Lijst van betwiste gebieden

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Dit is een lijst van betwiste gebieden, gebieden waarover territoriaal dispuut bestaat tussen staten. Strijd of betwisting door separatistische of irredentistische bewegingen is niet opgenomen; zie daarvoor Lijst van gebieden met separatistische of irredentistische bewegingen. Ook betwiste territoriale wateren zijn niet opgenomen.

Afbakening en verantwoording[bewerken | brontekst bewerken]

De lijst behandelt conflicten tussen staten die onafhankelijk zijn en enige erkenning genieten, hetzij de jure (onherroepelijk) of de facto. Zo is bijvoorbeeld Somaliland opgenomen, hoewel dit land de jure geen enkele erkenning heeft. Verder worden slechts gebieden behandeld die anno 2023 of ruwweg in de afgelopen vijf jaar betwist zijn.

Waar gebieden betwist worden, wordt vaak ook de waarheid betwist, evenals de correctheid van de berichtgeving en de achterliggende intenties. Zo mogelijk wordt de berichtgeving van internationale organisaties gebruikt, of anders berichten met duiding door internationale media.

Betwiste gebieden[bewerken | brontekst bewerken]

Afrika[bewerken | brontekst bewerken]

Gebied Besturende landen Andere claimende landen Opmerkingen
Abyei, Heglig, Jodha, Kafia Kingi en Kaka Vlag van Soedan Soedan Vlag van Zuid-Soedan Zuid-Soedan Langs de gehele grens tussen beide landen zijn er een vijftal betwiste gebieden.[1] In het centrale deel is Abyei een olierijke regio, die in mei 2011 vlak voor de onafhankelijkheid van Zuid-Soedan door Soedanese troepen werd bezet. In het gebied is de VN-vredesmacht UNISFA actief. Ook het plaatsje Heglig en de mineraalrijke regio Kafia Kingi worden door Zuid-Soedan geclaimd, maar staan onder Soedanese controle. De locaties kennen geregeld gewapende confrontaties.[2]
Al-Fashaga Vlag van Soedan Soedan Vlag van Ethiopië Ethiopië Al-Fashaga is een vruchtbaar gebied, dat door zowel Soedan als Ethiopië wordt opgeëist. Het wordt feitelijk gecontroleerd door Soedan, maar Ethiopische landbouwers mochten er blijven volgens een overeenkomst uit 2008. Het door Soedan sluiten van de grens en verdrijven van de Ethiopiërs uit Al-Fashaga in december 2020 leidde tot spanningen tussen beide landen.
Banc du Geysir en Glorieuzen Vlag van Frankrijk Frankrijk Vlag van Madagaskar Madagaskar
Vlag van de Comoren Comoren 		Frankrijk beschouwt het rif Banc du Geysir en de eilandengroep Glorieuzen als onderdeel van de Verspreide Eilanden in de Indische Oceaan, een district van de Franse Zuidelijke Gebieden. De gebieden liggen ten noordwesten van Madagascar en worden door de Comoren en Madagascar geclaimd. In 2021 bestempelde Frankrijk het maritieme gebied rond de Glorieuzen tot aan Banc du Geysir tot beschermd natuurgebied.[3]
Bassas da India, Europa en Juan de Nova Vlag van Frankrijk Frankrijk Vlag van Madagaskar Madagaskar Deze gebieden in de Straat van Mozambique worden door Frankrijk bestuurd als onderdeel van de Verspreide Eilanden in de Indische Oceaan, een district van de Franse Zuidelijke Gebieden en worden door Madagascar geclaimd.[4][5]
Tromelin Vlag van Frankrijk Frankrijk Vlag van Madagaskar Madagaskar
Vlag van Mauritius Mauritius 		Eiland in de Indische Oceaan dat onderdeel is van de Franse Zuidelijke Gebieden. Het wordt geclaimd door Madagascar en Mauritius.[6]
Mayotte Vlag van Frankrijk Frankrijk Vlag van de Comoren Comoren Mayotte wordt bestuurd als een Frans overzees departement. De Comoren claimen het eiland dat in 1974 losgetrokken werd van de Comoren toen dat onafhankelijk werd na een referendum.[7] Mayotte stemde in dat referendum tegen de onafhankelijkheid.[8] De Comoren hebben deze uitleg aan het referendum nooit erkend en de Verenigde Naties noemden het lostrekken van Mayotte destijds in strijd met het internationaal recht.[9]
Chagosarchipel Vlag van het Verenigd Koninkrijk Verenigd Koninkrijk Vlag van Mauritius Mauritius
Vlag van de Seychellen Seychellen 		Eilandengroep in de Indische Oceaan, die bestuurd wordt door het Verenigd Koninkrijk als onderdeel van het Brits Indische Oceaanterritorium. Na een uitspraak van het Internationaal Gerechtshof in 2019 dat het Britse gezag in strijd was met internationaal recht, werden gesprekken gevoerd over overdracht.[10] Begin 2023 eisten Chagossianen in de Seychellen, de inheemse bevolkingsgroep die in de jaren 1960 en 1970 gedeporteerd waren, onderdeel te zijn van deze gesprekken.[11][12]
Doumeira en Ras Doumeira Vlag van Eritrea Eritrea
Vlag van Djibouti Djibouti 		Onenigheid over de grens tussen Eritrea en Djibouti op het schiereiland Ras Doumeira en het eiland Doumeira in de Bab el Mandeb-zeestraat zorgde in 2008 voor het Djiboutisch-Eritrees Grensconflict. Tussen 2010 en 2017 hield een Qatarese vredesmacht toezicht over het betwiste gebied. Na het Qatarese vertrek liepen de spanningen op en vroeg Djibouti de VN om te bemiddelen in een oplossing van het dispuut.[13]
Hala'ib-driehoek en Bir Tawil Vlag van Egypte Egypte Vlag van Soedan Soedan Egypte houdt als grens tussen beide landen de 22e breedtegraad aan, terwijl Soedan zich houdt aan de in 1902 vastgelegde grens. De Hala'ib-driehoek is het overlappende gebied van beide claims. De driehoek stond aanvankelijk onder gezamenlijk bestuur, maar wordt sinds midden jaren 1990 volledig door Egypte gecontroleerd. Het veel kleinere Bir Tawil ligt ten zuiden van de 22e breedtegraad en wordt daardoor niet door Egypte geclaimd, maar ligt volgens de grens van 1902 niet aan de Soedanese, maar aan de Egyptische kant van de grens. Bir Tawil valt hierdoor buiten het geclaimde grondgebied van beide landen en is in feite een niemandsland.
Ilemi-driehoek Vlag van Kenia Kenia Vlag van Zuid-Soedan Zuid-Soedan De ligging van de Zuid-Soedanese-Keniaanse grens in de Ilemi-driehoek is omstreden als gevolg van onduidelijkheden in verdragen uit de koloniale tijd. De driehoek staat onder Keniaanse controle. Ethiopische stammen maken ook gebruik van het gebied, maar de Ethiopische regering heeft het gebied nooit officieel geclaimd.[14]
KaNgwane, Ngavuma en Nsikasi Vlag van Zuid-Afrika Zuid-Afrika Vlag van Swaziland Swaziland Swaziland claimt drie gebieden in Zuid-Afrika, allen voormalige Swazi thuislanden die nu een onderdeel zijn van de Zuid-Afrikaanse provincies Mpumalanga and KwaZoeloe-Natal.[15] Het gebied KaNgwane is een zone van ongeveer 40 kilometer breed ten westen en noorden van Swaziland langs de Mozambikaanse greens. Ngavuma is een gebied van ruim 50 bij 75 kilometer vanaf de oostelijke grens met Zuid-Afrika naar de kust van de Indische Oceaan en zou het land zeetoegang versachaffen. Het derde gebied, Nsikasi van 65 bij 30 kilometer, ligt los van Swaziland in de Zuid-Afrikaanse provincie Mpumalanga.[16]
Diverse eilanden in de rivier de Kongo Vlag van Congo-Kinshasa Congo-Kinshasa
Vlag van Congo-Brazzaville Congo-Brazzaville 		De exacte ligging van de grens in de rivier is niet bepaald, waarbij er een reeks aan eilanden betwist worden.[17]
Koualou Vlag van Burkina Faso Burkina Faso
Vlag van Benin Benin 		Grens tussen beide landen is over een lengte van ongeveer tien kilometer betwist, met als inzet de controle over de grensplaats Koualou en een driehoekig territorium bij het drielandenpunt met Togo. Geen van beide landen oefenen echter feitelijk gezag uit over de plaats,[18] dat mede hierdoor een smokkelvrijplaats is geworden. In recente jaren is er islamitische terreur en hebben jihadistische militanten van JNIM de controle over de grensoverschrijdende weg.[19]
Grensgebied Northern Province (Zambia) en

Tanganyika (Congo)

