Madonna van het Magnificat
Madonna van het Magnificat | ||||
---|---|---|---|---|
![]() | ||||
Kunstenaar | Sandro Botticelli | |||
Jaar | circa 1483 | |||
Techniek | Tempera op paneel | |||
Afmetingen | 118 cm diameter | |||
Museum | Galleria degli Uffizi | |||
Locatie | Florence | |||
Inventarisnummer | 1890 n. 1609 | |||
|
De Madonna van het Magnificat[1] (Italiaans: Madonna del Magnificat) is een schilderij van Sandro Botticelli uit circa 1483. Sinds 1784 maakt het deel uit van de collectie van de Galleria degli Uffizi in Florence.
Herkomst
[bewerken | brontekst bewerken]Het is niet bekend wie opdracht gaf voor deze tondo. Omdat er verwijzingen zijn naar Johannes de Doper, de patroonheilige van Florence, is het waarschijnlijk dat het werk uit die stad afkomstig is. De ronde vorm was typerend voor werken die in een voorkamer of slaapkamer hingen, wat erop zou wijzen dat het een werk voor privédevotie was. De omvang van het werk kan er echter ook op duiden dat het in een rechtbank hing, waar vaak religieuze schilderijen te zien waren.
De eerste zekere vermelding van het schilderij dateert uit 1784, toen Ottavio Magherini het aan de Uffizi verkocht. Er zijn zeker tien kopieën bekend, waaronder een in het Musée Fabre in Montpellier[2] en een in de Morgan Library & Museum in New York.
Voorstelling
[bewerken | brontekst bewerken]Op het schilderij is te zien hoe Maria wordt gekroond door twee engelen. Een doorschijnende sluier bedekt haar golvende blonde haar bedekt en om haar schouders draagt ze een Byzantijnse sjaal. Ze schrijft de opening van het Magnificat op de rechterpagina van een boek; op de linkerpagina staat een deel van de Lofzang van Zacharias. Jezus, die op de schoot van zijn moeder zit, leidt haar hand, kijkend naar zijn moeder of misschien naar de helderblauwe lucht. In haar linkerhand houdt Maria een granaatappel. De rode zaadjes van de vrucht staan symbool voor het bloed van de passie.
Links verdringen drie engelen zich rond het boek, ogenschijnlijk in een diep gesprek met elkaar. De buitenste engel, die de kroon vasthoudt, wordt hierdoor te veel naar de rand gedrongen, waardoor Botticelli een te lange arm moest schilderen. De achtergrond wordt gevormd door een boogvenster van blauw-grijs zandsteen (pietra serena) dat uitzicht geeft op een helder en sereen rivierlandschap.
Het Magnificat, een lofzang die ook bekend staat als Het Lied van Maria, is afkomstig uit het Evangelie van Lucas[3]. In dit bijbelvers wordt verteld hoe Maria haar nicht, Elisabet, die zwanger is van Johannes de Doper. Terwijl Johannes in Elizabeths baarmoeder beweegt, prijst Maria God voor de gunst die hij haar heeft verleend. Het Lied van Zacharias, is een andere lofzang afkomstig uit het Evangelie van Lucas[4] Zacharias sprak deze woorden uit tijdens de besnijdenis van zijn zoon, Johannes de Doper.
Sommige kunsthistorici hebben in Maria een portret gezien van Lucrezia Tornabuoni, de vrouw van Piero de' Medici. De twee engelen die het boek vasthouden zouden haar zonen Lorenzo en Giuliano voorstellen. Er bestaat echter geen bewijs voor deze hypothese. De identiteit van de Madonna is onbekend en kan eenvoudigweg een van de vele generieke Madonna-figuren zijn die Botticelli gedurende zijn hele carrière schilderde.
De kostbare en briljante kleuren, de scherpe en duidelijke contourlijn, de lineaire elegantie en het onberispelijke ontwerp kenmerken het paneel en wijzen op de invloed van Filippo Lippi, de eerste meester van Botticelli. Het ideaal van de melancholische en volmaakte schoonheid van Maria komt ook van Lippi, ook al gaf Botticelli zijn Madonna een meer aristocratische en onbereikbare uitstraling.
Afbeeldingen
[bewerken | brontekst bewerken]-
Het schilderij met lijst
-
Detail
-
Kopie in het Musée Fabre
-
Kopie in de Morgan Library & Museum
-
Allen tondo
Literatuur
[bewerken | brontekst bewerken]- Gloria Fossi (2014). Uffizi Gallery, art, history, collections. Florence: Giunti. p. 131
- Bruno Santi (2001). Botticelli, in I protagonisti dell'arte italiana. Florence: Scala Group.
- Pierluigi De Vecchi en Elda Cerchiari (1999). I tempi dell'arte, volume 2. Milaan: Bompiani.
Externe links
[bewerken | brontekst bewerken]- (en) informatie over het schilderij op de website van de Galleria degli Uffizi. Geraadpleegd op 16 december 2024.
- (en) Google Arts & Culture. Geraadpleegd op 16 december 2024.
- (it) informatie over het schilderij op de website van de Fondazione Zeri. Geraadpleegd op 14 december 2024.
- (en) Cavallini to Veronese, A guide to the works of the major Italian Renaissance Painters. Geraadpleegd op 16 december 2024.
- Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Madonna del Magnificat op de Italiaanstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
- Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Madonna of the Magnificat op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.