La Massana

**La Massana**
Parochie van Andorra
Coördinaten	42°33'NB, 1°31'OL
Algemeen
Oppervlakte	65 km²
Inwoners ; (2007)	9357 ; (153 inw./km²)
Hoogte	1.240 m
Burgemeester	Josep Maria Camp Areny (PLA)
Overig
Postcode	400
Website	lamassana.ad
Foto's
	La Massana en Ordino (voorgrond)
	La Massana's Sint-Acisclus- en Sint-Victoriakerk tijdens het festa major van 2005
	Straatnaambord Camí del Pou
Portaal	Andorra

La Massana ([ɫə mə'sanə]^?, lokaal [la ma'sana]^?) is een stad en parochie in Andorra. De stad zelf telde bij de census van 2014 5.037 inwoners;^[1] de hele parochie 9357 (2007). La Massana ligt op ongeveer 1.240 meter hoogte en is een bekend toeristenoord met heel wat hotels.

La Massana viert festa major op 15 augustus en festa patronal op 17 november. Van 11 tot 12 april 2012 vond in de stad het zevende Wereldcongres voor Sneeuw- en Bergtoerisme van de World Tourism Organization plaats.

Naam[bewerken | brontekst bewerken]

De naam, die oorspronkelijk la Maçana werd gespeld, is afgeleid van het Latijnse mattiana, een appelvariëteit. In het Catalaans wordt het lidwoord la met kleine letter geschreven.

Geografie[bewerken | brontekst bewerken]

Met de klok mee grenst La Massana aan Ordino, Encamp, Escaldes-Engordany, Andorra la Vella, Sant Julià de Lòria, Spanje (het plaatsje Tor in de gemeente Alins, Catalonië) en Frankrijk (regio Occitanie). Nabij het plaatsje Arinsal, dat deel uitmaakt van de parochie, ligt 's lands hoogste berg, de Pic de Comapedrosa (2942 meter), net zoals een reeks andere bergen, waaronder de Pic del Pla de l'Estany, de Pic del Port Vell en de Pic de Médécourbe.

Kernen[bewerken | brontekst bewerken]

In de parochie liggen naast La Massana ook de dorpen Anyós, Arinsal, El Pui, Erts, Escàs, L'Aldosa de la Massana, Mas de Ribafeta, Pal, Puiol del Piu, Sispony en Xixerella. Anyós, Arinsal, Erts, L'Aldosa de la Massana, Pal en Sispony hebben het statuut van quart, de overige kernen maken deel uit van een dezer quarts.

Oppervlaktewater[bewerken | brontekst bewerken]

Rivieren[bewerken | brontekst bewerken]

Zie lijst van rivieren in La Massana voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De Valira del Nord stroomt vanuit Ordino La Massana-stad binnen en baant zich via L'Aldosa de la Massana en Anyós een weg naar Escaldes-Engordany, waar ze samen met de Valira d'Orient de Valira vormt. In het centrum van La Massana mondt de Riu d'Arinsal uit in de Valira del Nord, langs deze rivier liggen Arinsal, Mas de Ribafeta, Puiol del Pui, Erts en El Pui. De Riu d'Arinsal ontstaat bij Arinsal door samenvloeiing van de Riu de Comallemple en de Riu Pollós. De Riu de Pal ontspringt ten westen van Pal en doet Pal en Xixerella aan alvorens in Erts samen te vloeien met de Riu d'Arinsal.

Deze rivieren hebben nog tientallen zijriviertjes, waarvan sommige 's zomers droog komen te liggen.

Meren[bewerken | brontekst bewerken]

Vrijwel alle meren die La Massana rijk is liggen in de bergen ten noordwesten van Arinsal. Het betreft hier met name de Basses de l'Estany Negre, Basses del Ruf, Estany de les Truites, Estany del Port Dret, Estany Negre, Estanys de Montmantell en Estanys Forcats.

Bronnen[bewerken | brontekst bewerken]

La Massana is rijk aan bronnen; de meeste staan hieronder opgelijst. De meest nabijgelegen dorpen staan erbij vermeld.

Fontanal del Besurt, Pal
Fontanals (twee), Arinsal
Font de Baitar, El Pui
Font de Cantallops, Mas de Ribafeta
Font de la Birena, Sispony
Font de la Comarca, Arinsal
Font de la Coruvilla, Arinsal
Font de la Jubanya, Arinsal
Font de l'Alt, Arinsal

Verkeer en vervoer[bewerken | brontekst bewerken]

Sinds 2012 is de plek door middel van de Tunnel van de twee Valiras verbonden met Encamp, zodat verkeer uit het dal van de Valira del Nord niet langer via Andorra la Vella hoeft te rijden richting het dan van de Valira del Orient en Frankrijk.

Politiek[bewerken | brontekst bewerken]

De cònsol major (vergelijkbaar met de functie van burgemeester) van La Massana is momenteel (2011) Josep Maria Camp Areny, het ambt van consòl menor wordt uitgeoefend door Josep Maria Garrallà Coma. Beiden behoren tot de liberale PLA.

Net zoals de andere parochies van het land wordt ook La Massana door twee parlementsleden in de Consell General de les Valls vertegenwoordigd. Sinds de vervroegde parlementsverkiezingen van 2011 zijn dat Daniel Ermengol Bosch en Sofia Garrallà Tomàs. Beiden behoren tot de liberale Democraten voor Andorra, die haar twee zitjes uit La Massana mochten behouden en zelfs 267 stemmen meer haalden dan in 2009.

Jumelage[bewerken | brontekst bewerken]

Bariloche (Argentinië)

Toerisme en bezienswaardigheden[bewerken | brontekst bewerken]

Bezienswaardigheden[bewerken | brontekst bewerken]

Zie lijst van cultureel patrimonium in La Massana voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Alleen de bezienswaardigheden in La Massana-stad zijn hieronder opgenomen; zie de artikelen over de verschillende quarts over hun bezienswaardigheden.

Het jaarlijkse planten- en bloemenevenement Andoflora
Het smederijmuseum Farga Rossell
De Sint-Acisclus- en Sint-Victoriakerk (església de Sant Iscle i Santa Victòria)

Berghutten[bewerken | brontekst bewerken]

Hierna volgt een volledige lijst van de berghutten in de parochie. Bemande hutten zijn cursief weergegeven.

Refugi de Comapedrosa, Arinsal (2267 m)
Refugi de les Fonts, Arinsal (2196 m)
Refugi del Pla de l'Estany, Arinsal (2050 m)
Refugi dels Cortals de Sispony, Sispony (1690 m)
Refugi d'Estanys Forcats, Arinsal (2640 m)

Sport[bewerken | brontekst bewerken]

In de parochie zijn verschillende voetbalclubs gevestigd, die doorgaans echter elders hun wedstrijden afwerken. FC Casa del Benfica uit L'Aldosa de la Massana komt uit in de Lliga de Primera Divisió, UE Extremenya in de Lliga de Segona Divisió. Beide teams spelen in het Estadi Comunal d'Aixovall te Aixovall bij Sant Julià de Lòria.

Een belangrijk gedeelte van het wintersportgebied Vallnord, met skistations in Arinsal en Pal, is in de parochie gelegen.