Vlag van Congo-Kinshasa Congo-Kinshasa
Vlag van Zambia Zambia 		De grens tussen beide landen in het 205 kilometer lange segment Tanganyikameer - Mwerumeer is nooit gedemarkeerd, waarbij er een verschil van mening is over de loop ervan. In 2021 spraken de landen af de grens te gaan bepalen. Eerder was er sprake van gewapende incidenten over en weer.[20][21]
Malawimeer Vlag van Malawi Malawi Vlag van Tanzania Tanzania Zie ook grenzen in Malawimeer. Tanzania claimt dat de grens door het midden van het meer loopt, terwijl Malawi claimt dat het gehele meer, met uitzondering van het deel dat bij Mozambique hoort, toebehoort aan Malawi op basis van een verdrag uit 1890. Het gebied wordt feitelijk beheerst door Malawi, met uitzondering van twee eilanden in de Mbamba Bay die door Tanzania worden gecontroleerd. In het gebied is aardolie aanwezig.
Mbañie, Cocotiers en Congas Vlag van Gabon Gabon
Vlag van Equatoriaal-Guinea Equatoriaal-Guinea 		Drie eilanden in de Baai van Corisco die door beide landen betwist worden. In 2016 kwamen de landen overeen het dispuut voor te laten komen bij het Internationaal Gerechtshof,[22] die de zaak in 2021 in behandeling nam toen de overeenkomst in werking was getreden.[23]
Grens demarcatie Vlag van Kameroen Kameroen
Vlag van Equatoriaal-Guinea Equatoriaal-Guinea 		De grens tussen beide landen is niet gedemarkeerd wat leidt tot conflict over de precieze loop er van en de aanwezigheid van handhavers. Beide landen hebben afgesproken grensafspraken te maken.[24]
Diverse dorpen aan de rivier de Okpara Vlag van Benin Benin
Vlag van Nigeria Nigeria 		De grens tussen beide landen is over een segment van circa 180 kilometer langs de Okpara-rivier niet goed gedocumenteerd, en er is verschil van mening over de status van een aantal dorpen.[25]
Noordelijke helft Oranjerivier Vlag van Namibië Namibië Vlag van Zuid-Afrika Zuid-Afrika Zuid-Afrika claimt dat de 600 kilometer lange grens langs de Oranjerivier niet door het midden van de rivier loopt maar aan de noordoever.[26] Zuid-Afrika baseert zich op een Brits-Duits verdrag uit 1890, destijds heersers over respectievelijk Zuid-Afrika en Namibië, waarin de grensdemarcatie werd gesteld op de noordoever bij een hoogwaterstand.[27]
Plazas de soberanía Vlag van Spanje Spanje Vlag van Marokko Marokko De Plazas de soberanía bestaan uit Ceuta, Melilla en enkele kleine eilanden. De gebieden vallen onder Spaans bestuur.[28] In 2002 bezette Marokko het Peterselie-eiland, waarna Spanje hardhandig ingreep en haar autoriteit liet gelden.[29]
Semliki riviermonding in Albertmeer Vlag van Congo-Kinshasa Congo-Kinshasa Vlag van Oeganda Oeganda De monding van de Semliki-rivier in het Albertmeer is door de jaren heen naar het noorden verschoven, waardoor er een dispuut is ontstaan over de grens, die door de rivier gevormd werd. In 2007 braken er gevechten uit om eiland Rukwanzi, vlakbij de kust tussen de oude en nieuwe monding, en verplaatsen Congolese troepen grensdemarcatie Oegandees territorium in.[30] De rijke viswateren maar ook olie onder de grond zijn drijvende factoren achter het dispuut.
Sabanerwa Vlag van Rwanda Rwanda
Vlag van Burundi Burundi 		Een gebied van 2 km² van Sabanerwa in de Rukurazi Valley op de grens van Rwanda en Burundi.[31] Het conflict ontstond in 1965 toen hevige regenval ervoor zorgde dat de loop van de rivier de Akanyaru werd gewijzigd. Sinds 2007 claimen beide landen Sabanerwa en in 2017 speelde het conflict weer op.[32]
Socotra (archipel) Vlag van de Verenigde Arabische Emiraten Verenigde Arabische Emiraten Vlag van Jemen Jemen De strategisch gelegen Socrota archipel, gelegen bij de entree van de Golf van Aden en formeel onderdeel van Jemen, werd eerder geclaimd door Somalië en bestuurd door Jemen. Na de uitbraak van de Jemenitische Burgeroorlog in 2015 nam de invloed en inmenging van de Verenigde Arabische Emiraten op Socrota toe. Eerst met soft power-beleid (investeringen in lokale maatschappij) en daarna militaire presentie, tegen de wil van de centrale regering van Jemen. De VAE lieten de Zuidelijke Transitionele Raad, een Jemenitische afscheidingsbeweging, de lokale Jemenitische autoriteiten verjagen, waarbij het feitelijk zelf het gebied controleert.[33][34] De Emiraten vliegen sindsdien zonder toestemming van Jemen jaarlijks duizenden toeristen naar het hoofdeiland.[35]
Grens bij Wano in het district Moyo Vlag van Oeganda Oeganda
Vlag van Zuid-Soedan Zuid-Soedan 		Het gezag over het oorspronkelijk Soedanese dorp Wano wordt door Oeganda en Zuid-Soedan betwist en bestond al voordat Zuid-Soedan in 2011 als staat werd opgericht. In 2014 leidde de twist tot twintig Oegandese en Zuid-Soedanese doden,[36] nadat Oegandese volkstelling ambtenaren het dorp wilden betreden en daarop gearresteerd werden door Zuid-Soedanese ordetroepen.[37]

Azië[bewerken | brontekst bewerken]

