 september 2021 met 28,9% van de stemmen en waarbij KPÖ-gemeenteraadslid Elke Kahr de nieuwe burgemeester werd.

Stedenbanden

[bewerken | brontekst bewerken]

Graz heeft een stedenband met de volgende steden:[2]

Stad Land Sinds
Coventry Vlag van Verenigd Koninkrijk Verenigd Koninkrijk 1948
Montclair Vlag van Verenigde Staten Verenigde Staten 1950
Groningen Vlag van Nederland Nederland 1964
Darmstadt Vlag van Duitsland Duitsland 1968
Trondheim Vlag van Noorwegen Noorwegen 1968
Pula Vlag van Kroatië Kroatië 1972
Triëst Vlag van Italië Italië 1973
Timișoara Vlag van Roemenië Roemenië 1982
Maribor Vlag van Slovenië Slovenië 1987
Pécs Vlag van Hongarije Hongarije 1989
Dubrovnik Vlag van Kroatië Kroatië 1994
Sint-Petersburg Vlag van Rusland Rusland 2001
Ljubljana Vlag van Slovenië Slovenië 2001
Zababdeh Vlag van Palestina Palestina 2007

Bekende personen uit Graz

[bewerken | brontekst bewerken]

Geboren

[bewerken | brontekst bewerken]

Overleden

[bewerken | brontekst bewerken]

Galerij

[bewerken | brontekst bewerken]
[bewerken | brontekst bewerken]
Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Graz op Wikimedia Commons.

Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Graz&oldid=70146534"