Intercity Nieuwe Generatie
| Intercity Nieuwe Generatie (Projectnaam) | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
NS 3110 op station Zwolle
| ||||
| Type | Coradia Stream | |||
| Aantal | 99 (79 + 20) | |||
| Optie | 150[1] | |||
| Nummering | 5: 3101-3149 8: 3201-3230 8 (B): 3301-3320 8 (D): 3350- | |||
| Fabrikant | Alstom | |||
| Exploitant | NS | |||
| Bouwjaar | Vanaf 2018 | |||
| Aantal delen | 5: 5 bakken 8: 8 bakken | |||
| Asindeling | 5: Bo′2′2′Bo′+2′2′Bo′ 8: Bo′2′2′2′Bo′+Bo′2′2′2′Bo′ | |||
| Spoorwijdte | 1435 mm (normaalspoor) | |||
| Massa | 5: 198,7 ton (leeg)[2] 8: 285,7 ton (leeg)[3] | |||
| Aslast | C2 | |||
| Lengte over buffers | 5: 110 meter 8: 164,9 meter[3][4] | |||
| Omgrenzingsprofiel | G2 | |||
| Maximumsnelheid | 200 km/h | |||
| Dienstsnelheid | 160 km/h (ATB‑EG) 200 km/h (ETCS) | |||
| Vloerhoogte | 810 mm | |||
| Deurbreedte | 1300 mm | |||
| Aantal zitplaatsen | 5: 258 8: 417[5] 8 (B): 410 | |||
| Fietsplaatsen | 5: 12 8: 16 | |||
| Techniek | ||||
| Stroomsysteem | = 1500 V ~ 25 kV 50 Hz = 3000 V (20 stuks) | |||
| Treinbeïnvloeding | ERTMS, ATB-EG, TBL 1+ (20 stuks) | |||
| Koppeling | Scharfenbergkoppeling | |||
| Bijzonderheden | 20 treinen aangepast voor het Belgisch spoornet | |||
| ||||
Intercity Nieuwe Generatie (afgekort ICNG, bijgenaamd Wesp)[6] is de projectnaam voor de aanschaf van nieuwe enkeldeks treinstellen van de Nederlandse Spoorwegen (NS). De treinen van het type Coradia Stream worden ontworpen en gebouwd door Alstom,[7] en zijn bedoeld voor het intercity-netwerk van NS.[8] De treinen zijn bedoeld om ouder materieel als de oudste ICMm's en alle ICRm te vervangen, en ook om de groei van het aantal reizigers op te vangen. De treinstellen zullen worden ingezet op het hoofdrailnet, het klassieke spoorwegnet van NS, en ook op de HSL-Zuid, waar ze indirect de vervanger werden van de V250 bijgenaamd Albatros.
Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]
Voorgeschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]
Na de gunning van de concessie van de HSL-Zuid aan HSA werd er gezocht naar treinen die naast de Thalys-treinstellen (de hogesnelheidstrein naar Frankrijk), geschikt zijn voor de exploitatie van binnenlandse en internationale treindiensten. Deze treinen konden dan het binnenlands treinverkeer over de HSL-Zuid verzorgen en het materieel van de Beneluxtrein vervangen. Na een aanbesteding werd gekozen voor de Italiaanse treinenbouwer AnsaldoBreda, die het V250-model aanbood aan NS.
Vooruitlopend op de indienststelling van de V250 werden vanaf 2009 ICRm-rijtuigen ingezet op de Fyra-treindienst tussen Amsterdam, Rotterdam en later Breda. Deze rijtuigen moesten speciaal worden aangepast voor inzet op de HSL-Zuid en de tractie werd geleverd door gehuurde Bombardier TRAXX-locomotieven. Toen begin 2013 de V250 door technische problemen buiten dienst gesteld moest worden, werd besloten om het volledige ICRm-rijtuigenpark te renoveren om dat te gaan gebruiken op de HSL-Zuid. Door de renovatie van de ICRm-rijtuigen kon vanaf de herfst van 2015 de treindienst over de HSL-Zuid worden uitgebreid.
