Lijst van sterrenbeelden

Hieronder de complete lijst van sterrenbeelden, gesorteerd op Nederlandse naam, met daarbij de Latijnse namen en afkortingen zoals door de Internationale Astronomische Unie zijn vastgelegd. Er zijn in totaal 88 officiële sterrenbeelden. Voor de zichtbaarheid is uitgegaan van een waarnemer op de breedte van de Benelux, ongeveer 50° noorderbreedte. Er zijn sterrenbeelden die op deze breedte nooit boven de horizon uitkomen en dus nooit te zien zijn. Sommige sterrenbeelden komen maar kort boven de zuidelijke horizon uit en zijn daardoor slecht te zien. Sterrenbeelden die dicht genoeg bij de noordelijke hemelpool staan zijn circumpolair en altijd te zien. Voor de datum van zichtbaarheid is het moment dat het sterrenbeeld zijn hoogste punt (culminatie) bereikt om ongeveer middernacht. Winterse sterrenbeelden zijn door de lange en donkere nachten veel langer en beter zichtbaar. In de zomer wordt de nachthemel nooit helemaal donker. Dit noemt men de grijze nachten. Dit geeft aan dat de zon minder dan 18° onder de horizon daalt.

De gekleurde balk geeft aan of het sterrenbeeld ten noorden of ten zuiden van de dierenriem ligt.

