Naar inhoud springen

Koningsvaren

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Koningsvaren
Bloeiwijze
Taxonomische indeling
Rijk:Plantae (Planten)
Stam:Embryophyta (Landplanten)
Klasse:Polypodiopsida
Orde:Osmundales
Familie:Osmundaceae (Koningsvarenfamilie)
Geslacht:Osmunda
Soort
Osmunda regalis
L. (1753)
Gehele plant
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Koningsvaren op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie

De koningsvaren (Osmunda regalis) is een varen uit de koningsvarenfamilie (Osmundaceae). Hij komt voor in Europa, Midden-Azië, Afrika en Noord- en Zuid-Amerika. In Nederland is hij vrij algemeen en in Vlaanderen vrij zeldzaam. De soort wordt ook wel als sierplant gehouden.

De soortaanduiding regalis is afkomstig van het Latijnse 'regere' (heersen). Voor een verklaring voor de geslachtsnaam Osmunda, zie de geslachtsbeschrijving.

De plant heeft dubbelgeveerde bladeren die groeien vanuit een wortelstok. Ze zijn licht- of geelgroen. De hoogte varieert gewoonlijk van 0,6-1,20 meter, maar beschaduwd en in goede grond kunnen de bladeren bijna drie meter groot worden. In het centrum staan de vruchtbare bladeren, de buitenste zijn onvruchtbaar. De plant kan tot honderd jaar oud worden.

De sporenhoopjes (sora) zitten bovenaan de vruchtbare bladeren aan smalle deelblaadjes, die een soort pluim vormen. De sporenhoopjes bestaan uit sporangiën, waarin de sporen gevormd worden. Ze worden later bruin. De sporen zijn rijp in juli of augustus.

Groeiplaatsen

[bewerken | brontekst bewerken]

De koningsvaren is een plant die groeit in arme, zure en natte zand- en veengebieden in of langs de rand van loofbos, aan oevers of op open plaatsen. Hij kan kan plaatselijk in grotere aantallen voorkomen.

Er worden van de koningsvaren drie of vier variëteiten onderscheiden:

  • Osmunda regalis var. regalis L.. Europa, Afrika, Zuidwest-Azië. De steriele bladeren worden tot 160 cm lang.
  • Osmunda regalis var. panigrahiana R.D.Dixit. Zuid-Azië, India.
  • Osmunda regalis var. brasiliensis (Hook. & Grev.) Pic. Serm.. Tropische delen van Midden- en Zuid-Amerika; wordt dikwijls beschouwd als synoniem van var. spectabilis.
  • Osmunda regalis var. spectabilis (Willdenow) A.Gray. Oostelijk Noord-Amerika. De steriele bladeren worden tot 100 cm lang.
Zie de categorie Osmunda regalis van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.