Gebied Besturende landen Andere claimende landen Opmerkingen
Abu Musa en de Tunbeilanden Vlag van Iran Iran Vlag van de Verenigde Arabische Emiraten Verenigde Arabische Emiraten Zie Abu Musa
Arunachal Pradesh Vlag van India India Vlag van China China Zie Arunachal Pradesh
Delen van het district Haa (west-Bhutan)
(Doklam, Sinchulumpa, Dramana en Shakhartoe) 		Vlag van Bhutan Bhutan Vlag van China China Een aaneengesloten gebied van circa 269 km² in Bhutan dat China claimt en Doklam (89 km²), Sinchulumpa (42 km²) en Dramana-Shakhartoe (138 km²) van het west-Bhutanese district Haa omvat.[38] Het betwiste gebied staat sinds de bilaterale grensbesprekingen in 1984 begonnen op de agenda.[39] Met name Doklam dat bij het drielandenpunt China-India-Bhutan ligt leidde tot oplopende spanningen, en de zomer van 2017 tot een twee maanden durende patstelling tussen Chinese en Indiase militairen nadat Chinese troepen een weg begonnen te bouwen in Doklam.[40] China heeft in het betwiste grensgebied diverse infrastructuur en nederzettingen gebouwd.[41] Het beschouwd Doklam als hoogst strategisch in de regionale machtsbalans met India, omdat vanaf deze hoogte de belangrijke Indiase Siliguri Corridor in bereik ligt.[42]
Pasamlung en Jakarlung (noord-Bhutan) Vlag van Bhutan Bhutan Vlag van China China China maakt aanspraken op Pasamlung en Jakarlung, twee valleien in het noorden van Bhutan gelegen aan het zogeheten centrale deel van de Chinese grens, met een totale oppervlakte van 495 km². China deed Bhutan eind jaren 1990 een aanbod tijdens de bilaterale gesprekken over de grensdemarcatie, waarbij het afzag van claims op Pasamlung en Jakarlung maar in ruil daarvoor vroeg het Bhutan afstand te doen van Doklam, Sinchulumpa, Dramana en Shakhartoe in het westelijke Haa district die China tevens claimde. Bhutan stemde daar in eerste instantie informeel mee in, maar zag in 2001 uiteindelijk van deze deal af.[43][38]
Sakteng (oost-Bhutan) Vlag van Bhutan Bhutan Vlag van China China Sinds 2020 maakt China hernieuwde aanspraken op een gebied in het oosten van Bhutan,[44] met name het Sakteng Wildlife Sanctuary met een oppervlakte van 742 km². China verraste daarmee Bhutan, omdat het onderwerp sinds 1984 in tientallen gespreksronden en een algemene overeenkomst uit 1998 om te komen tot grensafspraken niet ter sprake was gekomen.[43] De claim is opvallend temeer het gebied geen directe grens heeft met China. Het grenst echter aan het district Tawang in de Indiase deelstaat Arunachal Pradesh dat China claimt en in 2020 het centrum was van een oplopend conflict met India.[45] China stelde na Bhutanese protesten dat "de grens tussen China en Bhutan nooit is afgebakend. Er zijn al lange tijd geschillen over de oostelijke, centrale en westelijke delen".[46]
Kula Kangri en omgeving Vlag van China China Vlag van Bhutan Bhutan Een gebied van circa 400 km²,[38] ten noorden van het centrale deel van de de facto Bhutaans-Chinese grens. Bhutan deed medio 2009 feitelijk afstand van de claim door te kennen te geven dat het de claim eerder baseerde op verkeerde kaarten.[45] Het ging om het gebied vanaf de 7528 meter hoge Kula Kangri, eerder beschouwd als de hoogste berg van Bhutan, naar het westen en zuidwesten tot de Bhutaanse grens. Deze berg ligt circa 20 kilometer van de Bhutaans-Chinese grens.
Bhutaanse enclaves in Tibet:
(Tarchen, Khangri, Tsekhor, Diraphu, Dzong Tuphu, Jangche, Chakip en Kocha) 		Vlag van China China Vlag van Bhutan Bhutan Deze acht enclaves werden historisch door Bhutan bestuurd,[47][48][49] maar worden sinds de communistisch Chinese verovering van Tibet in de jaren 1950 feitelijk door de Chinese Volksrepubliek bezet en bestuurd. Bhutan claimt de soevereiniteit over deze gebieden, waarbij India in 1959 deze boodschap aan de Chinese autoriteiten overbracht.[50] De enclaves zijn onderdeel van de gesprekken die de twee landen sinds 1984 voeren over grensdemarcatie. Het centrum van deze enclaves, Tarchen, ligt aan de zuidelijke voet van de Tibetaanse heilige berg Kailash, 870 kilometer ten westen van Bhutan.
Muhuri char Vlag van India India
Vlag van Bangladesh Bangladesh 		Zie Muhuri. De in 2015 overeengekomen Landgrensovereenkomst tussen beide landen, die het dispuut over meer dan 100 enclaves over en weer bezegelde, had een één open einde: een eilandje (char) in de Muhuri rivier.[51]
Demchok, Chumar, Kaurik, Shipki Pass, Jadh en Lapthal Vlag van China China
Vlag van India India 		Betwist gebied in de Indiaas-Chinese grenssector tussen Aksai Chin en Nepal. Staat geheel onder controle van India, op een groot deel van Demchok na.[52][53]
Doi Lang Vlag van Thailand Thailand Vlag van Myanmar Myanmar Thailand bezette in 1987 een deel van het Burmese district Mong Hsat (Doi Lang voor Thailand) in de Shan staat, en weigert hierover onderhandelingen in het kader van de lopende grensdemarcatieoverleggen.[54]
Diverse gebieden in de Ferganavallei Vlag van Kazachstan Kazachstan
Vlag van Tadzjikistan Tadzjikistan
Vlag van Oezbekistan Oezbekistan 		Conflict tussen beide landen over de loop van grenzen in de Ferganavallei.[55]
Golanhoogvlakte Vlag van Israël Israël Vlag van Syrië Syrië Syrisch territorium dat tijdens de Zesdaagse Oorlog van 1967 door Israël bezet werd.
Hatay Vlag van Turkije Turkije Vlag van Syrië Syrië Het gebied was autonoom tijdens de Franse bezetting van Syrië. In 1939 werd het geannexeerd door Turkije, wat Syrië officieel nooit heeft erkend. Het heeft zich echter feitelijk bij de annexatie neergelegd en heeft er geen actieve claim op lopen, afgezien van incidentele politieke retoriek.[56]
Isfaravallei Vlag van Kirgizië Kirgizië Vlag van Tadzjikistan Tadzjikistan Het geschil gaat voornamelijk over de verdeling van waterbronnen in het gebied.[55]
Jammu en Kasjmir, Shaksgam, Siachengletsjer, de Saltorobergen en Aksai Chin Vlag van India India
Vlag van Pakistan Pakistan
Vlag van China China 		India en Pakistan claimen Kasjmir en besturen elk ook een deel van het gebied. Aksai Chin wordt bestuurd door China en geclaimd door India. De Siachengletsjer en de Saltorobergen worden betwist tussen India en Pakistan.[57]
Kachchatheevu Vlag van Sri Lanka Sri Lanka Vlag van India India In 1974 bereikten India en Sri Lanka een overeenkomst waarbij het kleine eiland aan Sri Lanka werd gegund. Dit werd gecompleteerd met een zeegrens verdrag in 1976. Het parlement van de Zuid-Indiase deelstaat Tamil Nadu nam jaren later resoluties aan die opriepen het eiland terug te krijgen, en brachten de overeenkomsten uit 1974 en 1976 voor het Hooggerechtshof als onconstitutioneel. Dit had geen effect op de nationale autoriteiten, die geen nieuwe claim legden.[58][59]
Gebied rondom de rivieren Kalapani en Susta Vlag van India India Vlag van Nepal   Nepal Feitelijk door India gecontroleerde gebieden, door Nepal geclaimd en onderdeel van gesprekken tussen beide partijen over gresndemarcatie.[60][61][62]
Gehele grens tussen Pakistan en Afghanistan Vlag van Pakistan Pakistan Vlag van Afghanistan Afghanistan Afghanistan erkent de Durandlijn uit 1893 niet. Sinds de Taliban-overname van Afghanistan in 2021 heeft dit tot gewelddadige acties tegen de Pakistaanse grens geleid.[63][64]
Het zuidelijke deel van de Koerilen Vlag van Rusland Rusland Vlag van Japan Japan Zie Koerilen
Korea Vlag van Noord-Korea Noord-Korea
Vlag van Zuid-Korea Zuid-Korea 		Noord- en Zuid-Korea erkennen elkaar niet en claimen beiden het gehele Koreaanse schiereiland.
Rotsen van Liancourt (Dokdo/Takeshima) Vlag van Zuid-Korea Zuid-Korea Vlag van Noord-Korea Noord-Korea
Vlag van Japan Japan 		Korea bezette de eilanden in 1952. Japan legt er een claim op.[65]
Musandam Vlag van Oman Oman Vlag van de Verenigde Arabische Emiraten Verenigde Arabische Emiraten De Emiraten hebben geen actieve claim op de exclave van Oman, maar presenteren het met enige regelmaat op kaarten als onderdeel van de VAE, tot ongenoegen van Oman.[66]
Grens Oecusse-exclave Vlag van Oost-Timor Oost-Timor
Vlag van Indonesië Indonesië 		Onderhandelingen tussen beide landen om de grensdemarcatie van de Oost-Timorese exclave Oecusse.[67][68][69]
Paektusan Vlag van China China
Vlag van Noord-Korea Noord-Korea 		Vlag van Zuid-Korea Zuid-Korea Zuid-Korea steunt Noord-Korea in de claim om het hele gebied rond de vulkaan.[70]
Tumen-rivier Vlag van Rusland Rusland
Vlag van Noord-Korea Noord-Korea 		Vlag van Zuid-Korea Zuid-Korea Rusland en Noord-Korea hebben een overeenkomst bereikt over het verloop van de 17 kilometer lange grens tussen beide landen in het midden van de Tumen rivier en de verdeling van eilanden in de rivier. Zuid-Korea erkent deze overeenkomst niet.
Paraceleilanden Vlag van China China Vlag van Vietnam Vietnam Zie Paraceleilanden
Gebied bij de Preah Vihear Tempel Vlag van Thailand Thailand
Vlag van Cambodja Cambodja 		De tempel is in 1962 door het Internationaal Gerechtshof aan Cambodja toegekend, maar over de omliggende gebieden bestaat nog altijd onenigheid.
Sabah Vlag van Maleisië Maleisië Vlag van de Filipijnen Filipijnen De Filipijnen hebben een slapende claim op Sabah op basis van het feit dat het een onderdeel was van het Sultanaat Sulu.[71]
Scarborough-rif Vlag van de Filipijnen Filipijnen Vlag van China China Zie Scarborough-rif
Senkaku-eilanden Vlag van Japan Japan Vlag van China China Zie Senkaku-eilanden.
Shebaa-boerderijen Vlag van Israël Israël Vlag van Syrië Syrië
Vlag van Libanon Libanon 		Sinds 1967 is dit gebied bezet door Israël en sinds 1981 geannexeerd.
Spratly-eilanden Vlag van China China
Vlag van Vietnam Vietnam
Vlag van Taiwan Taiwan
Vlag van de Filipijnen Filipijnen
Vlag van Maleisië Maleisië
Vlag van Brunei Brunei 		Zie Spratly-eilanden
Ukatny, Zhestky en Malozhemchuzny Vlag van Rusland Rusland Vlag van Kazachstan Kazachstan Beide landen claimen deze kleine eilanden in het noorden van de Kaspische Zee, waar olie in de grond zit.[72]
Grensgebied tussen de Verenigde Arabische Emiraten en Saoedi-Arabië Vlag van de Verenigde Arabische Emiraten Verenigde Arabische Emiraten
Vlag van Saoedi-Arabië Saoedi-Arabië 		Ondanks het Verdrag van Jeddah (1974) tussen beiden over de grensdemarcatie, kwam de onenigheid over met name de Buraimi Oase in de 21e eeuw weer terug.[73]
Zhongsha-eilanden Vlag van China China
Vlag van Vietnam Vietnam
Vlag van de Filipijnen Filipijnen 		Zie Zhongsha-eilanden

Europa[bewerken | brontekst bewerken]

