Milieuwetgeving in Nederland

Koppelingen toevoegen
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
De Hinderwet uit 1875

De milieuwetgeving in Nederland bestaat sinds het begin van de 19e eeuw.[1] De eerste twee milieuwetten waren geschreven in het Frans: de Mijnwet van 21 april 1810 en het Keizerlijk Decreet van 15 oktober 1810.[1] Daarna was de Hinderwet van 1875 (verregaand gewijzigd in 1956) decennialang de belangrijkste milieuwet in Nederland.[1] Sindsdien hebben diverse ontwikkelingen plaatsgevonden, zoals decentralisatie, centralisatie en sectorale clustering.

Diverse wetten zijn specifiek gemaakt om primair het milieu te beschermen. Enkele zijn hulpwetten waarin bepalingen zijn opgenomen die tevens het milieu dienen. Niet alleen het milieu wordt beschermd: een goed voorbeeld is de Woningwet, waarin de mens wordt beschermd tegen het bouwen op verontreinigde bodem. Onder de meeste wetgevingen zijn besluiten opgenomen. Diverse beleidsontwikkelingen (met name in de Wet bodembescherming, Wbb) zijn uitgewerkt in circulaires en Algemene Maatregelen van Bestuur (AMvB). Hierin is veelal de aanpak beschreven en ze hebben een normerende werking (ook gold dit met name voor de Wbb).

Sinds het midden van de 20e eeuw stemmen Europese landen hun milieuwetgeving steeds meer op elkaar af vanuit het besef dat milieukwesties niet ophouden bij de landsgrenzen. Richtlijnen zoals de Vogelrichtlijn en Habitatrichtlijn en de Kaderrichtlijn Water worden gevormd op Europees niveau en dan op Nederlands niveau omgezet in wetgeving.

Sinds 1 januari 2024 is het belangrijkste deel van de Nederlandse wetgeving en bijbehorende besluiten en regelingen vervat in de Omgevingswet.

