Christendemocratische Unie-Tsjecho-Slowaakse Volkspartij

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Křesťanská a demokratická unie - Československá strana lidová
Logo
Personen
Partijleider Marian Jurečka
Geschiedenis
Opgericht 1919
Algemene gegevens
Actief in Tsjecho-Slowakije, Tsjechië
Hoofdkantoor Palác Charitas
Praag
Richting Centrum, centrum-rechts
Ideologie Christendemocratie, Sociaal-conservatisme
Internationale organisatie Centrist Democrat International
Europese fractie EVP-ED
Website http://www.kdu.cz/
Vlag
Portaal  Portaalicoon   Politiek
Tsjechië

De Christendemocratische Unie-Tsjecho-Slowaakse Volkspartij (Tsjechisch: Křesťanská a demokratická unie - Československá strana lidová KDU-ČSL) is een centrum-rechtse christendemocratisch geïnspireerde politieke partij. De partij is in vergeleken met andere christendemocratische partijen in Europa beduidend kleiner, maar speelt wel een beduidende betekenis in het post-communistische Tsjechië als coalitiepartner van zowel de conservatieve Democratische Burgerpartij als de Tsjechische Sociaaldemocratische Partij in verschillende regeringen.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

Oprichting en consolidatie(1918-1945)[bewerken | brontekst bewerken]

De Tsjecho-Slowaakse Volkspartij was een Tsjecho-Slowaakse partij. De Volkspartij (CSL) werd in 1918[1]p. 96 opgericht als gematigde katholieke-democratische partij. Het rekruteerde haar leden vooral uit de katholieke arbeidersklasse, de (katholieke) middenklasse en de kleine Tsjechische grootgrondbezittersklasse. De Tsjecho-Slowaakse Volkspartij was vooral actief in de Bohemen en Moravië. De Volkspartij participeerde in alle Tsjecho-Slowaakse regeringen tijdens het interbellum. Mgr. Jan Šrámek was al die tijd voorzitter van de partij.

De Volkspartij was actief in het verzet tegen de Duitse bezetter. Mgr. Jan Šrámek was minister-president in de Tsjecho-Slowaakse regering in ballingschap te Londen (president: Edvard Beneš). Na de Tweede Wereldoorlog (1945) nam de Volkspartij deel aan de coalitie van het "Nationaal Front", die door de communisten werd gedomineerd. Mgr. Šrámek werd na de communistische staatsgreep van 1948 tot aftreden gedwongen en vervangen door een van de leiders van de linkervleugel van de Volkspartij, Alois Petr.[1]pp. 108-111

Tijdens de communistische periode (1948-1989)[bewerken | brontekst bewerken]

De Volkspartij was de eerste Tsjecho-Slowaakse partij die vóór een verregaande samenwerking met de Tsjecho-Slowaakse Communistische Partij koos. Later volgden ook de Tsjecho-Slowaakse Nationale Socialistische Partij en de Slowaakse partijen.

De verzetsstrijder, priester Josef Plojhar, werd in de communistische regering opgenomen als minister van Volksgezondheid.[1]p. 116 In 1951 volgde Plojhar Alois Petr op als voorzitter van de Volkspartij. Ruim twintig jaar, van 1948 tot 1968, was Plojhar voorzitter van de partij.

Tijdens de Praagse Lente was er kritiek op priester Plojhar. Op 31 december 1968 trad hij als voorzitter af (gest. 1981). Zijn opvolgers volgden de lijn van samenwerking met de communistische partij.

Zbyněk Žalman, voorzitter sinds 1981, moest in november 1989 plaatsmaken voor Josef Bartončík, die kritischer tegenover de communisten stond. Tijdens de Fluwelen Revolutie van november 1989 stapte de Volkspartij uit het Nationaal Front en verbrak de samenwerking met de communisten.

Na de val van de muur(1989-)[bewerken | brontekst bewerken]

Na de val van het communisme in Tsjecho-Slowakije nam de partij een centrum-rechts programma aan. Desondanks bleek de naam "Tsjecho-Slowaakse Volkspartij" te veel verbonden met het communistische verleden. In maart 1992 fuseerde de Tsjecho-Slowaakse Volkspartij met enkele kleinere christelijke partijen en de naam werd veranderd in 'Christendemocratische Unie-Tsjecho-Slowaakse Volkspartij' (KDU-ČSL).

Voorzitters van de KDU-ČSL[bewerken | brontekst bewerken]

Jan Šrámek 1919-1948
Alois Petr 1948-1951
Josef Plojhar 1948-1968
Antonín Pospíšil 1968-1973
Rostislav Petera 1973-1980
Frantisek Toman 1980-1981
Zbyněk Žalman 1981-1989
Josef Bartončík 1989-1990
Josef Lux 1990-1998
Jan Kasal 1998-2001
Cyril Svoboda 2001-2003
Miroslav Kalousek 2003-2006
Jan Kasal 2006
Jiří Čunek 2006-2009
Cyril Svoboda 2009-2010
Pavel Bělobrádek 2010-2019
Marek Výborný 2019-2020
Marian Jurečka 2020-

Verwijzingen[bewerken | brontekst bewerken]