Gebied Besturende landen Andere claimende landen Opmerkingen
Aibga (Gagra district, Abchazië) Vlag van Georgië Georgië (de jure)
Flag of the Republic of Abkhazia.svg Abchazië (de facto) 		Vlag van Rusland Rusland De nederzetting Aibga bestaat uit twee delen aan weerszijden van de rivier Psou die de Russisch-Abchazische/Georgische grens vormt. Rusland heeft eenzijdig het gebied aan de Abchazisch-Georgische kant aan Sotsji (Kraj Krasnodar) toegekend en een voetgangersbrug aangelegd. Zowel Georgië als het de facto afgescheiden Abchazië hebben hier niet mee ingestemd.[74] Het territoriaal dispuut is al zo oud als de Sovjet-Unie,[75] en blokkeert ook Russisch-Abchazische grensdemarcatie.[76][77]
Akrotiri en Dhekelia Vlag van het Verenigd Koninkrijk Verenigd Koninkrijk Vlag van Cyprus Cyprus Cyprus eist de twee militaire bases en omliggende gebieden terug van het Verenigd Koninkrijk.
Omgeving David Garedzja Vlag van Azerbeidzjan Azerbeidzjan Vlag van Georgië Georgië Groot deel Georgisch-Azerbeidzjaanse grens is niet geformaliseerd. Dispuut spitst zich toe op Georgisch cultureel erfgoed in Azerbeidzjan op en aan de zuidflank van de richel van de berg Oedabno bij het David Garedzja-klooster, met name de aanpalende kloosters Oedabno en Tsjitsjchitoeri.[78][79]
Lori (Armenië) en Achkerpi (Kvemo Kartli, Georgië) Vlag van Georgië Georgië
Vlag van Armenië Armenië 		Onopgelost dispuut over cultureel erfgoed aan beide zijden van de grens. Georgisch-Orthodoxe Kerk claimt vijf kloosters in het Georgisch-Armeense grensgebied, en de Armeens-Apostolische Kerk claimt cultureel erfgoed aan de Georgische kant van de grens. Het dispuut overstijgt de interkerkelijke relaties en heeft geleid tot grensacties van de nationale overheden.[80][81]
Gibraltar Vlag van het Verenigd Koninkrijk Verenigd Koninkrijk Vlag van Spanje Spanje Spanje claimt het gebied op basis van de Vrede van Utrecht (1713).
De maritieme grens tussen Griekenland en Turkije. Vlag van Griekenland Griekenland Vlag van Turkije Turkije Turkije eist een aantal eilanden op in de Egeïsche Zee langs de Turkse kust die het in 1923 had afgestaan met de Vrede van Lausanne.[82][83]
Krim, Oblast Cherson, Oblast Zaporizja, Donetsk, Loegansk Vlag van Rusland Rusland Vlag van Oekraïne Oekraïne Rusland annexeerde de Krim in 2014 en annexeerde de andere vier gebieden formeel in 2022, maar controleert deze slechts gedeeltelijk.
Mont Blanc Vlag van Frankrijk Frankrijk
Vlag van Italië Italië 		Franse autoriteiten en de gemeente Chamonix worden door Italië beschuldigd van schending van Italiaans territorium rond de Mont Blanc en de Gigante gletsjer zoals het eenzijdig verplaatsen van grensdemarcatie naar Italiaans territorium, alsmede eenzijdig afgekondigde toegangsrestricties tot het natuurgebied rond de berg waar ook Italiaanse delen onder vallen.[84]
Een gebied rondom de Montalmus Vlag van Andorra Andorra
Vlag van Spanje Spanje 		Dispuut over grensdemarcatie.[85]
Noord-Ierland Vlag van het Verenigd Koninkrijk Verenigd Koninkrijk Vlag van Ierland Ierland De Ieren willen Ierland en Noord-Ierland herenigen tot één republiek.
Olivenza Vlag van Spanje Spanje Vlag van Portugal Portugal Portugal claimt de gemeente Olivenza terug van Spanje.
Petsjory Vlag van Rusland Rusland Vlag van Estland Estland Rusland erkende het gebied als onderdeel van Estland bij de Vrede van Tartu in 1920. Na de annexatie van Estland in de Sovjet-Unie werd de grens gewijzigd en bleef Rusland ook na 1991 het gebied besturen.[86] Nadat een overeenkomst uit 2005 door Rusland niet werd geratificeerd vanwege referentie aan het Tartuverdrag, werd in

2014 een nieuw bilateraal akkoord gesloten, waarbij de referentie aan Tartu werd geschrapt.[87] Beide zijden hebben dit verdrag anno 2022 nog niet geratificeerd.

Pitsjvni Vlag van Rusland Rusland Vlag van Georgië Georgië Tijdens de Tweede Tsjetsjeense Oorlog werden medio begin 2000 enkele km² Georgisch gebied rond de Argoen bij Sjatili door Russische troepen bezet, waaronder de nederzetting Pitsjvni. Deze situatie is sindsdien zo gebleven, waarmee de feitelijke Russische grens minder dan een kilometer ligt van de Georgische weg Sjatili - Moetso.[88]
Rockall Vlag van het Verenigd Koninkrijk Verenigd Koninkrijk Vlag van Ierland Ierland
Vlag van Denemarken Denemarken
Vlag van IJsland IJsland 		Zie Rockall
Sastavci, Međurečje, Strpci en waterkrachtcentrales in de Drina Vlag van Servië Servië Vlag van Bosnië en Herzegovina Bosnië en Herzegovina Een viertal locaties en enclaves zijn nog onderdeel van dispuut over de grens.[89]
Sloveens-Kroatisch grensgeschil Vlag van Slovenië Slovenië
Vlag van Kroatië Kroatië 		Beide landen waren het oneens over de loop van de grens tussen beide op verschillende locaties, waaronder aan de kust, maar ook in de bergen zoals bij Sveta Gera. Een definitieve arbitrage-uitspraak beslechtte in 2017 het geschil, waarna Slovenië overging tot implementatie, in tegenstelling tot Kroatië dat het er niet mee eens was. Slovenië vroeg om EU-interventie, welk gerechtshof zich hiertoe niet bevoegd achtte.[90]
Veliki Školj en Mali Školj Vlag van Kroatië Kroatië Vlag van Bosnië en Herzegovina Bosnië en Herzegovina Twee eilandjes in de Adriatische Zee bij het uiteinde van het Klekschiereiland die door Kroatië en Bosnië en Herzegovina worden opgeëist.[91]
Donau tussen Servië en Kroatië. Vlag van Kroatië Kroatië
Vlag van Servië Servië 		Onenigheid over de loop van de grens tussen beide landen, langs de Donau. Servië stelt dat de grens over de as van de rivier loopt, Kroatië houdt vast aan de kadastrale gemeentegrenzen.[92][93] Enkele bekende betwiste stukken grond zijn de riviereilandjes bij de Kroatische steden Vukovar en Šarengrad.
Landsgrens in de Dollard Vlag van Duitsland Duitsland
Vlag van Nederland Nederland 		Zie ook Eems-Dollardkwestie. In 1960 overeengekomen dat er geen overeenstemming is. In 2014 werd per verdrag overeenstemming bereikt over een demarcatielijn omwille economische activiteiten,[94] maar over de uiteindelijke grens is geen overeenstemming.[95]

Noord-Amerika[bewerken | brontekst bewerken]

Inclusief Midden-Amerika

Gebied Besturende landen Andere claimende landen Opmerkingen
Serranilla en Bajo Nuevo Vlag van Colombia Colombia Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten
Vlag van Jamaica Jamaica (Baja Nuevo)

Voormalig:
Vlag van Honduras Honduras
Vlag van Nicaragua Nicaragua 		Het internationaal gerechtshof oordeelde in 2012 in een zaak door Nicaragua tegen Colombia aangespannen dat de eilanden aan Colombia toebehoren.[96] Nicaragua legde zich neer bij de uitspraak, omdat het meer territoriale wateren kreeg toebedeeld, waar Colombia het niet mee eens was. Honduras had de claim op de eilanden al in 1999 ingetrokken na een overeenkomst met Colombia.[97] De Verenigde Staten houden formeel vast aan hun claim, maar hebben het bestuurlijk gezag van Colombia feitelijk erkend.[98] Jamaica heeft de Colombiaanse soevereiniteit feitelijk maar niet formeel erkend.
Conejo Vlag van Honduras Honduras Vlag van El Salvador El Salvador Internationale arbitrage faalde tot tweemaal (1992 en 2003) het dispuut over het strategisch gelegen eilandje in de Golf van Fonseca te beslechten.[99] Honduras en Nicaragua kwamen in 2021 een demarcatie in de Golf van Fonseca overeen, maar El Salvador en Honduras bleven het anno 2022 oneens over de status van Conejo.[100][101]
Guantanamo Bay Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten Vlag van Cuba Cuba De VS beschouwt zichzelf als een leaser van het gebied met Cubaanse soevereiniteit.[102] Cuba beschouwt het als een illegale Amerikaanse bezetting.[103]
Machias Sealeiland en North Rock Vlag van Canada Canada Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten Zeggenschap over eiland en rots in de Golf van Maine wordt tussen beide landen betwist.[104]
Navassa Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten Vlag van Haïti Haïti De VS verkreeg dit eiland in 1856 voor de winning van guano. Haïti claimt dit eiland sindsdien, wat het formeel nog steeds doet maar het in de praktijk laat rusten.[105]
Sapodilla Cayes Vlag van Belize Belize Vlag van Guatemala Guatemala
Vlag van Honduras Honduras 		Op 17 november 2022 heeft Belize bij het Internationaal Gerechtshof in Den Haag een zaak ingediend tegen Honduras over de soevereiniteit over de onbewoonde atollen in de Golf van Honduras. Het heeft het hof verzocht "te oordelen en te verklaren dat tussen Belize en Honduras, Belize soeverein is over de Sapodilla Cayes".[106] Naast Honduras claimt ook Guatemala de eilanden.[107]
Zuiden van Belize Vlag van Belize Belize Vlag van Guatemala Guatemala Al sinds de onafhankelijkheid van Belize claimt Guatemala het territorium van het land. In recente jaren claimt Guatemala met name het zuidelijke deel van Belize ten zuiden van de rivier Sibun, ongeveer 53% van het land. In 2018 en 2019 stemde de bevolking in beide landen per referendum ermee in om de zaak voor het Internationaal Gerechtshof te beslechten.[108][109] Het Internationaal Gerechtshof heeft de zaak geaccepteerd en in behandeling genomen.[110] Guatemala diende bij het Internationaal Gerechtshof in december 2020 extra territoriale eisen in, maar deze konden niet openbaar worden gemaakt.[111]

Zuid-Amerika[bewerken | brontekst bewerken]

