Nederlanden

De Nederlanden of de Lage Landen is een regio in Noordwest-Europa die ongeveer overeenkomt met de huidige Benelux (België, Nederland en Luxemburg) en de Franse departementen Nord, Pas-de-Calais, het graafschap Artesië en Picardië ten noorden van de Somme.

Etymologie

Aanvankelijk was de benaming slechts een onderscheid van laaggelegen gebieden in de Duitse landen met hogergelegen Bovenlanden. Vanaf de zestiende eeuw werd de Lage Landen een gangbare benaming voor de Nederlandse gewesten, ook wel aangeduid als Vlaanderen, Nederlanden, Belgium en Pays-Bas. Onderling waren deze benamingen min of meer inwisselbaar. Ook voor de Nederlanden gold aanvankelijk dat Nederlant, Niederland of Niderlant slechts een onderscheid aangaf met hoger gelegen gebieden die wel werden aangeduid met Oberlant ('Opperland').

Geografie

Met het ontbreken van duidelijke geografische kenmerken in het oosten en zuiden was alleen de Noordzee een duidelijk afgebakende grens. Rond 1400 schreef dan ook een onghenoemt Clerc, geboren vten lagen landen bi der zee een kroniek over de geschiedenis van alleen het graafschap Holland.

Geschiedenis

Tijdens de Romeinse tijd bevatte de regio (voor een deel Germania Inferior, een van de noordelijke Romeinse provincies) een gemilitariseerde grens en een contactpunt tussen het bestuur in Rome en bepaalde Germaanse stammen, vooral de Bataven.^[1]

Tijdens een groot deel van de vroege middeleeuwen was een groot deel van het huidige Nederland waarschijnlijk veen en moeras, met name het westen (Holland), midden en noorden. Er is weinig zeker over hoeveel menselijke bewoning er in die tijd was, de archeologische sporen uit deze tijd zijn erg schaars. Dit bleef zo tot ongeveer aan de Grote Ontginning, daarna nam de bewoning in dit gebied sterk toe en verschenen de eerste echte steden.

Vanaf de 15e eeuw kwamen een steeds groter aantal gewesten in dit gebied onder bestuur van de Bourgondische hertogen. Het begrip "Nederlanden" kreeg, naast de geografische, ook een politieke betekenis: