Naar inhoud springen

Israëlische parlementsverkiezingen 2006

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Israëlische parlementsverkiezingen 2006
Datum 28 maart 2006
Land Vlag van Israël Israël
Te verdelen zetels Alle 120 zetels van de Knesset
Opkomst 63,2%
Resultaat
Grootste partij Likoed
Nieuwe premier Ehud Olmert
Vorige premier Ariel Sharon (tot begin 2006),
Ehud Olmert (Interim)
Opvolging verkiezingen
2003     2009
Portaal  Portaalicoon   Politiek
Israël
Politiek in Israël
Emblem of Israel.svg

Politiek van Israël



President (lijst)
Yitzhak Herzog

Premier (lijst)
Benjamin Netanyahu


Knesset (lijst)

Voorzitter
Amir Ohana


Regering
Kabinet–Netanyahu VI

Ministers
Buitenlandse Zaken (lijst)
Eli Cohen

Binnenlandse Zaken (lijst)
Aryeh Deri

Defensie (lijst)
Yoav Galant

Financiën (lijst)
Bezalel Smotrich

Justitie (lijst)
Yariv Levin

Economie (lijst)
Nir Barkat


Politieke partijen


Verkiezingen
Parlement
20222026
President
20212028


Bestuurlijke indeling
Gemeenteraad
Lokale raad
Regionale raad


Wet op de Terugkeer


Arabisch-Israëlisch conflict

Op 28 maart 2006 werden er in Israël verkiezingen voor de 17e Knesset (het parlement) gehouden. Deze waren een gevolg van een afspraak tussen premier Ariel Sharon en de nieuwe leider van de Arbeidspartij, Amir Peretz.
De opkomst was met 63,2% historisch laag: nog nooit eerder waren zo weinig stemgerechtigde Israëlische burgers wezen stemmen.

Zoals verwacht won Kadima maar minder dan de peilingen hadden aangegeven: ze kwam op 29 zetels uit. De linkse Arbeidspartij werd tweede met 19 zetels. Derde werd zowel de rechtse Likoed die slechts 12 zetels kreeg alsook de orthodox-religieuze Shas-partij die eveneens 12 zetels wist te bemachtigen. Een aantal andere partijen van deze richting behaalden bij elkaar 15 zetels.
Een verrassing was de winst voor Jisrael Beeténoe, een rechtse op Russische Joden steunende partij die 11 zetels behaalde. Opmerkelijk was ook dat een seniorenpartij 7 zetels in de wacht sleepte. De resterende 15 zetels vielen toe aan een aantal kleine partijen die in verregaande mate een Palestijnse staat naast die van Israël wensen, zoals Hadash en Balad.

Op 12 april was de uitslag officieel bekend en daarmee definitief. Op 17 april werden de nieuwe Knessetleden beëdigd; 38 leden deden voor het eerst hun intrede in het parlement. Het aantal vrouwen bedraagt 17.

De beslissing om nieuwe parlementsverkiezingen te houden werd genomen toen Amir Peretz, de op 9 november 2005 als opvolger van Shimon Peres nieuw gekozen leider van de Arbeidspartij (Avoda), in november 2005 besloot Avoda uit de regering-Sharon te halen. Peretz vroeg daarop premier Ariel Sharon nieuwe verkiezingen uit te schrijven die daarmee akkoord ging. Later werd de datum 28 maart 2006 geprikt.

Op 20 november 2005 werd bekendgemaakt dat Sharon uit de Likoedpartij was gestapt en bezig was met het vormen van een nieuwe centrumpartij. Kort daarop presenteerde Sharon zijn nieuwe partij Kadima ('Voorwaarts'). De vorige voorzitter van Avoda, Shimon Peres, werd na enige aarzeling lid van Kadima. Kadima heeft vrede met de Palestijnen - onder Israëlische voorwaarden - hoog in het vaandel staan.

Op 20 december 2005 werd Benjamin Netanyahu tot voorzitter van Likoed gekozen en volgde hiermee Sharon op.

Het leek er sterk op dat Likoed een zware nederlaag zou lijden en dat de nieuwe, grotendeels uit de Likoed voortkomende Kadima, een grote overwinning zou behalen. Dit bleek ook inderdaad het geval. Deze overwinning hing nauw samen met Sharons charisma. Op 4 januari 2006 was Sharon getroffen door een hersenbloeding en in coma geraakt. Ehud Olmert, vicepremier en lid van Sharons Kadima, was tot waarnemend premier benoemd. Op 31 januari 2006 had Kadima haar kandidatenlijst gepresenteerd. Op nummer één stond niet de nog altijd in coma verkerende Sharon maar Olmert, op nummer twee stond Shimon Peres en op nummer drie minister van Buitenlandse Zaken Tzipi Livni.

In peilingen van januari en februari 2006 ging Kadima nog steeds aan de leiding, zij het minder spectaculair dan onder Sharon.

