Kabinet-Truss
Kabinet-Truss | ||||
---|---|---|---|---|
Kabinet in het Verenigd Koninkrijk | ||||
Kabinet-Truss vlak voor het aftreden in oktober 2022
| ||||
Start | 6 september 2022 | |||
Eind | 25 oktober 2022 | |||
Mensen en organisaties | ||||
Staatshoofd | Elizabeth II Charles III | |||
Premier | Liz Truss | |||
Vicepremier | Thérèse Coffey | |||
Partij(en) | Conservative Party | |||
Politieke kleur | | |||
Geschiedenis | ||||
Verkiezingen | 58ste parlement van het VK | |||
Voorganger | Johnson II | |||
Opvolger | Sunak | |||
|
Het kabinet-Truss was van 6 september tot 25 oktober 2022 de regering van het Verenigd Koninkrijk. Het kabinet werd gevormd door de Conservative Party na het aftreden van Boris Johnson, waarna Liz Truss als de nieuwe partijleider van de Conservative Party werd benoemd als premier. Het premierschap van Truss is met 49 dagen het kortste uit de geschiedenis van het Verenigd Koninkrijk. Belangrijke gebeurtenissen in deze periode waren de troonswisseling na het overlijden van koningin Elizabeth II op 8 september 2022, en een financieel-politieke crisis die ontstond als reactie op de belasting- en begrotingsplannen van het kabinet.
Start
[bewerken | brontekst bewerken]Truss benoemde bijna uitsluitend personen in haar kabinet die haar campagne hadden gesteund; alleen een aantal lagere functies ging naar supporters van haar tegenstander in de strijd om het partijleiderschap, Rishi Sunak. Commentatoren zagen dit als een gemiste kans om het draagvlak voor haar premierschap binnen de Conservatieve fractie te vergroten.[1] Vier personen behielden de functie die ze ook in het kabinet Johnson II hadden gehad.[2]
De regering was zeer divers qua man-vrouwverdeling en etnische achtergrond van de bewindslieden. Zowel in het Verenigd Koninkrijk als internationaal was er aandacht voor het feit dat bij de start van het kabinet voor het eerst in de Britse geschiedenis geen van de vier Great Offices of State (de hoogste politieke ambten, te weten de premier en de ministers van Financiën, Buitenlandse Zaken en Binnenlandse Zaken) door een blanke man werd vervuld.[3]
Twee dagen na de beëdiging van Liz Truss als premier overleed koningin Elizabeth II; ze werd opgevolgd door koning Charles III. Tijdens de tien dagen van nationale rouw die op het overlijden volgden waren alle politieke activiteiten stilgelegd; ook het House of Commons kwam niet bijeen. Daardoor kon het kabinet niet de vliegende start maken die men had gepland, maar kregen ministers wel de kans om zich in relatieve rust in te werken.[4][5]
Crisis rond fiscaal en economisch beleid
[bewerken | brontekst bewerken]Op 23 september 2022 presenteerde minister van Financiën Kwarteng een pakket maatregelen die het economisch herstel zouden moeten stimuleren. Het pakket bestond uit initiatieven die Truss tijdens haar leiderschapscampagne had gepresenteerd als de kern van haar economisch en fiscaal beleid: belastingverlaging, het schrappen van een voorgestelde verhoging van de sociale lasten en vennootschapsbelasting, en vermindering van de overdrachtsbelasting voor huizen. De overheid zou op grote schaal geld gaan lenen om de begroting sluitend te krijgen. Critici gaven aan dat het pakket vooral gunstig was voor de hogere inkomensgroepen.
