Naar inhoud springen

Lijst van Engelandvaarders

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
24 februari 1944 met v.l.n.r. John Osten (op de boeg), Edzard Moddemeijer, Hein Fuchter, Flip Winckel en Henk Baxmeier (aan het roer)

Hieronder volgt een (onvolledige) lijst van Engelandvaarders. Het zijn namen van mannen en vrouwen, die 'over land' hebben geprobeerd te vertrekken. Volgens het Nationaal Archief en historica Agnes Dessing hebben ruim 1700 Engelandvaarders hun doel bereikt, meestal was dat Engeland.

Definitie: Onder Engelandvaarder wordt volgens de definitie die het Nationaal Archief hanteert, verstaan:

De toenmalige Nederlander of Nederlandse onderdaan die na de capitulatie van Nederland op 14 mei 1940 (Zeeland een aantal dagen later) en uiterlijk op 6 juni 1944 (D-day) tegen de wil van de vijand uit enig bezet gebied behorende tot het Koninkrijk der Nederlanden zoals zich dat bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog heeft uitgestrekt, dan wel enig ander door de vijand bezet of vijandelijk gebied heeft verlaten met de bedoeling een persoonlijke bijdrage te leveren aan de geallieerde oorlogsvoering.

Volgens deze definitie is het niet nodig dat ze naar Engeland voeren, maar Engeland was voor deze mensen wel de meest voor de hand liggende bestemming.

De namen zijn in groepen verdeeld, zodat te zien is wat die persoon na aankomst deed. Het komt voor dat een persoon in twee groepen staat, dat betreft vooral agenten die naar Nederland werden gestuurd.

Engelandvaarders die Engeland niet haalden

[bewerken | brontekst bewerken]

Naar schatting hebben minstens 172 mensen Engeland niet bereikt. Sommigen bleven onderweg steken in Zwitserland of elders, sommigen werden onderweg gearresteerd. Veel ontsnappingen mislukten, sommigen verdronken.

Engelandvaarders die in Engeland bleven

[bewerken | brontekst bewerken]

Van de 1706 Engelandvaarders gingen de 18 tot 42-jarigen in dienst en gingen 108 bij de Inlichtingendienst; 82 mannen en 48 vrouwen kregen een burgerfunctie.

Van alle Engelandvaarders kwamen de volgende personen bij de RAF of ML volgens Erwin van Loo van het Nederlands Instituut voor Militaire Historie (Toegang 726, inv.nr. 1224: Database Vliegend Personeel in de Britse Luchtstrijdkrachten, mei 1940-mei 1945).

Engelandvaarders over land[5]

[bewerken | brontekst bewerken]

Engelandvaarders over zee

[bewerken | brontekst bewerken]

Engelandvaarders bij de Marine

[bewerken | brontekst bewerken]

Engelandvaarders bij de Koopvaardij

[bewerken | brontekst bewerken]

[10]

Engelandvaarders bij de Prinses Irene Brigade

[bewerken | brontekst bewerken]
1943 : KNIL troepen in Melbourne

Engelandvaarders die in de oorlog naar Nederland terugkeerden en overleefden

[bewerken | brontekst bewerken]

Er zijn 180 Engelandvaarders naar Nederland teruggekeerd, 46 van hen werden slachtoffer van het Englandspiel. Anderen sneuvelden tijdens de vliegtocht naar bezet Nederland, een groter aantal kwam om tijdens het inlichtingen- en verzetswerk in Nederland. Niet alle cijfers zijn bekend.

Engelandvaarders die in de oorlog naar Nederland terugkeerden maar niet overleefden

[bewerken | brontekst bewerken]

Agenten die slachtoffer werden van het Englandspiel

[bewerken | brontekst bewerken]
Plaquette Englandspiel Binnenhof Den Haag

Van de Engelandvaarders die als geheim agent weer terug naar Nederland gingen, zijn 46 slachtoffer van het Englandspiel geworden. Zij werden naar kamp Haaren gebracht, waar Ben Ubbink en Pieter Dourlein op 29 augustus 1943 ontsnapten en Arie van der Giessen in 1944 omkwam. Later werden de resterende gevangenen naar Mauthausen overgebracht, waar in totaal minstens 44 geheime agenten op 6 en 7 september 1944 zijn geëxecuteerd.[12]

Nog in te delen

[bewerken | brontekst bewerken]

Zie ook: namenlijst van de UVA[5]

  • Hans Hoets, Vrijgevaren!. Rotterdam, 1976.
  • Hans Hoets, Erelijst omgekomen oud lyceïsten 1940-1949. Het Nederlandsch Lyceum 1909-1991. Lijst van Engelandvaarders. [S.l.], 2010.
  • Pieter Hans Hoets, Englandspiel ontmaskerd. Schijnstoot op Nederland en België 1942-1944. Rotterdam, 1990.
  • Pieter Hans Hoets, Buitengaats! Met een Engelandvaarder de wereld in. Soesterberg, 2006.
  • Piet Spaans, Scheveningen Sperrgebiet. 's-Gravenhage, 1983.
  • Piet Spaans, Verraad in Scheveningen, in: Jaarboek Die Haghe (2011), p. 112-128.
Commons heeft media­bestanden in de categorie Engelandvaarder.