Gebied Besturende landen Andere claimende landen Opmerkingen
Niet gespecificeerd Vlag van Chili Chili Vlag van Bolivia Bolivia Bolivia claimt een soevereine toegang tot de zee, die verloren ging in de Salpeteroorlog van 1879. Het Internationaal Gerechtshof in Den Haag stelde in een definitieve en bindende uitspraak in 2018 dat Chili geen internationaalrechtelijke verplichting heeft hierover te onderhandelen.[112][113]
Ankoko Vlag van Venezuela Venezuela Vlag van Guyana Guyana Guyana in 2018 via het Internationaal Gerechtshof in Den Haag verzocht Venezuela de opdracht te geven dit eiland in de grensrivier Cuyuni te verlaten, op basis van een grensverdrag uit 1899. Anno 2023 is de zaak in een afrondende fase.[114][115]
Guyana ten westen van de Essequibo Vlag van Guyana Guyana Vlag van Venezuela Venezuela Zie hierboven. Guyana heeft in dezelfde arbitragezaak ook om een uitspraak gevraagd omtrent het gebied ten westen van de Essequibo, in lijn met het grensverdrag uit 1899.
Ilha Brasileira en Arroyo de la Invernada (Vila Albornoz)) Vlag van Brazilië Brazilië Vlag van Uruguay Uruguay Twee gebieden in het grensgebied met een zachte claim van Uruguay.[116][117][118]
Falklandeilanden (Islas Malvinas) Vlag van het Verenigd Koninkrijk Verenigd Koninkrijk Vlag van Argentinië Argentinië Beide landen vochten in 1982 de Falklandoorlog uit.
Zuid-Georgia en de Zuidelijke Sandwicheilanden Vlag van het Verenigd Koninkrijk Verenigd Koninkrijk Vlag van Argentinië Argentinië Net als de Falklands claimt Argentinië deze eilandengroep.
Frans-Guyana tussen de Litani en de bovenloop van de Marowijne[119] Vlag van Frankrijk Frankrijk Vlag van Suriname Suriname
Tigri-gebied of New River Triangle in de bovenloop van de Corantijn[119] Vlag van Guyana Guyana Vlag van Suriname Suriname Sinds 1871 betwist. In 1969 liep het conflict hoog op en sindsdien wordt het Tigri-gebied vanuit Guyana bestuurd.
Isla Suárez (Ilha de Guajará-Mirim) Vlag van Bolivia Bolivia Vlag van Brazilië Brazilië Eiland in de Rio Mamoré die de grens vormt tussen Bolivia en Brazilië. Al in de 19e eeuw deed Bolivia formeel afstand van het eiland, maar liet in een grensovereenkomst in 1958 alsnog de deur open aanspraak te kunnen maken, waar het feitelijk niks mee heeft gedaan.[120]
Gletsjer van Zuid-Patagonië tussen Monte Fitz Roy en Cerro Daudet Vlag van Argentinië Argentinië
Vlag van Chili Chili 		Een deel van de grens is niet gedefinieerd.


Oceanië[bewerken | brontekst bewerken]

Gebied Besturende landen Andere claimende landen Opmerkingen
Matthew- en Huntereiland Vlag van Vanuatu Vanuatu
Vlag van Frankrijk Frankrijk 		De twee onbewoonde eilanden worden door zowel Frankrijk (Nieuw-Caledonië) als door Vanuatu geclaimd.[121]
Swains (Olohega) Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten Vlag van Tokelau Tokelau Nieuw-Zeeland erkende medio 1980 per Verdrag van Tokehaga op basis van maritieme demarcatie feitelijk de Amerikaanse soevereiniteit over Swains, een atol gelegen tussen de eilandengroepen Tokelau, Samoa en Amerikaans Samoa.[122] In een referendum in 2006 over de staatkundige relatie van Tokelau met Nieuw-Zeeland, waar het een afhankelijk gebied van is, werd aan het eiland gerefereerd als onderdeel van Tokelau.[123] Bij een herhalingsreferendum in 2007 werd benadrukt dat Tokelau de claim zal doorzetten als het referendum zou worden aangenomen.[124]
Wake Vlag van de Verenigde Staten Verenigde Staten Vlag van de Marshalleilanden Marshalleilanden Marshalleilanden claimt het Amerikaans gecontroleerde atol Wake.[125][126] Zie ook Wake.

Betwiste gebieden tussen erkende staten en andere staten[bewerken | brontekst bewerken]

Zie ook: Lijst van staten met beperkte erkenning

In onderstaande lijsten zijn gebieden opgenomen die betwist worden tussen erkende staten en staten zonder (ruime) internationale erkenning die het betwiste gebied ook feitelijk controleren. Gebieden die betwist worden door staten die zelf over geen enkel gebied de facto controle hebben, zijn niet opgenomen. Ook gebieden die geclaimd worden door micronaties worden niet in de lijst weergegeven.

Afrika[bewerken | brontekst bewerken]

Gebied Besturende landen Andere claimende landen Opmerkingen
Somaliland Flag of Somaliland.svg Somaliland Vlag van Somalië Somalië Sinds 1991 feitelijk afgescheiden van Somalië. Volgt de grenzen van het vroegere protectoraat Brits-Somaliland.
Westelijke Sahara Vlag van Marokko Marokko
Flag of Western Sahara right.png Sahrawi Arabische Democratische Republiek (SADR) 		Voormalige Spaanse kolonie door zowel Marokko als de SADR geclaimd. Beiden controleren een deel van het gebied. Het Front Polisario bestuurt vanuit Algerije het door de SADR gecontroleerde gebied.

Azië[bewerken | brontekst bewerken]

Door Taiwan grondwettelijk geclaimde gebieden
Gebied Besturende landen Andere claimende landen Opmerkingen
Gazastrook en Westelijke Jordaanoever Vlag van Israël Israël
Vlag van Palestina Palestina 		Palestina claimt deze gebieden, terwijl Israël de Westelijke Jordaanoever feitelijk bezet houdt en de oprichting van Palestijnse autonome gebieden daar heeft toegestaan en het zich uit de Gazastrook heeft teruggetrokken. Israël noemt de Westelijke Jordaanoever Judea en Samaria.
Taiwan, de Penghu-eilanden, Kinmen, de Matsu-archipel en de Prataseilanden Vlag van Taiwan Taiwan Vlag van China China De Volksrepubliek China claimt alle door de Republiek van China (Taiwan) gecontroleerde gebieden.[127]
Vasteland van China, Hainan en andere eilanden die door de Volksrepubliek China gecontroleerd worden. Vlag van China China Vlag van Taiwan Taiwan Taiwan claimt de de jure soevereiniteit over het territorium door de Volksrepubliek China gecontroleerd. Taiwan beschouwt de regering in Peking als illegitiem.[128][127] Rond 2000 leek Taiwan zich klaar te maken om de claim op Tibet in te trekken, maar deed dat uiteindelijk niet.[129] Binnenlandse commentatoren stellen dat dit de Taiwanese zaak echter goed zou doen.[130]
Pamir (zuidelijke deel) Vlag van Afghanistan Afghanistan Vlag van Taiwan Taiwan Taiwan claimt grondwettelijk het maximale territorium van de Qing-dynastie en wat de pre-communistische Republiek China claimde,[131] zie afbeelding. Grensafspraken van de Volksrepubliek China met derde landen erkent Taiwan formeel niet. In de praktijk is dit een papieren claim waar Taiwan niks mee doet.
Oostelijk deel van Bhutan Vlag van Bhutan Bhutan
Groot deel van Arunachal Pradesh Vlag van Indonesië Indonesië
Voormalig Chinees territorium in Kazachstan Vlag van Kazachstan Kazachstan
Kachin Vlag van Myanmar Myanmar
Paektusan Vlag van Noord-Korea Noord-Korea
Een deel van Gilgit-Baltistan Vlag van Pakistan Pakistan
Bolsjoj Oessoeriejski (oostelijke helft), Tuva, Kutuzov en de Vierenzestig dorpen ten oosten van de rivier Vlag van Rusland Rusland
Pamir (noordelijke en centrale deel) Vlag van Tadzjikistan Tadzjikistan

Europa[bewerken | brontekst bewerken]

Gebied Besturende landen Andere claimende landen Opmerkingen
Nagorno-Karabach Vlag van Artsach Nagorno-Karabach
Vlag van Azerbeidzjan Azerbeidzjan 		Sinds 1992 afgescheiden van Azerbeidzjan, sinds 2020 controle over beperkt deel geclaimd territorium. Ook bekend onder de naam Republiek Artsach.
Abchazië Flag of the Republic of Abkhazia.svg Abchazië Vlag van Georgië Georgië Sinds jaren 1990 feitelijk afgescheiden deel van Georgië en sinds 2008 geheel onder Russische militaire controle.
Zuid-Ossetië Flag of South Ossetia.svg Zuid-Ossetië Vlag van Georgië Georgië Sinds 1992 feitelijk afgescheiden deel van Georgië en sinds 2008 geheel onder Russische militaire controle.
Noord-Cyprus Turkse Republiek Noord-Cyprus Noord-Cyprus Vlag van Cyprus Cyprus Door Turkije bezet deel van Cyprus, in 1983 als republiek uitgeroepen en alleen door Turkije erkend.
Grens nabij Strovilia Vlag van het Verenigd Koninkrijk Verenigd Koninkrijk
Noord-Cyprus Noord-Cyprus 		Vlag van Cyprus Cyprus Dorp in de oostelijke VN-Bufferzone, nabij de Britse militaire basis Dhekelaia. Een deel van het dorp valt onder feitelijk Noord-Cypriotisch gezag en een deel onder de Britse militaire basis. Cyprus legt een claim op het hele eiland, en derhalve dus ook op Strovilia.
Transnistrië Vlag van Transnistrië Transnistrië Vlag van Moldavië Moldavië Sinds 1990 feitelijk afgescheiden deel van Moldavië, voornamelijk gelegen aan de oostelijke oever van de Dnjestr.
Varnita, Copanca en het door Moldavië gecontroleerde deel van Dubăsari Vlag van Moldavië Moldavië Vlag van Transnistrië Transnistrië Plaatsen in het grensgebied van Transnistrië die door Moldavië gecontroleerd worden en waar Transnistrië een claim op legt.[132][133][134]
Kosovo Vlag van Kosovo Kosovo Vlag van Servië Servië Sinds 2008 onafhankelijk verklaard van Servië en niet door Servië erkend.