De financiële markten reageerden zeer negatief. Het Britse pond en kortlopende staatsobligaties daalden na de bekendmaking van de plannen scherp in waarde.[6][7] Het Internationaal Monetair Fonds was zeer kritisch en raadde de regering aan de plannen in trekken. De Bank of England voelde zich na enkele dagen gedwongen op grote schaal staatsobligaties op te kopen om te voorkomen dat pensioenfondsen in de problemen zouden komen.[8] De koers van het Britse pond bereikte ten opzichte van de Amerikaanse dollar een historisch dieptepunt. Op 1 oktober 2022, de dag voor de jaarlijkse Conservatieve partijconferentie in Birmingham, bleek volgens een opiniepeiling van YouGov dat als er Lagerhuisverkiezingen gehouden zouden worden, de Conservatieve Partij meer dan driehonderd parlementszetels zou verliezen; de oppositiepartij Labour zou er bijna driehonderd winnen.[9]
Op 3 oktober 2022 trokken Truss en Kwarteng het voorstel tot belastingverlaging in.[10][9] Toch was op 11 oktober een tweede interventie door de Bank of England noodzakelijk.[11] Op 14 oktober kwam Truss ook terug op haar voornemen de vennootschapsbelasting niet te verhogen.[12] Zij ontsloeg Kwarteng als minister van Financiën en verving hem door Jeremy Hunt, die bijna alle maatregelen terugdraaide die Truss en Kwarteng op 23 september hadden aangekondigd.[13] Dit leidde in het Verenigd Koninkrijk en daarbuiten tot de vraag wie in de praktijk aan het hoofd stond van de Britse regering: Truss of Hunt.[14]
Op 19 oktober 2022 nam Suella Braverman ontslag als minister van Binnenlandse Zaken. Als reden gaf ze aan dat ze per ongeluk één van de regels over het delen van overheidsdocumenten had overtreden. In haar ontslagbrief was ze echter ook openlijk kritisch over de koers van het kabinet en benadrukte ze de noodzaak om in de politiek verantwoordelijkheid te nemen voor gemaakte fouten.[15] Volgens verschillende bronnen was de directe aanleiding tot haar vertrek een conflict met Truss en Hunt over versoepeling van het immigratiebeleid, waartegen Braverman zich verzette. Zij werd opgevolgd door Grant Shapps, net als Jeremy Hunt een supporter van Rishi Sunak.[16][17]
Later die dag verliep een stemming in het Lagerhuis over de winning van schaliegas aan Conservatieve kant chaotisch. De regering had verwarrende steminstructies gegeven en Conservatieve parlementariërs zouden tijdens de stemprocedure door de fractieleiding fysiek zijn geïntimideerd.[18] De Speaker van het Lagerhuis gaf opdracht tot een onderzoek naar de gang van zaken.[19]Uit dit onderzoek bleek enige weken later dat er geen sprake was geweest van intimidatie.[20]
Ontslag Truss
[bewerken | brontekst bewerken]Truss zelf kondigde op 20 oktober 2022 aan af te treden als leider van de Conservative Party en Britse premier.[21] Op 25 oktober 2022 werd Sunak beëdigd als nieuwe premier. Truss was 49 dagen premier, het kortste premierschap in de geschiedenis van het Verenigd Koninkrijk.[22] Een aantal bewindslieden uit het kabinet-Truss kreeg ook zitting in het kabinet-Sunak.[23]
Samenstelling
[bewerken | brontekst bewerken]- ↑ (en) Liz Truss: New cabinet a near-total purge of Sunak backers. BBC (6 september 2022). Gearchiveerd op 20 oktober 2022. Geraadpleegd op 20 oktober 2022.
- ↑ (en) Liz Truss new cabinet in full: who is in and who is out?. the Guardian (7 september 2022). Gearchiveerd op 18 oktober 2022. Geraadpleegd op 20 oktober 2022.
- ↑ (en) Great offices of state set to contain no white men. The Times (5 september 2022). Gearchiveerd op 24 oktober 2022. Geraadpleegd op 20 oktober 2022.
- ↑ (en) Politics on hold but Parliament will sit at the weekend to pay tributes to the Queen. i (8 september 2022). Gearchiveerd op 12 augustus 2023. Geraadpleegd op 20 oktober 2022.
- ↑ (en) Britain's Truss faces whirlwind week as politics resumes after queen funeral. Reuters (20 september 2022). Gearchiveerd op 17 oktober 2022. Geraadpleegd op 20 oktober 2022.
