Sasak (taal)

Sasak
Gesproken in	Indonesië
Sprekers	2.100.000
Taalfamilie	Austronesische talen (1268) Malayo-Polynesische talen (1248) Bali-Sasak-talen (3) Sasak; ; ; ;
Dialecten	Kuto-Kute, Meno-Mene, Meriaq-Mriku, Ngeno-Ngene, Ngeto-Ngete
Alfabet	Latijns schrift, Balinees schrift
Taalcodes
ISO 639-1	-
ISO 639-2	sas
ISO 639-3	sas
Portaal	Taal

Sasak, (Indonesisch: Bahasa Sasak) ook Lombok, is een Bali-Sasak-taal die vooral wordt gesproken op het eiland Lombok (provincie West-Nusa Tenggara) in de Zuidoost-Aziatische eilandenstaat Indonesië. Er bestaan Bijbeldelen in het Sasak uit 1948. Pas in de negentiende eeuw werd literatuur op Lombok in het Sasak opgesteld, doch met grote grammatica- en woordenschatinvloed van het Javaans, de belangrijkste taal in Indonesië.

Geografie[bewerken | brontekst bewerken]

Sprekers[bewerken | brontekst bewerken]

Indonesië: 2 100 000; 13^de plaats, 18^de volgens totaal aantal sprekers

Dialecten[bewerken | brontekst bewerken]

Het Sasak kent een complex dialectencontinuüm met moeilijke onderlinge verstaanbaarheid. De vijf bekendste dialecten zijn de volgende:

De status van het Kuto-Kute wordt betwist.

Ondanks het feit dat de bevolking deze onderverdeling van hun taal aanvaard blijkt uit de literatuur dat deze dialecten zich niet echt duidelijk van elkaar onderscheiden en dat dit door taalkundige aspecten en bevindingen wordt toegejuicht.

Fonologie[bewerken | brontekst bewerken]

De klemtoon ligt op de laatste lettergreep.

Grammatica[bewerken | brontekst bewerken]

Het Sasak is een agglutinerende taal. De Sasakgrammatica is nogal eigenaardig en bijgevolg interessant.

Isiq[bewerken | brontekst bewerken]

Het hulpwerkwoord mu toont aan dat het om een actieve, overgankelijke constructie gaat. In zinnen met mu wordt soms het woord isiq gebruikt. Dit woord kan uitsluitend worden gebruikt indien het handelend voorwerp de derde persoon is en indien dat voorwerp geen persoonlijk voornaamwoord is. Voorbeeld:

Mun mpuk acong isiq Ali.
(hulpwerkwoord) sloeg hond door Ali.
Ali sloeg een hond.
Letterlijk: Hij sloeg een hond door Ali.

In feite is dit geen passieve constructie. Mun duidt op de handelende persoon.

Onderzoek hiernaar en hierrond werd gedaan door Yosep B. Kroon van de Universiteit van Melbourne.

Léq[bewerken | brontekst bewerken]

Het voornaamwoord léq betekent "op" of "in". Het kan uitsluitend alleen gebruikt worden, sive met een andere locatiefuitdrukking. Onderzoek hiernaar werd door Vicky Perry van de Universiteit van Melbourne verricht.

Voorbeelden[bewerken | brontekst bewerken]

Hoe gaat het met u?
- Berembe khabar?
Goed.
- Bagus.
- Solah.
En met u?
- Berembe sida?

Nederlands	één	twee	drie	vier	vijf	zes	zeven	acht	negen	tien
Sasak	sekeq	dua	telu	mpat	lima	nam	pituq	baluq	siwaq	sepulu

De cijfers van één tot tien lijken goed op de equivalenten in bijvoorbeeld Paiwaans of Tuvaluaans. Hieruit blijkt de grote gelijkenis tussen de ruim duizend Austronesische talen.

Onderzoek en literatuur[bewerken | brontekst bewerken]

Vele werken, voornamelijk over de morfologie en fonologie van het Sasak, werden reeds geschreven aan de Udayana Universiteit van Denpasar op Bali, vooral door Nazir Thoir.

Referentielijst[bewerken | brontekst bewerken]