In werking Status Naam Afk. Voorganger(s) Opvolger Opmerkingen
1810-05-21 Rood kruisN Vervallen
2003-01-01 		Mijnwet van 1810
(Loi minière)
  • (Algemeen Mijnbouwreglement 1694)
  • (Mijnwet van 1791)
 Mijnbouwwet 2002 Bepaalde dat grondeigenaar gehoord en gecompenseerd moest worden en dat na mijnbouw in staatsbossen natuurherstel moest worden uitgevoerd.[2] Laatste Franstalige wet in Nederlands recht, soms beschouwd als oudste Nederlandse milieuwet.[3]
1811-04-19 Rood kruisN Vervallen
1824 		Keizerlijk Decreet van 15 oktober 1810[1][4][5] – KB van 1824[4] Het "Keizerlijk Decreet van 15 oktober 1810 betreffende fabrieken en werkplaatsen die een ongezonde of hinderlijke geur verspreiden"[a] werd per decreet van 19 april 1811 ook ingevoerd in huidig Nederland.[8] Soms beschouwd als oudste Nederlandse milieuwet[1][4] en zelfs de basis van het huidige milieuhygiënerecht in Nederland, België en Frankrijk.[5]
1824-01-31 Rood kruisN Vervallen
1875 		Besluit rakende de vergunningen ter oprigting van sommige fabrijken en trafijken[6] KB
van
1824 		Keizerlijk Decreet van 15 oktober 1810[4] Hinderwet 1875[4] Verving het Keizerlijk Decreet van 15 oktober 1810 vanwege snelle ontwikkeling industrie. Naast luchtvervuiling konden nu alle vormen ernstig gevaar, schade of hinder reden zijn om bedrijven vergunningen te weigeren, terwijl bestaande bedrijven – op straffe van sluiting – voortaan werden verplicht tot maatregelen nemen.[4]
1875 Rood kruisN Vervallen
1993-03-01 		Hinderwet
(1875–1896: Fabriekwet) 		KB van 1824[4] Wet milieubeheer 1993 Volledige naam: "Wet, tot regeling van het toezigt bij het oprigten van inrigtingen, welke gevaar, schade of hinder kunnen veroorzaken"; tot 1896 kortweg "Fabriekwet".[8] Grootschalige wijzigingen in 1896, 1901 en 1952.[6]
1928-01-01 Groen vinkjeN Geldig Natuurschoonwet 1928 – – Laatst gewijzigd 2021-01-01.
1958-06-23 Rood kruisN Vervallen
2005-09-28 		Deltawet (1958) – Wet op de waterkering Wettelijke basis voor de Deltawerken.
1963-03-27 Groen vinkjeN Geldig Kernenergiewet – – Laatst gewijzigd 2024-01-01.[9]
1964-06-01 Groen vinkjeN Geldig Visserijwet 1963
  • Jacht- en visserijwet 1752
  • Jacht- en visserijwet 1857
  • Visserijwet 1908
  • Visserijwet 1931
 – In 1908 werden de Jachtwet en Visserijwet aparte wetsartikelen. Laatst gewijzigd 2023-01-01.[10]
1969 Rood kruisN Vervallen
2009-12-22 		Wet verontreiniging oppervlaktewateren Wvo – Waterwet
1970 Rood kruisN Vervallen
2024-01-01 		Wet inzake de luchtverontreiniging Wlv – Omgevingswet
1979 Groen vinkjeN Geldig Vogelrichtlijn (Conventie van Bern 1979) – Europese richtlijn voor de bescherming van gebieden van 187 zeldzame of bedreigde vogelsoorten. Nauw verwant aan de Habitatrichtlijn. Zie voorts Vogelrichtlijngebied (Nederland) en Natura 2000 in Nederland.[11]
1980-02-01 Rood kruisN Vervallen
2024-01-01 		Wet geluidhinder Wgh Besluit geluidhinder spoorwegen 1987–2007 Omgevingswet
1980-09-01 Groen vinkjeN Geldig Wet milieubeheer
(1980–1993: Wet algemene bepalingen milieuhygiëne, Wabm) 		Wm Uniformering van de procedures van verschillende milieuwetten. Voorkomen van hinder en bescherming van het milieu; regelt verlening van milieuvergunningen. Belangrijke wijzigingen in 1993: naamswijziging van "Wet algemene bepalingen milieuhygiëne (Wabm)" naar "Wet milieubeheer", integratie Hinderwet. REACH-verordening vastgelegd in hoofdstuk 9 per 1 juni 2007. Laatst gewijzigd op 01-01-2024; toekomstige wijziging(en) op 01-01-2025.[12]
1987-01-01 Groen vinkjeN Geldig Meststoffenwet Interimwet beperking varkens- en pluimveehouderijen – Laatst gewijzigd 2024-01-01.
1987-01-01 Rood kruisN Vervallen
2024-01-01 		Wet bodembescherming Wbb Interimwet bodemsanering 1983–1986 Omgevingswet Gewijzigd in 1994 en andere jaren.
1988-04-27 Groen vinkjeN Geldig Wet openbare manifestaties Wom Wet op de kerkgenootschappen 1853
Wet vereniging en vergadering 1855 		- Artikel 10 gaat over het recht om in het openbaar klokgelui vanaf kerktorens en azans vanaf minaretten te laten horen als onderdeel van religieuze diensten in gebedshuizen, maar hiervoor is een milieuvergunning/omgevingsvergunning nodig ter voorkoming van geluidshinder.