- ↑ (en) Kwasi Kwarteng slashes income tax in growth gamble. Evening Standard (23 september 2022). Gearchiveerd op 6 oktober 2022. Geraadpleegd op 20 oktober 2022.
- ↑ Miljarden aan belastingverlagingen Groot-Brittannië, vooral rijksten profiteren. NOS (23 september 2022). Gearchiveerd op 15 oktober 2022. Geraadpleegd op 20 oktober 2022.
- ↑ Bank of England luidt alarmklok over Britse economie, en grijpt ongekend hard in. de Volkskrant (28 september 2022). Geraadpleegd op 20 oktober 2022.
- ↑ a b (en) Labour surge to 33-point lead over the Conservatives in new poll. ITV News (29 september 2022). Geraadpleegd op 20 oktober 2022.
- ↑ (en) Liz Truss abandons plan to scrap 45p top rate of income tax amid Tory revolt. the Guardian (3 oktober 2022). Geraadpleegd op 20 oktober 2022.
- ↑ (en) Bank of England forced to intervene again after mini-Budget chaos. Evening Standard (11 oktober 2022). Gearchiveerd op 21 oktober 2022. Geraadpleegd op 20 oktober 2022.
- ↑ "Truss maakt economische u bocht met vennootschapsbelasting", De Tijd, 14 oktober 2022. Gearchiveerd op 16 oktober 2022. Geraadpleegd op 16 oktober 2022.
- ↑ Britse minister van financiën Kwasi Kwarteng ontslagen, Jeremy Hunt volgt hem op. Trouw (14 oktober 2022). Gearchiveerd op 20 oktober 2022. Geraadpleegd op 20 oktober 2022.
- ↑ Britse minister van Financiën Jeremy Hunt laat niets heel van zijn baas, Liz Truss. de Volkskrant (17 oktober 2022). Geraadpleegd op 20 oktober 2022.
- ↑ (en) Suella Braverman resigns as home secretary after sharing secure information from private email. Sky News (19 oktober 2022). Gearchiveerd op 20 oktober 2022. Geraadpleegd op 20 oktober 2022.
- ↑ (en) How an almighty migration row led Suella Braverman to turn against Liz Truss. The Telegraph (19 oktober 2022). Gearchiveerd op 21 oktober 2022. Geraadpleegd op 21 oktober 2022.
- ↑ (en) Tim Hanlon, Suella Braverman had 'fiery' 90-minute meeting with Liz Truss before resigning. Daily Mirror (20 oktober 2022). Gearchiveerd op 21 oktober 2022. Geraadpleegd op 21 oktober 2022.
- ↑ Tweede Britse minister in korte tijd ruimt het veld, nieuwe klap voor premier. nos.nl (19 oktober 2022). Gearchiveerd op 21 oktober 2022. Geraadpleegd op 21 oktober 2022.
- ↑ (en) Dozens of Tories facing disciplinary action after fracking vote. the Guardian (20 oktober 2022). Gearchiveerd op 22 oktober 2022. Geraadpleegd op 21 oktober 2022.
- ↑ (en) ‘No evidence MPs were bullied,’ says report into fracking vote chaos. the Guardian (1 november 2022). Gearchiveerd op 8 november 2022. Geraadpleegd op 8 november 2022.
- ↑ Liz Truss treedt terug als Britse premier. NRC (20 oktober 2022). Gearchiveerd op 20 oktober 2022. Geraadpleegd op 20 oktober 2022.
- ↑ (en) Pokharel, Ivana Kottasová,Sugam, Rishi Sunak will be Britain's next prime minister after seeing off rivals in race to replace Truss. CNN (24 oktober 2022). Gearchiveerd op 8 november 2022. Geraadpleegd op 8 november 2022.
- ↑ (en) Rishi Sunak appoints new cabinet - here's who's in and who's out. Sky News. Gearchiveerd op 28 oktober 2022. Geraadpleegd op 29 oktober 2022.
- ↑ a b c d e Functie gecontinueerd van het vorige Kabinet-Johnson II
Voorganger: Johnson II |
Kabinet–Truss 2022 |
Opvolger: Sunak |