Nederlandse naam	Latijnse naam	Afk.	zichtbaarheid in Benelux	Rechte klimming	Declinatie
Achtersteven	Puppis	Pup	winter, gedeeltelijk	6h02 — 8h26	069 −51° — −11°
Altaar	Ara	Ara	niet zichtbaar	16h31 — 18h06	043 −68° — −45°
Andromeda	Andromeda	And	circumpolair	22h56 — 2h36	137 +21° — +53°
Arend	Aquila	Aql	zomer-herfst	18h40 — 20h35	103 −12° — +19°
Beeldhouwer, Beeldhouwerswerkplaats	Sculptor	Scl	herfst, nauwelijks zichtbaar	23h04 — 01h44	067 −40° — −25°
Beker	Crater	Crt	lente, matig	10h48 — 11h54	084 −25° — −6°
Cassiopeia, Koningin Cassiopeia	Cassiopeia	Cas	circumpolair	23h00 — 3h20	165 +55° — +75°
Centaur	Centaurus	Cen	lente, gedeeltelijk	11h03 — 14h59	052 −65° — −30°
Cepheus, Koning Cepheus	Cepheus	Cep	circumpolair	20h01 — 8h30	170 +51° — +89°
Dolfijn	Delphinus	Del	zomer-herfst	20h13 — 21h56	111 +2° — +21°
Draak	Draco	Dra	circumpolair	9h18 — 21h00	167 +48° — +86°
Driehoek	Triangulum	Tri	herfst, goed	1h29 — 2h48	131 +25° — +37°
Duif	Columba	Col	niet zichtbaar	5h03 — 6h28	65 −43° — −27°
Eenhoorn	Monoceros	Mon	winter, goed	5h48 — 8h08	100 −11° — +12°
Eridanus, de Rivier Eridanus	Eridanus	Eri	gedeeltelijk	1h22 — 5h09	71 −58° — −0°
Giraffe	Camelopardalis	Cam	circumpolair	3h11 — 14h25	169 +53° — +85°
Goudvis, Zwaardvis	Dorado	Dor	niet zichtbaar	3h53 — 6h36	040 −70° — −49°
Graveerstift	Caelum	Cae	winter, nauwelijks	4h18 — 5h03	062 −49° — −27°
Grote Beer	Ursa Major	UMa	circumpolair	8h05 — 14h27	150 +28° — +73°
Grote Hond	Canis Major	CMa	winter, goed	6h09 — 7h26	078 −33° — −11°
Haas	Lepus	Lep	winter, goed	4h54 — 6h09	081 −27° — −11°
Hagedis	Lacerta	Lac	herfst	21h55 — 22h56	146 +35° — +57°
Hercules	Hercules	Her	zomer	15h47 — 18h56	127 +4° — +51°
Hoofdhaar (van Berenice)	Coma Berenices	Com	herfst	11h57 — 13h33	124 +14° — +34°
Indiaan	Indus	Ind	niet zichtbaar	20h25 — 23h25	040 −75° — −45°
Jachthonden	Canes Venatici	CVn	gedeeltelijk circumpolair	12h04 — 15h05	140 +28° — +53°
Kameleon	Chamaeleon	Cha	niet zichtbaar	7h32 — 13h48	021 −83° — −75°
Kiel	Carina	Car	niet zichtbaar	6h02 — 11h18	037 −75° — −51°
Kleine Beer	Ursa Minor	UMi	circumpolair		177 +65° — +90°
Kleine Hond	Canis Minor	CMi	winter-lente	7h04 — 8h09	106 0° — +13°
Kleine Leeuw	Leo Minor	LMi	lente	9h19 — 11h04	132 +23° — +42°
Kleine Waterslang	Hydrus	Hyi	niet zichtbaar	0h02 — 4h33	030 −82° — −58°
Kompas	Pyxis	Pyx	lente, nauwelijks zichtbaar	8h26 — 9h26	073 −37° — −17°
Kraanvogel	Grus	Gru	niet zichtbaar	21h25 — 23h25	053 −57° — −37°
Kreeft	Cancer	Cnc	winter-lente	7h53 — 9h19	120 +7° — +33°
Leeuw	Leo	Leo	lente	9h18 — 11h56	113 −6° — +33°
Lier	Lyra	Lyr	gedeeltelijk circumpolair	18h12 — 19h26	136 +25° — +48°
Luchtpomp	Antlia	Ant	lente, nauwelijks zichtbaar	9h25 — 11h03	68 −40° — −24°
Lynx	Lynx	Lyn	winter, goed	6h13 — 9h40	116 +33° — +62°
Maagd	Virgo	Vir	lente-zomer	11h35 — 15h08	096 −22° — +14°
Microscoop	Microscopium	Mic	niet zichtbaar	20h25 — 21h25	063 −45° — −28°
Net	Reticulum	Ret	niet zichtbaar	3h14 — 4h35	040 −67° — −53°
Noorderkroon	Corona Borealis	CrB	zomer	15h14 — 16h22	133 +26° — +40°
Octant	Octans	Oct	niet zichtbaar		017 −90° — −75°
Orion, de Jager	Orion	Ori	winter, goed	4h4 — 6h35	106 −11° — +23°
Ossenhoeder, Boötes	Bootes	Boo	lente-zomer	13h33 — 15h47	131 +7° — +55°
Oven	Fornax	For	nauwelijks zichtbaar	1h44 — 3h48	68 −40° — −24°
Paradijsvogel	Apus	Aps	niet zichtbaar	13h45 — 18h17	025 −83° — −67°
Passer	Circinus	Cir	niet zichtbaar	13h35 — 15h26	038 −70° — −54°
Pauw	Pavo	Pav	niet zichtbaar	17h37 — 21h30	034 −75° — −57°
Pegasus	Pegasus	Peg	herfst	21h06 — 0h13	119 +2° — +36°