In 2015 was het duidelijk geworden dat de V250 niet meer terug zou keren in de treindienst: het materieel was teruggezonden naar de bouwer in Italië. Daarbij komt dat het ICRm-rijtuigenpark destijds de veertig dienstjaren naderde (in dienst vanaf 1980), evenals het oudste Intercitymaterieel (1984). Dat materieel moet vervangen worden.
In de periode 2004-2013 is het aantal reizigers op het Hoofdrailnet bovendien met 24% gegroeid.[9] Deze groei is grotendeels te verklaren door een bevolkingstoename, een groter aantal studenten, de gestegen brandstofprijzen en het laten rijden van meer treinen.[9] De vraag naar materieel is dientengevolge groter geworden.
Aanbesteding[bewerken | brontekst bewerken]
Om genoeg capaciteit te behouden, begon NS in juli 2014 met de aanbesteding voor de Intercity Nieuwe Generatie.[10] In maart 2015 bleken nog vier bouwers in de race te zijn: het Franse Alstom, het Duitse Siemens Rail Systems, het Frans/Canadese Bombardier en het Zwitserse Stadler.[11]
Op 2 mei 2016 maakte de NS bekend dat het Franse Alstom de aanbesteding voor de Intercity Nieuwe Generatie gewonnen had. Het contract omvat circa 80 treinstellen, goed voor circa 25.000 zitplaatsen. Over verdere specificaties werd verder niets officieel bekendgemaakt.[12] Eind mei kondigde het Duitse Siemens aan een kort geding aan te spannen om de gunning aan Alstom ongedaan te maken. Op 15 juli 2016 werd bekend dat Siemens het kort geding had verloren, waarmee voor de NS de weg vrij was een contract met Alstom te sluiten.[13] Aanvankelijk werden er 79 treinstellen besteld, omstreeks 2019 is de bestelling met (2 + 18 =) 20 stuks uitgebreid (voor de dienst naar Antwerpen en Brussel) tot een totaal van 99 treinstellen.[14]
Levering[bewerken | brontekst bewerken]
De eerste ICNG, met het nummer 3108, kwam op 23 mei 2020 gesleept naar Nederland en werd naar de werkplaats van de Watergraafsmeer in Amsterdam gebracht om voorlopig dienst te doen als stilstaande trein voor opleiding.[15] Op 4 juni 2020 kwam het tweede stel, met nummer 3103, binnen[16] dat een dag later vanuit de werkplaats in Onnen zijn eerste proefrit maakte waarna deze trein de maanden erna vele duizenden kilometers op het Nederlandse spoor als test heeft afgelegd. Op 2 januari 2021 kwamen de 3106 en de 3112 binnen; de 3103 kon daardoor op 3 januari weer naar Polen terugkeren. De 3116 is opnieuw naar Nederland vervoerd via Zwolle en is toen na enkele test/opleidingsritten los naar Amsterdam gegaan.[bron?]
Op 7 juni 2021 is de eerste Belgische variant, met nummer 3301, naar het Belgische Schaarbeek overgebracht voor de Belgische toelating en de testen.[17]
Ongeval[bewerken | brontekst bewerken]
Op 16 oktober 2020 was er bij het Duitse station Dreileben-Drackenstedt aan de spoorlijn Eilsleben - Magdeburg een ongeval tijdens het transporteren van 2 ICNG's van de Alstom-fabriek in Salzgitter naar Blankenburg voor testritten onder 25 kV AC. Treinstel 3105 ontspoorde en raakte zwaar beschadigd, treinstel 3109 bleef onbeschadigd.[18]
Geplande inzet[bewerken | brontekst bewerken]
De instroom van de ICNG in de binnenlandse reizigersdienst werd in 2021 uitgesteld tot ten vroegste 2022. Later werd bekend gemaakt dat de instroom in het tweede kwartaal van 2023 van start gaat. [19][20]
Volgens plan is dit eerst op de route Breda – Rotterdam – Schiphol – Amsterdam. Vervolgens worden ze ook ingezet op de route Eindhoven – Breda – Rotterdam – Den Haag. In een later stadium wordt de dienst Breda – Rotterdam – Schiphol – Amsterdam Zuid verlengd naar Almere – Lelystad – Zwolle – Assen – Groningen / Meppel – Steenwijk – Heerenveen – Leeuwarden.
