Marion Koopmans
| Marion Koopmans | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
Marion Koopmans (2018)
| ||||
| Algemene informatie | ||||
| Volledige naam | Maria Petronella Gerarda Koopmans | |||
| Geboren | Steyl,21 september 1956 | |||
| Nationaliteit |  Nederland
| |||
| Beroep | viroloog | |||
| Carrière | ||||
| 2013 - Heden | Hoofd afdeling Viroscience - Erasmus MC | |||
| 2014 - Heden | Hoogleraar virologie | |||
| 2016 - Heden | Scientific Director Emerging Infectious Diseases NCOH | |||
| 2017 - Heden | Member Advisory Board RIVM (since 2017) | |||
| 2007 - 2014 | bijzonder hoogleraar virologie Erasmus MC | |||
| 2001 - 2014 | Hoofd discipline virologie, laboratorium voor infectieziektenonderzoek, diagnostiek en laboratorium surveillance RIVM | |||
| Medische informatie | ||||
| Specialisme | voedselvirussen, coronavirus, norovirus, nieuwe opkomende ziektes | |||
| Onderzoeksgebied | Virologie | |||
| Prijzen | Stevin-premie | |||
| Opleiding | Diergeneeskunde | |||
| Website | Website | |||
| ||||
Maria Petronella Gerarda (Marion) Koopmans (Steyl, 21 september 1956) is een Nederlandse hoogleraar virologie.[1]
Biografie[bewerken | brontekst bewerken]
Marion Koopmans groeide op in Steyl[2] en bezocht de nonnenschool, het Collegium Marianum in Venlo, studeerde diergeneeskunde en promoveerde in 1990 aan de Rijksuniversiteit Utrecht.[3] In 2007 werd ze aangesteld als bijzonder hoogleraar in de virologie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Op 8 maart 2007 hield ze haar inaugurele rede.[4]
Ze is sinds 2013 hoofd van de Viruswetenschappen (Viroscience) van het Erasmus MC en ze was van 2001 tot 2014 hoofd van het laboratorium infectieziekten van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). In 2006 werd ze bestuurslid van het Centrum Infectieziektebestrijding. Sinds 2014 adviseert ze de Wereldgezondheidsorganisatie over de bestrijding van nieuwe infectieziekten.
Koopmans is gespecialiseerd in voedselvirussen, de verspreiding van virussen tussen dieren en de overdracht ervan van dieren op mensen. Daarnaast is ze gespecialiseerd in norovirussen en initiatiefneemster van het internationale Noronetwork.
Ze speelde een belangrijke rol bij het indammen van de verspreiding van het ebolavirus in 2014 in Sierra Leone en Liberia met de inzet van mobiele laboratoria. Ook werkte ze mee aan de maatregelen tegen uitbraken van sars (2003), de Mexicaanse griep (2009), mers (2012), en zika (2016).
Koopmans is (co-)auteur van meer dan 500 artikelen in wetenschappelijke tijdschriften. Ze verwierf in de loop der jaren financiële steun voor onderzoekswerk en is als adviseur verbonden aan vele nationale en internationale gezondheidsorganisaties zoals de Nederlandse Gezondheidsraad en de WHO. Sinds 2019 is ze lid van de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen.
Sinds 2016 is Koopmans Scientific Director “Emerging infectious diseases” bij het Netherlands Centre for One Health. Onder haar coördinatie valt sinds 2019 ook het One Health PACT-onderzoeksproject, een internationaal consortium van een aantal organisaties en instituten dat onderzoek doet naar virussen die door muggen kunnen worden overgedragen. Door klimaatverandering (denk aan hogere temperaturen) komen er steeds meer exotische muggensoorten naar Europa en Nederland, en onder de juiste[bron?] omstandigheden kunnen muggensoorten die hier voorkomen (tropische) virussen overdragen.
Koopmans is vanaf begin 2020 co-coordinator van het internationale onderzoeksproject VEO: Versatile Emerging infectious disease Observatory. Het doel van VEO is om een interactief virtueel waarnemingscentrum op te zetten waarmee nieuwe opkomende infectieziektes vroegtijdig opgespoord, beoordeeld en gemonitord kunnen worden. Daarin verzamelen de onderzoekers alle gegevens in Europa van muggen en trekvogels en hun gevoeligheid voor het Westnijlvirus.[2]
Landelijke bekendheid[bewerken | brontekst bewerken]
Tijdens de coronacrisis in Nederland in 2020 was Koopmans lid van het Outbreak Management Team dat het kabinet-Rutte III adviseerde over maatregelen die de verspreiding moesten tegengaan van het 'coronavirus' SARS-CoV-2 dat de besmettelijke luchtwegaandoening COVID-19 veroorzaakt.[5]
Met deze rol kreeg ze landelijke bekendheid.[2] Daarmee werd ze deels een "baken van betrouwbaarheid"[2] maar kreeg zij ook te maken met het groeiende wantrouwen van een luidruchtige minderheid van tegenstanders van het coronabeleid van de Nederlandse rijksoverheid. Ze ontving haatmails en bedreigingen, waarmee ook andere prominente wetenschappers te maken kregen, zoals de voorzitter van het OMT, Jaap van Dissel, tevens directeur van het RIVM.[2] Ze is ook meerdere keren aangeklaagd, wegens smaad, misleiding of voor misdaden tegen de menselijkheid. Die aanklachten allemaal weerlegd in de rechtszaken, die veel tijd en energie kostten. Onder andere Viruswaarheid maakte een "dossier" over haar.[6]
Sinds 17 maart 2020 adviseert ze tevens de Europese Commissie. Koopmans maakt sinds december 2020 deel uit van een internationaal onderzoeksteam van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) dat onderzoek doet naar de herkomst van het coronavirus in China. Begin januari 2021 was zij in China om samen met het onderzoeksteam onderzoek te doen. Ze richtte het Pandemic & Disaster Preparedness Center op, dat in 2021 werd geopend.
Onderscheidingen[bewerken | brontekst bewerken]
- In juli 2017 werd haar werk vereerd met een eredoctoraat van de Technische Universiteit van Denemarken.[7]
- Koopmans kreeg in 2018 de Stevinpremie van NWO, voor haar bijdragen aan kennisoverdracht van de wetenschap naar de maatschappij.
- Ze ontving met Diederik Gommers de Machiavelliprijs 2020.[8]
- Irispenning voor excellente wetenschapscommunicatie, 2021[9]
Biografie[bewerken | brontekst bewerken]
In 2022 schreef haar zoon, Mischa Huijsmans (geboren in Atlanta, 1993)[10], samen met zijn moeder de biografie "Marion Koopmans, Viroloog in een veranderende wereld".[2] Het boek werd geschreven in het Engels en in vertaling uitgegeven door de Bezige Bij, ISBN 9789403177915[11]