Antarctica[bewerken | brontekst bewerken]

Territoriale claims op Antarctica
■ Argentinië
■ Australië
■ Chili
■ Frankrijk
■ Nieuw-Zeeland
■ Noorwegen
■ Verenigd Koninkrijk
■ Niet geclaimd

Diverse landen claimen delen van Antarctica. Volgens het Antarctisch Verdrag worden deze claims niet erkend. De claims van Chili, Argentinië en het Verenigd Koninkrijk overlappen elkaar. Het Noorse territorium heeft geen zuidgrens.

De landen met een claim zijn:

In het verleden hadden Brazilië (1986), Duitsland (1939-1945) en Zuid-Afrika (1963-1994) ook een claim op Antarctica.

Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]

Referenties[bewerken | brontekst bewerken]

  1. ↑ (en) Sudan-South Sudan boundary to be defined. Dabanga Sudan (2 mei 2022). Geraadpleegd op 19 januari 2023.
  2. ↑ (en) South Sudan: Dozens killed in clashes at Abyei, a disputed border area with Sudan. Africa News (10 maart 2022). Geraadpleegd op 19 januari 2023.
  3. ↑ (en) The Indian Ocean biodiversity hot spot is home to hundreds of threatened species. PEW (27 juli 2021). Geraadpleegd op 19 januari 2023.
  4. ↑ (en) Conflict about Scattered Islands in the Indian Ocean. Sentinel Vision (23 juli 2020). Geraadpleegd op 19 januari 2023.
  5. ↑ (en) The South China Sea moves to the Indian Ocean: Conflicting Claims Over the Tromelin Islet and its Maritime Entitlements. European Journal of International Law (8 februari 2017). Geraadpleegd op 19 januari 2023.
  6. ↑ (en) (2019). The Shipwrecked Slaves of Tromelin Island: A Crime of Lese-Humanity (9). DOI: 10.4000/angles.820. Geraadpleegd op 19 januari 2023.
  7. ↑ (en) MPs warn of impending social chaos in French Indian Ocean island of Mayotte. RFI - Radio France Internationale (1 mei 2021). Geraadpleegd op 19 januari 2023.
  8. ↑ (en) The Union of the Comoros and Mayotte. French Ministry for Europe and Foreign Affairs. Geraadpleegd op 19 januari 2023.
  9. ↑ (en) Comoros row with France intensifies as turmoil brews at home. African Arguments (29 juni 2018). Geraadpleegd op 19 januari 2023.
  10. ↑ (en) Negotiations on Chagos Islands’ sovereignty face legal challenge. The Guardian (9 januari 2023). Geraadpleegd op 19 januari 2023.
  11. ↑ (en) Seychelles’ Chagossians seek to be part of ongoing negotiations between UK and Mauritius. Seychelles News Agency (19 januari 2023). Geraadpleegd op 19 januari 2023.
  12. ↑ (en) Chagos Islands: Include Long-Expelled Residents in Negotiations. Human Rights Watch (8 november 2022). Geraadpleegd op 19 januari 2023.
  13. ↑ (en) Djibouti approaches UN to help resolve issue with Eritrea. Economist Intelligence (30 juli 2018). Geraadpleegd op 19 januari 2023.
  14. ↑ (en) PAX Report: The Ilemi Triangle: Understanding a pastoralist border area. PAX via Reliefweb (28 februari 2022). Geraadpleegd op 19 januari 2023.
  15. ↑ (en) 'Swazi claim on SA land is valid'. The Pressreader (15 augustus 2012). Geraadpleegd op 19 januari 2023.
  16. ↑ (en) Land claim falls on deaf SA ears. The New Humanitarian (16 juni 2003). Geraadpleegd op 19 januari 2023.
  17. ↑ (en) Democratic Republic of the Congo–Republic of the Congo. Sovereign Limits. Geraadpleegd op 19 januari 2023.
  18. ↑ (en) JNIM in Burkina Faso (pdf). Global Initiative Against Transnational Organized Crime Pag.18 (1 augustus 2022). Geraadpleegd op 19 januari 2023.
  19. ↑ (en) Clingendael Alert - Under the microscope: Inside the attacks on Porga and Keremou ("Trouble on the Nadiagou-Koualou road") (pdf). Clingendael Pag.3 (1 december 2021). Geraadpleegd op 19 januari 2023.
  20. ↑ (en) DRC, Zambia Seek To Fix Colonial-era Border Dispute. Barron's (20 augustus 2021). Geraadpleegd op 19 januari 2023.
  21. ↑ (en) Will the DRC and Zambia finally settle their border dispute?. The Africa Report (31 augustus 2021). Geraadpleegd op 19 januari 2023.
  22. ↑ (en) Ban welcomes three-party ministerial meeting on dispute between Equatorial Guinea and Gabon. Verenigde Naties (21 januari 2016). Geraadpleegd op 19 januari 2023.
  23. ↑ (en) Land and Maritime Delimitation and Sovereignty over Islands (Gabon/Equatorial Guinea). Internationaal Gerechtshof. Geraadpleegd op 19 januari 2023.
  24. ↑ (en) Cameroon, Equatorial Guinea Agree to Demarcate Border after Skirmishes. Voice of America (9 juni 2020). Geraadpleegd op 19 januari 2023.
  25. ↑ (en) Benin–Nigeria. Sovereign Limits. Geraadpleegd op 19 januari 2023.
  26. ↑ (en) Namibia–South Africa. Sovereign Limits. Geraadpleegd op 19 januari 2023.
  27. ↑ (en) Transboundary Water Disagreements between South Africa and Namibia. Climate Diplomacy. Geraadpleegd op 19 januari 2023.
  28. ↑ (en) The Spanish Enclaves in Morocco: An Assessment of Potential Maritime Space. Sovereign Limits (29 oktober 2018). Geraadpleegd op 19 januari 2023.
  29. ↑ (en) Spanish troops recapture Parsley island. The Guardian (18 juli 2002). Geraadpleegd op 19 januari 2023.
  30. ↑ (en) Uganda, DR Congo head off dispute as river alters border. The East African (7 november 2009). Geraadpleegd op 19 januari 2023.
  31. ↑ (en) Tension increases in ongoing land dispute. The New Humanitarian (31 januari 2006). Geraadpleegd op 19 januari 2023.
  32. ↑ (en) Burundi picks a hill to launch fresh attack on Rwanda. The East African (9 januari 2017). Geraadpleegd op 19 januari 2023.
  33. ↑ (en) The Tale Of Socotra: A Phenomenal Island Caught In Geopolitical Crossfire. Synerjies - Center for International and Strategic Studies (15 juni 2021). Geraadpleegd op 19 januari 2023.
  34. ↑ (en) The UAE's Expansionist Agenda in Yemen Is Playing Out on Socotra. DAWN - Democracy for the Arab World Now (8 april 2022). Geraadpleegd op 19 januari 2023.
  35. ↑ (en) The other side of the Yemeni war: UAE and Saudi Arabia soft-hard power games in Socotra. Special Eurasia (Geopolitical Report ISSN 2785-2598 Volume 19 Issue 1) (2 mei 2022). Geraadpleegd op 19 januari 2023.
  36. ↑ (en) Unresolved border dispute haunts local communities. The Niles (23 augustus 2022). Geraadpleegd op 19 januari 2023.
  37. ↑ (en) Seven killed in Uganda, South Sudan border clashes. The Christian Times (22 september 2014). Geraadpleegd op 19 januari 2023.
  38. ↑ a b c (en) Doklam: To start at the very beginning. Observer Research Foundation (9 augustus 2017). Geraadpleegd op 2 december 2022.
  39. ↑ (en) Translation Of The Proceedings And Resolutions Of The 73rd Session Of The National Assembly Of Bhutan Held from 10th August to 2nd September, 1995. (pdf). National Assembly of Bhutan Pag.82 (2 september 1995). Geraadpleegd op 2 december 2022.
  40. ↑ (en) India-China standoff: All you need to know about Doklam dispute. India Today (17 juli 2017). Geraadpleegd op 2 december 2022.
  41. ↑ (en) China steps up construction along disputed Bhutan border. Reuters (12 januari 2022). Geraadpleegd op 2 december 2022.
  42. ↑ (en) Expanding and Escalating the China-Bhutan Territorial Dispute. Jamestown Foundation (16 juni 2021). Geraadpleegd op 2 december 2022.
  43. ↑ a b (en) China’s New Claim in Eastern Bhutan: Pressure Tactic or Message to India?. Institute of South Asian Studies (20 juli 2020). Geraadpleegd op 2 december 2022.
  44. ↑ (en) China repeats claim on Bhutan’s east - Pushes ‘package solution’ for a border deal. The Hindu (22 juli 2020). Geraadpleegd op 2 december 2022.
  45. ↑ a b (en) In China's Territorial Claims in Eastern Bhutan, a Message for India?. The Wire (10 juli 2020). Geraadpleegd op 2 december 2022.
  46. ↑ (en) No Sanctuary:China's New territorial Dispute with Bhutan. Foreign Policy Research Institute (29 juli 2020). Geraadpleegd op 2 december 2022.
  47. ↑ (en) Bray, John (Zomer 2012). Ladakhi and Bhutanese Enclaves in Tibet. Journal of Bhutan Studies 26: Pag.1, 12-18 (Centre for Bhutan & GNH Studies). ISSN: 1608-411X. Geraadpleegd op 2 december 2022.
  48. ↑ (en) Basumatary, Sanshrima (Augustus 2021). Bhutan’s Border Security Challenges with China (pdf). IOSR Journal of Humanities And Social Science 8 26 (8): Pag.29-30 (International Organization of Scientific Research). ISSN: 2279-0837. DOI: 10.9790/0837-2608082833. Geraadpleegd op 2 december 2022. “In 1959, the Chinese occupied eight Bhutanese enclaves: Khangri, Tarchen, Tsekhor, Diraphu, Dzong Tuphu, Jangche, Chakip and Kocha. The Bhutanese Assembly pointed out to the Indian Government about the latest maps in which China had shown territories in north and east Bhutan as part of Tibet. The Government of India in response in its notes of 19th and 20th August, 1959, requested the Chinese Government to restore the rightful authority of the Bhutanese Government over the eight enclaves and also protested against the publication and circulation of erroneous maps”.
