Lijst van terpen in Nederland
Deze pagina bevat een (onvolledig) overzicht van bekende terpen en terpdorpen in Nederland. In Nederland werden terpen voornamelijk opgeworpen in de noordelijke kleistreken van Friesland en Groningen. In Groningen wordt meestal de benaming wierde gebruikt. In 1981 waren er in totaal 1190 terpen en wierden in deze streken bekend.[1] Daarnaast bevinden zich concentraties van terpen in de gebieden rond Kampen en Schagen.
Noord-Holland
[bewerken | brontekst bewerken]- Hollands Kroon; een deel van deze terpen is rijksmonument
- Marken
- Schagen; een deel van deze terpen is rijksmonument
- Torp, afgegraven bij de bouw van woonwijk De Schooten, Den Helder.
Flevoland
[bewerken | brontekst bewerken]Friesland
[bewerken | brontekst bewerken]In de driehoek Harlingen-Leeuwarden-Sneek zijn nog relatief veel terpen bewaard gebleven.
Dongeradeel
[bewerken | brontekst bewerken]Ferwerderadeel
[bewerken | brontekst bewerken]Alle dorpen van deze gemeente liggen op een terp.[2]
- Ferwerd, grotendeels afgegraven
- Genum
- Hallum
- Hogebeintum
- Jislum
- Lichtaard
- Marrum
- Reitsum
- Wanswerd
- Westernijkerk
Franekeradeel
[bewerken | brontekst bewerken]Op het grondgebied van de gemeente zijn er meer dan 120 terpen of resten van terpen geregistreerd.[2] Daaronder:
- Barrum
- Doijum
- Dongjum
- Fatum
- Herum
- Hitzum
- Holprijp
- Koum
- Laakwerd
- Lollum
- Lutjelollum
- Pietersbierum
- Sidlum
- Spannum
- Tallum
- Teetlum
- Tjallum
- Tolsum
- Tritzum
- Tzum
- Welsrijp
- Westerend
Harlingen
[bewerken | brontekst bewerken]In de gemeente Harlingen liggen ongeveer een zestiental terplocaties.
- Almenum
- Midlum, restant
- Wijnaldum met o.a. de Koningsterp (rijksmonument) (vondst van een grote fibula, een mantelspeld)
Leeuwarden
[bewerken | brontekst bewerken]De stad is gebouwd op drie terpen.
Littenseradeel
[bewerken | brontekst bewerken]- Barkwerd
- Beers
- Bonkwerd
- Baard
- Britsaard
- Felsum
- Itens
- Hijlaard
- Jellum
- Jorum
- Kubaard
- Laard
- Staperd
- Swingaard
- Tywerd
- Waaxens
- Walperd
- Westerlittens
- Wommels
Menaldumadeel
[bewerken | brontekst bewerken]- Beetgum
- Boksum
- Jelsum, gedeeltelijk afgegraven terp
- Marssum
- Menaldum
- Slappeterp
- Dronrijp
- Deinum
- Ritsumaburen, Geheel afgegraven terp aan de Hegedyk tussen Ritsumazijl en Marssum
Súdwest-Fryslân
[bewerken | brontekst bewerken]- Barsum
- Bolsward, ontstaan op drie terpen, letterlijk betekent het De terp van Bodelis[3]
- Loerd
- Lopens
- Rillaard
- Tornwerd
- Koudum
- Sneek; binnenstad is deels op een terp gebouwd[4]
- Schettens, is een oud terpdorp
Terschelling
[bewerken | brontekst bewerken]- Stinswier van de Popmastins (rijksmonument)
Groningen
[bewerken | brontekst bewerken]In Groningen wordt de benaming wierde gebruikt
Appingedam
[bewerken | brontekst bewerken]- Appingedam
- Garreweer
- Jukwerd
- Laskwerd
- Marsum
- Opwierde
- Solwerd
- Tjamsweer, hele serie, aantal daarvan deels afgegraven
- Wierhuizen
Delfzijl
[bewerken | brontekst bewerken]- Amsweer
- Arwerd
- Bansum
- Bierum
- Biessum
- Borgsweer
- Bouwtenheerd
- Dallingeweer
- Farmsum
- Garbendeweer
- Geefsweer
- Godlinze
- Heveskes
- Holwierde
- Katmis
- Klein Wierum
- Krewerd
- Lalleweer
- Losdorp
- Lutjeburen
- Nansum
- Oldenbosch
- Oldenklooster
- Spijk
- Termunten
- Tweehuizen
- Uitwierde
Het Hogeland
[bewerken | brontekst bewerken]- Bedum
- Menkeweer
- Noordwolde
- Onderdendam
- Onderwierum
- Eenrum
- Klein Maarslag
- Leens
- Eelswerd
- Helwerd
- Kantens
- Kloosterwijtwerd
- Oldorp
- Rottum
- Usquert
- Warffum, qua omvang de grootste wierde van Nederland
Loppersum
[bewerken | brontekst bewerken]- Eenum
- Eenumerhoogte
- Garsthuizen
- Huizinge
- Leermens
- Loppersum
- Lutjewijtwerd
- Middelstum
- Oosterwijtwerd
- Stedum
- Toornwerd, deels afgegraven
- Westeremden
- Westerwijtwerd
- Wirdum
- 't Zandt
Ten Boer
[bewerken | brontekst bewerken]Het Hogeland en Westerkwartier (Ged.)
[bewerken | brontekst bewerken]- Arwerd
- Baflo
- Bellingeweer
- Ezinge
- Feerwerd
- Maarhuizen
- Oostum
- Obergum
- Sauwerd
- Tinallinge
- Wetsinge
- Winsum
Zuidhorn
[bewerken | brontekst bewerken]- Aalsum
- Barnwerd
- Den Ham (kerkwierde)
- Englum
- Fransum
- Frytum
- Kenwerd
- Korhorn
- Langeweer
- Niehove
- Saaksum
- Selwerd
Deze lijst is (mogelijk) incompleet. U wordt uitgenodigd op bewerken te klikken om de lijst uit te breiden.
Bronnen, noten en/of referenties
- Gerrit van der Heide, Graven naar het verleden, Stichting Televisie Academie Teleac, 1972
- R.H.J. Klok, Archeologisch reisboek voor Nederland, Fibula/Van Dishoeck, Haarlem, 2e herziene druk, 1977
- Verleden Land, Archeologische opgravingen in Nederland, 1981
- Evert van Ginkel & Koos Steehouwer, ANWB Archeologieboek Nederland, 1998