Hydroxychloroquine
| Hydroxychloroquine | ||||
|---|---|---|---|---|
| Chemische structuur | ||||
| ||||
Hydroxychloroquine
| ||||
| Gebruik | ||||
| Subklasse | bactericide, malaria prophylaxis | |||
| Merknamen | Plaquenil | |||
| Dosering | dagelijks 0,516 gram | |||
| Databanken | ||||
| CAS-nummer | 118-42-3 | |||
| MeSH | D006886 | |||
| Chemische gegevens | ||||
| Molecuulformule | C₁₈H₂₆ClN₃O | |||
| Molmassa | 335,17644 g/mol | |||
| SMILES | CCN(CCCC(C)NC1=C2C=CC-(=CC2=NC=C1)Cl)CCO | |||
| ||||
Hydroxychloroquine is de werkzame stof van een medicijn dat ook verkrijgbaar is onder de merknaam Plaquenil. Het wordt gebruikt ter voorkoming en ter bestrijding van malaria. Vanwege ontstekingsremmende eigenschappen wordt het daarnaast ook voor de behandeling van de auto-immuunziekten lupus erythematodes en reumatoïde artritis gebruikt. Het medicijn is alleen verkrijgbaar op recept.
De stof is opgenomen in de lijst van essentiële geneesmiddelen van de WHO.[1]
Geschiedenis
[bewerken | brontekst bewerken]Na de Eerste Wereldoorlog zocht de Duitse regering naar alternatieven voor kinine als middel tegen malaria. Chloroquine, een synthetisch analoog met hetzelfde werkingsmechanisme, werd in 1934 ontwikkeld door Bayer. Onderzoekers probeerden vervolgens structurele analogen te ontdekken met verbeterde eigenschappen en een daarvan was hydroxychloroquine.
Gebruik
[bewerken | brontekst bewerken]Malaria
[bewerken | brontekst bewerken]Het medicijn kan zowel ter voorkoming als ter genezing van malaria gebruikt worden. Wanneer men het medicijn gebruikt om malaria te voorkomen, wordt het vaak met andere medicijnen (zoals Arava) gecombineerd om de kans op het doden van de parasiet te vergroten. Men begint dan al voor vertrek met het medicijn en gebruikt het gedurende het verblijf in een risicogebied in de voorgeschreven dosering.
Bij de bestrijding van malaria wordt het medicijn gedurende een korte periode in een hoge dosis voorgeschreven.
Reumatoïde artritis (RA) en lupus erythematodes (LE)
[bewerken | brontekst bewerken]De precieze werking van het medicijn bij reumatoïde artritis en lupus erythematodes is nog niet bekend. Over het algemeen is er sprake van een hoge aanvangsdosering en een lagere onderhoudsdosering die soms wel jarenlang gebruikt kan worden. Of en wanneer er overgegaan wordt op een onderhoudsdosering verschilt per patiënt.
Het medicijn heeft minder bijwerkingen dan bijvoorbeeld prednison, wat ook vaak gebruikt wordt bij deze ziekten. De wat meer gangbare bijwerkingen zijn niet ernstig en kunnen bij heel veel medicijnen optreden: huidklachten zoals uitslag en jeuk, misselijkheid en diarree. Echter, bij langdurig gebruik kunnen wel meer en ernstigere klachten optreden, zoals aantasting van het netvlies en het hoornvlies, pigmentveranderingen, haaruitval, ontkleuring van het haar, oorsuizen, depressiviteit, duizelingen en zelfs doofheid.[2]
COVID-19
[bewerken | brontekst bewerken]Het middel werd als minder toxisch[3] zusje van chloroquine gepropageerd bij de offlabel behandeling van longklachten door COVID-19. Er was echter geen bewijs voor de effectiviteit van het middel bij de behandeling van Covid-19 patienten.[4] Artsen die in Nederland het middel voorschreven, konden in 2021 daarvoor een boete krijgen van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd.[5][6][7] In 2022 meldde de IGJ aan zestien artsen een boete te hebben opgelegd voor het voorschrijven van medicijnen bij corona die daar niet voor zijn geregistreerd, zoals hydroxychloroquine.[7]
- ↑ Registratietekst Nederland. Gearchiveerd op 19 mei 2023.
- ↑ (en) Chew CY, Mar A, Nikpour M, Saracino AM (2020). Hydroxychloroquine in dermatology: New perspectives on an old drug. The Australasian Journal of Dermatology 61 (2): e150–e157. PMID 31612996. DOI: 10.1111/ajd.13168.
- ↑ Stokkermans TJ, Goyal A, Trichonas G, Chloroquine And Hydroxychloroquine Toxicity. Gearchiveerd op 3 maart 2022. Geraadpleegd op 4 mei 2022.
- ↑ (en) Sansone NMS, Boschiero MN, Marson FAL (27 september 2024). Efficacy of Ivermectin, Chloroquine/Hydroxychloroquine, and Azithromycin in Managing COVID-19: A Systematic Review of Phase III Clinical Trials. Biomedicines 12 (10): 2206. PMID 39457519. DOI: 10.3390/biomedicines12102206. “As the main finding, although Ivermectin, CQ/HCQ, and Azithromycin might have mechanistic effects against SARS-CoV-2 infection, most phase III clinical trials observed no treatment benefit in patients with COVID-19. The evidence doesn’t support the efficacy of these drugs in the treatment of COVID-19, based on the reviewed phase III trials. In this context, future robust studies with greater scientific rigor are needed to focus on new effective treatments”.
- ↑ Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, Boete voor artsen die hydroxychloroquine of ivermectine voorschrijven tegen corona. www.igj.nl (25 maart 2021). Gearchiveerd op 5 juni 2021. Geraadpleegd op 5 juni 2021.
- ↑ Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport : Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd, Ivermectine en hydroxychloroquine. www.igj.nl (25 maart 2021). Geraadpleegd op 15 maart 2025.
- ↑ a b Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport : Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd, IGL beboet 16 artsen voor voorschrijven medicijnen bij corona. www.igl.nl (17 oktober 2022). Geraadpleegd op 5 juni 2021.