  49. ↑ (en) From Indian Territory To Chinese Control: The Curious Case Of Menser. StratNews Global - South Asia and Beyond (27 september 2020). Geraadpleegd op 2 december 2022.
  50. ↑ (en) Notes, Memoranda and letters Exchanged and Agreements signed between The Governments of India and China 1954 – 1959 (pdf). Ministry of External Affairs Government of India Pag.72 (1959). Geraadpleegd op 2 december 2022. "Note given to the Foreign Office of China, 19 August 1959 - The Government of Bhutan have requested the Government of India who are responsible for the external relations of Bhutan to bring the following to the notice of the Chinese authorities with a request for immediate action. There are eight villages within the Tibet region of China, over which Bhutan has been exercising administrative jurisdiction for more than 300 years. They are Khangri, Tarchen, Tsekhor, Diraphu, Dzung Tuphu, Jangche, Chakip and Kocha around Mount Kailash. Tarchen 80º20' E and 30º55' N is the administrative centre of these enclaves. They were not subject to Tibetan Law nor did they pay any Tibetan taxes. Recently the local Chinese authorities have seized all arms, ammunition and ponies belonging to the Bhutan officers who were in charge of these enclaves at village Tarchen. No reasons have been given for this seizure. The Government of Bhutan consider this action on the part of the local Chinese authorities as a violation of the traditional Bhutanese right and authority. The Government of India would urge that immediate instruction should be issued by the Government of the People’s Republic of China for the return of the articles and the animals and for ensuring respect in the future by the local authorities for Bhutan’s jurisdiction over these villages."
  51. ↑ (en) Somprakash Dhar, Stabak Roy, Saptarshi Mitra (juni 2021). 'Muhuri Char'-an unresolved dot on Indo-Bangla Land Boundary at Tripura: A study of Border Security Vulnerabilities. Hill Geographer 37 (1): Pag.1-16 (Geographical Society of the Northeastern Hill Region (India)). ISSN: 0970-5023. Geraadpleegd op 17 januari 2023.
  52. ↑ (en) India–China Boundary Dispute: Progress on Disengagement, but De-escalation Remains Far-fetched. Jamestown Foundation (25 oktober 2022). Geraadpleegd op 17 januari 2023.
  53. ↑ (en) The Long Shadow of the 1962 War and the China-India Border Dispute. Istituto Affari Internazionali (28 november 2022). Geraadpleegd op 17 januari 2023.
  54. ↑ (en) Thai-Myanmar border demarcation on the horizon. Mizzima (2 mei 2015). Geraadpleegd op 17 januari 2023.
  55. ↑ a b (en) Water, Peace and Security - Conficts over water and water infrastructure at the Tajik-Kyrgyz border - A looming threat for Central Asia? (pdf). IHE Delft Institute for Water Education Pag.9 (28 april 2021). Geraadpleegd op 17 januari 2023.
  56. ↑ (en) Syria’s “Lost Province”: The Hatay Question Returns. Carnegie Middle East Center (28 januari 2014). Geraadpleegd op 17 januari 2023.
  57. ↑ (en) Kashmir territories profile. BBC (3 januari 2023). Geraadpleegd op 17 januari 2023.
  58. ↑ (en) India, Sri Lanka and the Kachchatheevu Crisis: A Fact Sheet and Possible Solutions. Institute of Peace and Conflict Studies (6 mei 2013). Geraadpleegd op 17 januari 2023.
  59. ↑ (en) Explained: Why Katchatheevu Island, A Gift To Sri Lanka Is Now Causing Fishermen’s Conflict. IT Explainers (15 maart 2022). Geraadpleegd op 17 januari 2023.
  60. ↑ (en) Interpreting the India-Nepal border dispute. Brookings Institution (20 juni 2020). Geraadpleegd op 17 januari 2023.
  61. ↑ (en) India and Nepal’s Kalapani border dispute: An explainer. ORF Observer Research Foundation (29 april 2020). Geraadpleegd op 17 januari 2023.
  62. ↑ (en) India-Nepal Territorial Dispute Flares up Again. The Diplomat (9 februari 2022). Geraadpleegd op 17 januari 2023.
  63. ↑ (en) Fresh Border Clashes Between Pakistan, Afghanistan's Taliban. Voice of America (15 december 2022). Geraadpleegd op 17 januari 2023.
  64. ↑ (en) Afghanistan-Pakistan Border Dispute Heats Up. United States Institute of Peace (12 januari 2022). Geraadpleegd op 17 januari 2023.
  65. ↑ (en) Analysis of the Territorial Issue regarding the Liancourt Rocks between Korea and Japan. The Korean Journal of International and Comparative Law (9 mei 2019). Geraadpleegd op 17 januari 2023.
  66. ↑ (en) Oman’s Smooth Transition Doesn’t Mean Its Neighbors Won’t Stir Up Trouble. Foreign Policy (23 januari 2020). Geraadpleegd op 17 januari 2023.
  67. ↑ (en) Timor-Leste: Oecusse and the Indonesian Border. International Crisis Group (20 mei 2010). Geraadpleegd op 17 januari 2023.
  68. ↑ (en) Indigenous communities tackle Indonesia and Timor Leste border dispute. SBS Australia (13 augustus 2018). Geraadpleegd op 17 januari 2023.
  69. ↑ (en) Indonesia, Timor Leste Discuss Border Areas, Economic Partnership. Tempo Indonesia (12 januari 2023). Geraadpleegd op 17 januari 2023.
  70. ↑ (en) Border Disputes between China and North Korea. International Relations (1 april 2004). Geraadpleegd op 17 januari 2023.
  71. ↑ (en) Malaysia's spat with Philippines over Sabah: Five things to know. Nikkei Asia (29 september 2020). Geraadpleegd op 17 januari 2023.
  72. ↑ (en) Preparing for the Final Collapse of the Soviet Union and the Dissolution of the Russian Federation. Hudson Institute (14 december 2022). Geraadpleegd op 17 januari 2023.
  73. ↑ (en) Analyzing the reasons of the Persian Gulf's Ara b countries failure in settlement of their border and territorial disputes. Journal of "Geographical Data (SEPEHR)" (2017). Geraadpleegd op 17 januari 2023.
  74. ↑ (en) Annexation of the village of Aibgha of Gagra district - A governor accountable to Russia appointed in the village. Democracy Research Institute (18 juni 2021). Geraadpleegd op 12 augustus 2022.
  75. ↑ (en) როდის მიითვისა აიბღის მთა რუსეთმა? (Wanneer heeft Rusland de berg Aibgi toegeëigend?). Radio tavisupleba (RFE/RL) (21 augustus 2019). Geraadpleegd op 12 augustus 2022.
  76. ↑ (en) About the properties which Russia wants from Abkhazia - Commentary. JAM News (29 juli 2022). Geraadpleegd op 12 augustus 2022.
  77. ↑ (en) Civil Georgia - Archief 'Aibga'. Civil Georgia. Geraadpleegd op 12 augustus 2022.
  78. ↑ (en) Georgia and Azerbaijan’s David Gareja Monastery Conundrum. Foreign Policy Research Institute (14 juni 2019). Geraadpleegd op 24 oktober 2022.
  79. ↑ (en) The Georgian–Azerbaijani Monastery Dispute and Implications for the South Caucasus Region. Program on New Approaches to Research and Security in Eurasia (PONARS Eurasia) (23 september 2019). Geraadpleegd op 24 oktober 2022.
  80. ↑ (en) Armenia: Property Disputes Fueling Church Tension between Yerevan and Tbilisi. Eurasianet (10 augustus 2011). Geraadpleegd op 25 maart 2022.
  81. ↑ (en) Georgian Border Guards Prohibit Djiliza Armenians from Visiting Khorakert Monastery. Hetq.am (13 augustus 2011). Geraadpleegd op 24 oktober 2022.
  82. ↑ (en) Turkey opens new dispute over sovereignty of east Aegean islands. Al Jazeera (8 februari 2022). Geraadpleegd op 24 oktober 2022.
  83. ↑ (en) Michael N. Schmitt (1996). Aegean Angst: The Greek-Turkish Dispute. Naval War College Review 49 (3): pp.42-72.
  84. ↑ (en) Italy reignites Mont Blanc border dispute with France. The Guardian (22 oktober 2020). Geraadpleegd op 24 oktober 2022.
  85. ↑ (en) European Perspective on Certain Types of Territories (pdf). European Spatial Planning Observation Network (ESPON) p.111, voetnoot 60 (22 maart 2012). Geraadpleegd op 18 oktober 2022.
  86. ↑ (en) Analysis: The Tartu Peace Treaty and Estonia's Eastern Border. Eesti Rahvusringhääling (19 februari 2021). Geraadpleegd op 18 oktober 2022.
  87. ↑ (ru) Estonia and Russia finally sign a border treaty. BBC Russia (18 februari 2014). Geraadpleegd op 18 oktober 2022.