Perseus	Perseus	Per	gedeeltelijk circumpolair	1h26 — 4h46	145 +31° — +59°
Phoenix	Phoenix	Phe	niet zichtbaar	23h24 — 2h24	091 −58° — −40°
Pijl	Sagitta	Sge	zomer-herfst	18h56 — 20h18	118 +16° — +21°
Raaf	Corvus	Crv	zomer	11h54 — 12h54	082 −25° — −11°
Ram	Aries	Ari	herfst-winter	1h44 — 3h27	120 +10° — +31°
Schild (van Sobieski)	Scutum	Sct	zomer	18h18 — 18h56	090 −16° — −4°
Schilder, Schildersezel	Pictor	Pic	niet zichtbaar	4h32 — 6h51	046 −64° — −43°
Schorpioen	Scorpius	Sco	zomer, matig	15h44 — 17h55	073 −46° — −8°
Schutter, Boogschutter	Sagittarius	Sgr	zomer, matig	7h41 — 20h25	071 −45° — −12°
Sextant	Sextans	Sex	lente	9h39 — 10h49	098 −11° — +7°
Slang	Serpens	Ser	zomer	15h08 — 18h56	105 −16° — +26°
Slangendrager	Ophiuchus	Oph	zomer	15h58 — 18h42	092 −30° — +14°
Slingeruurwerk	Horologium	Hor	niet zichtbaar	2h12 — 4h18	46 −67° — −40°
Steenbok	Capricornus	Cap	herfst, matig	20h04 — 21h57	082 −28° — −8°
Stier	Taurus	Tau	winter, goed	3h20 — 5h58	115 0° — +31°
Tafelberg	Mensa	Men	niet zichtbaar	3h20 — 7h37	022 −85° — −70°
Telescoop	Telescopium	Tel	niet zichtbaar	18h06 — 20h26	049 −57° — −45°
Toekan	Tucana	Tuc	niet zichtbaar	22h05 — 1h22	033 −76° — −57°
Tweelingen	Gemini	Gem	winter	5h57 — 8h06	122 +10° — +35°
Veulen	Equuleus	Equ	herfst	20h54 — 21h23	107 +2° — +13°
Vissen	Pisces	Psc	herfst-winter	22h49 — 2h04	080 −33° — 7°
Vlieg	Musca	Mus	niet zichtbaar	11h17 — 13h46	030 −75° — −64°
Vliegende Vis	Volans	Vol	niet zichtbaar	6h35 — 9h02	030 −75° — −64°
Voerman	Auriga	Aur	circumpolair	4h35 — 7h27	142 +28° — +56°
Vosje	Vulpecula	Vul	zomer-herfst	18h56 — 21h28	124 +19° — +29°
Walvis	Cetus	Cet	herfst-winter	23h55 — 3h21	092 −25° — +10°
Waterman	Aquarius	Aqr	herfst, matig	20h36 — 23h54	089 −25° — +3°
Waterslang	Hydra	Hya	lente	8h08 — 14h58	086 +35° — −7°
Weegschaal	Libra	Lib	zomer	14h18 — 15h59	085 −30° — 0°
Winkelhaak	Norma	Nor	niet zichtbaar	15h25 — 16h31	049 −60° — −42°
Wolf	Lupus	Lup	zomer, nauwelijks zichtbaar	14h13 — 16h05	056 −55° — −33°
Zeilen	Vela	Vel	niet zichtbaar	8h02 — 11h24	053 −57° — −37°
Zuiderdriehoek	Triangulum Australe	TrA	niet zichtbaar	14h50 — 17h09	035 −70° — −60°
Zuiderkroon	Corona Australis	CrA	niet zichtbaar	17h55 — 19h15	058 −46° — −37°
Zuiderkruis	Crux	Cru	niet zichtbaar	11h53 — 12h55	040 −65° — −55°
Zuidervis	Piscis Austrinus	PsA	herfst, nauwelijks zichtbaar	11h55 — 12h55	069 −37° — −25°
Zwaan	Cygnus	Cyg	zomer-herfst	19h07 — 22h01	144 +28° — +61°

Literatuur

• Pierre Henri van Laer, Vreemde woorden in de sterrenkunde en namen van sterrenbeelden en sterren: Tweede herziene druk (Groningen: J.B. Wolters, 1964), pp. 71–106 online link.

Externe link

• Interactieve kaart van de sterrenbeelden (attributie: Commons:File:Sterrenbeelden.svg)

Astronomie

Disciplines: archeoastronomie · astrobiologie · astrochemie · astrodeeltjesfysica · astrofysica · gamma-astronomie · kosmologie · planetologie · infraroodastronomie · radioastronomie · röntgenastronomie · submillimeterastronomie Hemellichamen: komeet · manen (Maan) · meteoroïde · nevels en gaswolken · planeet (Aarde · dwergplaneet · exoplaneet) · planetoïde · ster (dubbelster · Zon · veranderlijke ster) · sterrenhoop · zwart gat Stelsels: heelal (Waarneembaar heelal) · supercluster (Laniakea · Virgosupercluster) · cluster (Lokale Groep) · sterrenstelsel (Melkweg) · planetenstelsel (zonnestelsel) Het einde: Big Crunch · Big Chill · Big Rip Overig: atmosfeer · heelal · messierobject · multiversum · oerknal · sterrenbeeld