De hogere snelheid in de dienstregeling is gepland voor 2024.[19]
In 2025 moet de inzet op de route naar Antwerpen en Brussel starten.[14]
Beschrijving[bewerken | brontekst bewerken]
De treinstellen hebben vijf of acht bakken die bij de bakovergangen gedeeltelijk op Jacobsdraaistellen rusten en bij de eerste klas (in het midden van het treinstel) is een bakovergang met twee draaistellen.[21] De treinstellen worden ook wel Wesp genoemd, door de kleurstelling van de treinstellen in geel-zwart. De vloer ligt op vrijwel dezelfde hoogte als de perrons, waardoor de treinen makkelijk toegankelijk zijn. De buitendeuren zijn uitgerust met schuiftreden, waardoor rolstoelgebruikers en overige reizigers vrijwel gelijkvloers naar binnen en buiten kunnen. De deuren zijn drukdichte enkelvoudige deuren die ervoor moeten zorgen dat de luchtdruk in de trein niet verandert als de trein door een tunnel rijdt.
De treinen zijn voorzien van ATB-EG, het traditionele beveiligingssysteem op het Hoofdrailnet en het European Rail Traffic Management System (ERTMS), dat gebruikt wordt op de HSL-Zuid en ook aanwezig is op de Hanzelijn en tussen Amsterdam en Utrecht.
Interieur[bewerken | brontekst bewerken]
De treinen zijn voorzien van een universeel (= rolstoeltoegankelijk) toilet met aansluitend hieraan een speciale rolstoel-opstelplaats voor twee rolstoelen. Het vijfwagentreinstel is voorzien van één universeel toilet en één standaardtoilet, het achtwagentreinstel van één universeel toilet en twee standaardtoiletten. De treinen zijn verder voorzien van afdelingen eerste en tweede klas, die onderverdeeld zijn in gedeelten voor "werk", "stilte" en "ontmoeten & groeten". In de afdelingen zijn tussen het meubilair extra bagagerekken geplaatst. Zowel in de eerste (één aansluiting per stoel) als in de tweede klas (één aansluiting per twee stoelen) zijn stopcontacten en usb-aansluitingen voor het opladen van telefoon of laptop aanwezig. Ook het binnen NS gebruikelijke OBIS-informatiesysteem met informatieschermen en gratis wifi (niet beschikbaar in de tunnels van de HSL) zijn in de treinen aanwezig.[13]
Versie voor België[bewerken | brontekst bewerken]
.jpg)
NS deed al vroeg een aanvullende bestelling voor twee Coradia's geschikt voor het Belgische spoornet (ICNGB),[22] omdat het in gebruik zijnde treinmaterieel voor de verbinding Amsterdam – Brussel in 2025 aan vervanging toe is. Het was bij die bestelling de bedoeling om met die twee treinstellen te testen en goedkeuring te krijgen voor het Belgisch spoornet, waarna een vervolgorder geplaatst zou kunnen worden. Daarmee was risico afgedekt dat de toelating uit zou lopen.[bron?] De eerste vervolgorder voor achttien treinstellen is echter al sneller geplaatst, ruim voordat de eerste stellen in dienst zijn gekomen, zodat er vanaf 2025 (2 + 18 =) 20 treinstellen voor de dienst naar België beschikbaar komen.[13]
De versie voor België betreft uitsluitend treinstellen met acht bakken, elk goed voor 410 zitplaatsen. Deze versie heeft een extra toilet[bron?] en meer bagageruimte, en is geschikt voor het Belgische spoorbeveiligingssysteem en 3kV-bovenleiding.[23] Begin 2022 zijn de testen voor de toelating afgerond.[24]
Versie voor Duitsland[bewerken | brontekst bewerken]
Begin 2022 is fabrikant Alstom gestart met het ontwikkelen van een versie die op het Duitse spoornet kan rijden onder 15.000 volt wisselspanning. Twee prototypes zijn besteld door NS, een definitieve bestelling moet nog geplaatst worden. Als de stellen gebouwd worden, zullen ze genummerd worden vanaf 3350 en hoger.[25]
Bronnen, noten en/of referenties
Noten
|