  88. ↑ (en) Giorgi Tavadze (29 december 2014). New Russian Imperialism And Georgia: Violent Spatial Practices, Disrupted Places, And Destabilized Spaces. European Scientific Journal Special Edition Volume 2: Pag.130. ISSN: 1857-7881.
  89. ↑ (en) Borders Dominate Agenda of Vucic’s Bosnia Visit. Balkan Insight (7 september 2017). Geraadpleegd op 18 januari 2023.
  90. ↑ (en) EU court will not intervene in Croatia-Slovenia border dispute. Reuters (31 januari 2020). Geraadpleegd op 18 januari 2023.
  91. ↑ (en) Croatia and Bosnia are still locked in a land dispute over 'two pebbles' in the sea. Euronews (23 september 2021). Geraadpleegd op 18 januari 2023.
  92. ↑ (en) Croatia and Serbia still miles away from resolving border dispute. N1 (21 februari 2019). Geraadpleegd op 18 januari 2023.
  93. ↑ (en) Branimir Vukosav, Zvonimir Matijević (2020). A Contribution To The Study Of The Croatian-serbian Border Dispute In The Croatian Danube Region – Historical, Geographical And Contemporary Aspects. GeoAdria 25 (2): Pag.177-208. DOI: 10.15291/geoadria.3074. Geraadpleegd op 18 januari 2023.
  94. ↑ Kamerstuk 34072 Nr.4 - Goedkeuring van het op 24 oktober 2014 op de Eems tot stand gekomen Verdrag tussen het Koninkrijk der Nederlanden en de Bondsrepubliek Duitsland betreffende het gebruik en beheer van de territoriale zee van 3 tot 12 zeemijlen (Trb. 2014, 182). Officiële Bekendmakingen (6 februari 2017). Geraadpleegd op 18 januari 2023.
  95. ↑ Memorie van Antwoord - Eerste Kamer behandeling verdrag 2014. Eerste Kamer der Staten-Generaal (12 september 2017). Geraadpleegd op 18 januari 2023.
  96. ↑ (en) Territorial and maritime dispute (Nicaragua vs Colombia). Internationaal Gerechtshof (16 november 2012). Geraadpleegd op 19 januari 2023.
  97. ↑ (en) Bajo Nuevo: What you should know about the disputed island Jamaica ‘gave up’. Jamaica Observer (14 april 2019). Geraadpleegd op 19 januari 2023.
  98. ↑ (en) Unoccupied Territories: The Outlying Islands Of America's Realm. Center for Land Use Interpretation. Geraadpleegd op 19 januari 2023.
  99. ↑ (en) Tiny Island, Big Consequences For Honduras And El Salvador. Latin America Digital Beat (18 oktober 2006). Geraadpleegd op 18 januari 2023.
  100. ↑ (en) Nicaragua asks El Salvador to Settle Maritime Dispute at ICJ. Tico Times (9 februari 2022). Geraadpleegd op 18 januari 2023.
  101. ↑ (en) The Maritime Dispute between El Salvador, Nicaragua, and Honduras in the Gulf of Fonseca. Souvereign Limits (5 mei 2022). Geraadpleegd op 18 januari 2023.
  102. ↑ (en) Why the United States Controls Guantanamo Bay. Times (22 januari 2015). Geraadpleegd op 18 januari 2023.
  103. ↑ (en) Cuba wants back the ‘illegally occupied’ base at Guantanamo. The U.S. isn’t budging.. Washington Post (21 maart 2016). Geraadpleegd op 18 januari 2023.
  104. ↑ (en) What’s driving the dispute over U.S. border patrols and Canadian fishermen around Machias Seal Island?. Global News Canada (5 juli 2018). Geraadpleegd op 19 januari 2023.
  105. ↑ (en) Navassa: America’s Forgotten Caribbean Island. Institute of World Politics (10 februari 2021). Geraadpleegd op 19 januari 2023.
  106. ↑ (en) Sovereignty over the Sapodilla Cayes (Belize v. Honduras). Internationaal Gerechtshof (17 november 2022). Geraadpleegd op 19 januari 2023.
  107. ↑ (en) Belize may take Honduras’ Sapodilla Cayes claim to the ICJ. Amandala (26 oktober 2022). Geraadpleegd op 19 januari 2023.
  108. ↑ (en) Guatemala votes to demand 53% of its neighbour’s territory. Economist (21 april 2018). Geraadpleegd op 19 januari 2023.
  109. ↑ (en) What is the Belize - Guatemala Dispute?. Belize Referendum. Geraadpleegd op 19 januari 2023.
  110. ↑ (en) Guatemala’s Territorial, Insular and Maritime Claim (Guatemala/Belize). Internationaal Gerechtshof. Geraadpleegd op 19 januari 2023.
  111. ↑ (en) Ministry of Foreign Affairs Receives Guatemala’s Memorial. Ministerie van Buitenlandse Zaken Belize (8 december 2020). Geraadpleegd op 19 januari 2023.
  112. ↑ (en) Obligation to Negotiate Access to the Pacific Ocean (Bolivia v. Chile). Internationaal Gerechtshof (1 oktober 2018). Geraadpleegd op 18 januari 2023.
  113. ↑ (en) Bolivia sea dispute: UN rules in Chile's favour. BBC (1 oktober 2018). Geraadpleegd op 18 januari 2023.
  114. ↑ (en) Arbitral Award of 3 October 1899 (Guyana v. Venezuela). Internationaal Gerechtshof. Geraadpleegd op 18 januari 2023.
  115. ↑ (en) Guyana calls on Venezuela to withdraw from Ankoko island. Carribean National Weekly (9 april 2018). Geraadpleegd op 18 januari 2023.
  116. ↑ (en) Brazil. CIA World Fact Book. Geraadpleegd op 18 januari 2023.
  117. ↑ (en) To Be or Not to Be a Territorial Dispute? -- The Curious Case of ‘Vila Thomaz Albornoz’. Journal of Territorial and Maritime Studies (21 mei 2021). Geraadpleegd op 18 januari 2023.
  118. ↑ (en) Ilha Brasileira. De Facto Borders (9 april 2018). Geraadpleegd op 18 januari 2023.
  119. ↑ a b Brief Joop den Uyl, 25 november 1975, Paramaribo
  120. ↑ (en) The Robore Agreements (1958): A Case Study Of Foreign Policy Decision-making Process In The Kubitschek Administration. University of Oxford Centre for Brazilian Studies (1 juli 2001). Geraadpleegd op 18 januari 2023.
  121. ↑ (en) New Caledonia restates France's claim on Matthew, Hunter islands. Radio New Zealand (30 maart 2019). Geraadpleegd op 18 januari 2023.
  122. ↑ (en) Laray Polk (15 oktober 2021). The Question of Olohega. The Asia Pacific Journal - Japan Focus 19 (20 Nr.1). ISSN: 1557-4660. Geraadpleegd op 18 januari 2023.
  123. ↑ (en) Tokelau Geography. Government of Tokelau. Geraadpleegd op 18 januari 2023.
  124. ↑ (en) Tokelau eyeing Swains Islands if November referendum on self-government successful. Radio New Zealand (13 maart 2007). Geraadpleegd op 18 januari 2023.
  125. ↑ (en) Limits in the Seas No. 145 Republic of the Marshall Islands: Archipelagic and Other Maritime Boundaries And Claims (pdf). Office of Ocean and Polar Affairs Bureau of Oceans and International Environmental and Scientific Affairs U.S. Department of State (20 februari 2020). Geraadpleegd op 18 januari 2023.
  126. ↑ (en) Marshall Islands pushes claim for Wake Island. Marianas Business Journal (16 mei 2016). Geraadpleegd op 18 januari 2023.
  127. ↑ a b (en) Hudson, Christopher, The China Handbook. DOI:10.4324/9781315074191, “4. Interdependence Economic Relations Between China and Taiwan - Introduction”, Pag.59. ISBN 9781315074191. Geraadpleegd op 2 december 2022 “A reunited China is the official goal of both the PRC (the mainland People's Republic of China) and the ROC (Republic of China) governments. Since the 1949 split between the mainland and Taiwan, both the PRC and ROC governments consider their respective regimes to be the sole legitimate government of China. The ROC lays claim to the 34 provinces of mainland China as well as the island province of Taiwan. The PRC considers itself the one and only China, and regards Taiwan as renegade province.”
  128. ↑ (en) Sarmento, Clara, Eastwards / Westwards: Which Direction for Gender Studies in the 21st Century?, Pag.127. ISBN 9781847183088. Geraadpleegd op 2 december 2022 “The ROC controls Taiwan, Penghu / Pescadores Island and Matsu and officially claims all of mainland China and Outer Mongolia. The ROC considers the PRC illegitimate.”
  129. ↑ (en) Taiwan-Tibet Issue: An Irritant to China. LA Times (3 mei 2000). Geraadpleegd op 2 december 2022.
  130. ↑ (en) Editorial: Helping Tibet would help Taiwan. Taipei Times (31 januari 2012). Geraadpleegd op 2 december 2022.
  131. ↑ Rigger, Shelley, Politics in Taiwan: Voting for Reform. Routledge, Pag.59-60. ISBN 9780415172097.
  132. ↑ (en) Tiraspol authorities refuse to recognize Varnita settlement as part of Moldova's Anenii Noi district. Moldpress State News Agency (14 juni 2019). Geraadpleegd op 17 januari 2023.
  133. ↑ (en) About Republic. Ministry of Foreign Affairs of Pridnestrovian Moldavian Republic. Geraadpleegd op 17 januari 2023.
  134. ↑ (en) The Moldovan Enclaves at the Whims of Transnistrian Secessionists. De Facto States Research Unit - University of Tartu (6 september 2021). Geraadpleegd op 17 januari 2023.
Zie de categorie Disputed territories van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Lijst_van_betwiste_gebieden&oldid=63693160"