De Knesset (parlement) telt 120 zetels. De verkiezingen zijn volgens de d'Hondtmethode gehouden. De leider van de grootste partij gaat voor het premierschap. Ten minste 61 leden van de Knesset moet de premierskandidaat een vertrouwensstem geven.

Campagne van Avoda. De man op de poster is Amir Peretz, de in 2005 gekozen leider van die partij
Partij Letter op stembiljet Nederlandse benaming huidig zetelaantal informatie
Kadima כן Voorwaarts 14 Nieuwe partij (afsplitsing van Likoed), centristisch
Avoda אמת Arbeidspartij 21 Sociaaldemocratische partij
Likoed מחל Eenheid 29 Centrumrechtse partij
Hetz חץ Pijl 9 Antiklerikaal, seculier
Shinui יש Verandering 2 Seculier, centristisch
Shas שס Wereldunie van Sefardisch-Joodse Thora Bewaarders 11 Orthodox-Joods, Sefardisch
Jahahoedat ha-Torah ג Verenigd Thora-jodendom 5 Orthodox-Joods, Asjkenazisch
Halchoed HaLe'oemie - Mafdal טב Nationale Unie - Nationaal-Religieuze Partij 10 Religieus-zionistisch, nationalistisch; lijstverbinding Mafdal en Nationale Unie
Jisrael Beeténoe ל Israël, Ons Vaderland 3 Conservatief, voornamelijk gericht op
Russische immigranten
Meretz-Yachad מרצ Tezamen/Gezamenlijk 5 Sociaaldemocratisch
Ra'am-Ta'al עם Verenigde Arabische Lijst-Arabische Beweging voor Vernieuwing 3 Arabisch, Islamitisch
Balad ד Nationaal-Democratische Alliantie 3 Arabisch, nationalistisch
Hadash ו Het Democratisch Front voor Vrede en Gelijkheid 2 Gecombineerde Joods/Arabische partij, communistische georiënteerd
Tafnit פ Keer Om Nieuwe partij, anti-corruptiepartij,
centristisch
Ale Yarok קנ Groen Blad Partij voor legalisering soft-drugs, vóór huwelijken van personen van gelijke sekse
Brit Olam ה Eeuwige Unie Liberaal, gericht op welzijn en
ontplooiing van het individu, neemt de Tien Geboden
als uitgangspunt
Gil - Gimla'ej Jisrael LaKneset זך Gepensioneerden van Israël in de Knesset Partij voor gepensioneerden en ouderen
Do`am - Mifleget Po`alim ק Democratische Actie Organisatie - Werkerspartij Communistisch
HaJeroekim רק Groene Partij van Israël Ecologisch
HaLev פץ Het Hart - Partij voor de Oorlog tegen Banken Anti-corruptiepartij
Ha-Miflaga ha-Leumit ha-Aravit קפ Arabisch Nationale Partij Arabisch
HaTsinonut HaKhadashah צה Het Nieuwe Zionisme Komt op voor Holocaustslachtoffers/overlevers
Khazit Jehoedit Le'oemit כ Nationaal Joods Front Joods nationalistisch, extreemrechts
Lev פז Hart Partij voor Joden oorspronkelijk afkomstig
uit Centraal-Azië
Heroet נץ Vrijheid Rechts, nationalistisch
Lekhem ז Brood
Lider ף Progressieve Liberaal-Democratische Partij Partij van Russische immigranten,
verbonden met de Liberaal-Democratische Partij van Rusland
Oz LaAnijim פכ Kracht voor de Armen Socialistisch
Atid Ekhad זה Onze Toekomst Partij van Ethiopische immigranten
Tsedeq I-Kol (Ra'aSH) קז Rechtvaardigheid voor Allen
Tsomet כץ Nationalistisch
Logo Partij Letter op stembiljet Nederlandse benaming % zetels
Kadima כן Voorwaarts 29
Avoda אמת Arbeidspartij 19 (0)
Likoed מחל Eenheid 12 (-26)
Shas שס Wereldunie van Sefardisch-Joodse Thora Bewaarders 12 (+1)
Jisrael Beeténoe ל Israël, Ons Vaderland 11 (+8)
Halchoed HaLe'oemie - Mafdal טב Nationale Unie - Nationaal-Religieuze Partij 9 (-1)
Gil - Gimla'ej Jisrael LaKneset זך Gepensioneerden van Israël in de Knesset 7
Jahahoedat ha-Torah ג Verenigd Thora-jodendom 6 (+1)
Meretz-Yachad מרצ Tezamen/Gezamenlijk 5 (-1)
Ra'am-Ta'al עם Verenigde Arabische Lijst-Arabische Beweging voor Vernieuwing 4 (+2)
Hadash ו Het Democratisch Front voor Vrede en Gelijkheid 3 (+1)
Balad ד Nationaal-Democratische Alliantie 3 (0)
Overigen
Totaal (opkomst 63,2%) 100% 120

NB. Partijen die geen zetels hebben behaald, zijn na de verkiezingsuitslag ingedeeld bij 'overigen' (vanwege de percentageberekening).

[bewerken | brontekst bewerken]