1992 Groen vinkjeN Geldig Habitatrichtlijn (Conventie van Bern 1979) – Europese richtlijn voor de bescherming van habitats (leefgebieden van wilde dieren). Nauw verwant aan de Vogelrichtlijn. Zie voorts Habitatrichtlijngebied (Nederland) en Natura 2000 in Nederland.[11]
1992 Groen vinkjeN Geldig Wet luchtvaart – De Luchtvaartwet van 1958 wordt stapsgewijs vervangen door de Wet Luchtvaart van 18 juni 1992. Ook van toepassing op militaire luchtvaart tenzij anders bepaald door Defensie.
1993 Groen vinkjeN Geldig Vuurwerkbesluit VWB Aangepast 2002, 2004, 2012, 2014. Laatst gewijzigd 2024-01-01.
1993-01-13 Rood kruisN Vervallen
2021-04-21 		Gezondheids- en welzijnswet voor dieren GWWD Wet dieren
1995-01-01 Groen vinkjeN Geldig Wet belastingen op milieugrondslag 1994 WBM
1996 Rood kruisN Vervallen
2008-07-01 		Bouwstoffenbesluit bodem- en oppervlaktewaterenbescherming Bsb Besluit bodemkwaliteit Gefaseerd vervangen door het Besluit bodemkwaliteit.
1996-08-01 Groen vinkjeN Geldig Wet vervoer gevaarlijke stoffen WVGS Wet Gevaarlijke Stoffen 1963 – Laatst gewijzigd 2024-01-01.
1999-07-02
2002-04-01
(gefaseerd) 		Rood kruisN Vervallen
2017-01-01 		Flora- en faunawet Ffw
  • Vogelwet 1936
  • Jachtwet
  • Nuttige dierenwet 1914
  • Wet bedreigde uitheemse diersoorten
  • In- en uitvoerwet
  • Natuurbeschermingswet (deels)
 Wet natuurbescherming Samenvoeging van zes eerdere wetten.
2000-12-22 Groen vinkjeN Geldig Kaderrichtlijn Water KRW (enkele eerdere richtlijnen) – Europese richtlijn ter integratie en vervanging van enkele eerdere richtlijnen.
2001-04-01 Groen vinkjeN Geldig Wet bescherming Antarctica WBA (Verdrag inzake Antarctica 1961) – Reguleert activiteiten in Antarctica door personen/groepen uit Nederland. Laatst gewijzigd 2024-01-01.[14]
2001-10-30 Groen vinkjeN Geldig Verdrag van Aarhus – – Voluit "Verdrag betreffende toegang tot informatie, inspraak bij besluitvorming en toegang tot de rechter inzake milieuaangelegenheden". Geeft burgers toegang tot informatie over milieuzaken, inspraak in milieubeleid en toegang tot de rechter in milieuconflicten. Verdrag van UNECE, getekend door vooral Europese landen en de EU.
2003-01-01 Groen vinkjeN Geldig Mijnbouwwet 2002
  • Mijnwet van 1810
  • Mijnwet van 1903
  • Wet opsporing delfstoffen
  • Mijnwet continentaal plat
 – Samenvoeging van vier eerdere wetten. Laatst gewijzigd 2024-01-01.[15]
2007 Groen vinkjeN Geldig Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden Bestrijdingsmiddelenwet (BMW) 1962–2007 – Laatst gewijzigd 2024-01-01.[16]
2009-12-22 Groen vinkjeN Geldig Waterwet Wtw – Samenvoeging van acht eerdere wetten.
2013-01-01 Groen vinkjeN Geldig Wet dieren Gezondheids- en welzijnswet voor dieren – Kaderwet voor gezondheid en welzijn van gehouden dieren (productiedieren in veehouderij en gezelschapsdieren zoals huisdieren)
2014-01-01 Groen vinkjeN Geldig Warmtewet Wet collectieve warmtevoorziening?
2015-01-01 Groen vinkjeN Geldig Besluit beheer verpakkingen 2014 Besluit maatregelen metalen drankverpakkingen 2021 wijzigde het Besluit beheer verpakkingen 2014 door statiegeld op plastic flesjes en blikjes in te voeren.[17]
2017-01-01 Rood kruisN Vervallen
2024-01-01 		Wet natuurbescherming Omgevingswet Samenvoeging van drie eerdere wetten.
2019-12-20
2025-01-01
(gefaseerd) 		Groen vinkjeN Geldig Wet verbod op kolen bij elektriciteitsproductie – Gefaseerd ingevoerd.
2021-01-01 Groen vinkjeN Geldig Wet vliegbelasting (vliegtaks) Vliegbelasting 2008–2009 – Milieuheffing op passagierstickets.
2021-07-01 Groen vinkjeN Geldig Stikstofwet – – Formeel "Wijzigingswet Wet natuurbescherming en Omgevingswet (stikstofreductie en natuurverbetering)". Ontwikkeld vanwege de stikstofcrisis in Nederland (sinds 2019).
2024-01-01 Groen vinkjeN Geldig Omgevingswet 20 Wetten:

53 Besluiten[b]

79 Regelingen[20]

– Samenvoeging van 20 wetten, 53 besluiten en 79 regelingen in één wettekst en vier bijbehorende besluiten.[18][21]
2024-01-01 Groen vinkjeN Geldig Besluit bouwwerken leefomgeving Bbl Bouwbesluit 1992, 2003, 2012 – Vervanging Bouwbesluit 2012 door Bbl viel samen met inwerkingtreding Omgevingswet 2024-01-01.

Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]

Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Milieuwetgeving_in_Nederland&oldid=67164764"