Mona Keijzer
| Mona Keijzer | ||||
|---|---|---|---|---|
Keijzer in 2025
| ||||
| Algemeen | ||||
| Volledige naam | Maria Cornelia Gezina Keijzer | |||
| Geboortedatum | 9 oktober 1968 | |||
| Geboorteplaats | Edam | |||
| Functie | minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening, vicepremier Tweede Kamerlid | |||
| Sinds | 2 juli 2024 12 november 2025 | |||
| Partij | CDA (1989–2023) BBB (2023–heden) | |||
| Religie | rooms-katholiek | |||
| Titulatuur | mr. drs. | |||
| Alma mater | Universiteit van Amsterdam | |||
| Functies | ||||
| 1994–2002 | gemeenteraadslid van Waterland | |||
| 1996–1998 | fractievoorzitter van CDA Waterland | |||
| 1998–2005 | wethouder en locoburgemeester van Waterland | |||
| 2007–2012 | wethouder van Purmerend | |||
| 2010 | gemeenteraadslid van Purmerend | |||
| 2012–2017, 2021, 2023–2024, 2025–heden |
Tweede Kamerlid | |||
| 2017–2021 | staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat | |||
| 2024–heden | minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening | |||
| 2024–heden | vicepremier | |||
| ||||
Maria Cornelia Gezina (Mona) Keijzer (Edam, 9 oktober 1968)[1] is een Nederlands politica en juriste. Sinds 2 juli 2024 is ze minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening en vicepremier in het kabinet-Schoof.
Eerder was ze van 2017 tot 2021 staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat in het kabinet-Rutte III. Van 2012 tot 2017, in 2021, van 2023 tot 2024 en sinds 2025 is ze Tweede Kamerlid. Sinds 2023 is ze actief namens de BoerBurgerBeweging (BBB), daarvoor namens het Christen-Democratisch Appèl (CDA).
Studie en loopbaan
[bewerken | brontekst bewerken]Keijzer groeide op in een rooms-katholiek gezin in Volendam. Ze ging van 1981 tot 1987 naar het vwo op het St Werenfridus te Hoorn. Van 1987 tot 1992 studeerde zij juridische bestuurskunde en van 1992 tot 1997 Nederlands recht (met de specialisaties ruimtelijke ordeningsrecht, milieurecht en milieubeleid) aan de Universiteit van Amsterdam. In januari 1991 begon zij haar loopbaan als juridisch beleidsmedewerker bij de gemeente Waterland.[1]
Van 1993 tot 1994 was Keijzer management trainee bij de Rijksuniversiteit Leiden. Daarna bekleedde zij juridische functies bij de Inspectie Milieuhygiëne Gelderland en de gemeente Almere. In 2006 volgde zij een advocatenopleiding en mediatoropleiding en werd zij advocaat en gecertificeerd mediator in Purmerend. Van 2022 tot 2024 was ze eigenaar van MKRD BV en MKH BV.[1][2]
Politieke loopbaan
[bewerken | brontekst bewerken]Lokale politiek (1994-2012)
[bewerken | brontekst bewerken]Van 1994 tot 2005 was zij politiek actief voor het CDA vanuit Ilpendam. Ze was onder meer gemeenteraadslid, wethouder en locoburgemeester van Waterland. Ze was er verantwoordelijk voor onder meer welzijn, onderwijs, sociale zaken, ruimtelijke ordening, milieu en volkshuisvesting. Van 2007 en 2012 was ze wethouder van Purmerend. Ze was er verantwoordelijk voor onder meer gemeentelijke zorg en cultuur.[1]
Bij de Tweede Kamerverkiezingen 2010 stond ze op de 67e plaats van de CDA-kandidatenlijst en vergaarde 422 voorkeurstemmen. Keijzer werkte mee aan een rapport over de toekomstige koers van het CDA, dat het Strategisch beraad CDA in 2012 uitbracht.
Tijdens haar wethouderschap in Purmerend was Keijzer voorzitter van de Bestuurlijke Regiegroep Matchpoint, de regionale verwijsindex risicojongeren van de Stadsregio Amsterdam.
Tweede Kamerlid (2012-2017)
[bewerken | brontekst bewerken]In mei 2012 stelde zij zich kandidaat voor het lijsttrekkerschap bij de Tweede Kamerverkiezingen in september 2012. Haar kandidatuur werd gesteund door voormalig minister Aart Jan de Geus, oud-CDJA-voorzitter Jeroen van Velzen en oud-langebaanschaatsster Yvonne van Gennip. Tijdens de verkiezing onder de CDA-leden legde Keijzer het af tegen partijgenoot Sybrand Buma, die in de eerste ronde meer dan 50% van de stemmen kreeg.[3][4] Keijzer belandde hierna op de tweede plaats van de kandidatenlijst van het CDA voor de Tweede Kamerverkiezingen op 12 september van dat jaar. Zij kreeg 127.446 voorkeurstemmen. In de Tweede Kamer was Keijzer in deze periode woordvoerder verpleeg- en thuiszorg en cultuur.
Bij de Tweede Kamerverkiezingen van maart 2017 stond Keijzer wederom als tweede op de CDA-kandidatenlijst. Ze was goed voor 165.384 voorkeurstemmen. Uiteindelijk bleef ze Kamerlid tot 26 oktober 2017, de dag waarop ze geïnstalleerd werd als staatssecretaris. Bij de Tweede Kamerverkiezingen van maart 2021 stond zij op de zevende plaats van de CDA-kandidatenlijst. Zij behaalde 18.031 voorkeurstemmen. Op 31 maart dat jaar keerde ze terug als Tweede Kamerlid. Haar functie als staatssecretaris in het inmiddels demissionaire kabinet Rutte III hield ze aan.
Staatssecretaris (2017-2021)
[bewerken | brontekst bewerken]
In het kabinet-Rutte III was Keijzer staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat. Als bewindspersoon was zij verantwoordelijk voor ondernemerschap (waaronder financiering en MKB), innovatie (waaronder ruimtevaart), topsectoren- en industriebeleid, mededinging & consumentenbeleid, marktordening, aanpak regeldruk, digitale economie, telecom & internet, ICT, postmarkt en Europese structuurfondsen voor regionale economische ondersteuning.[2]
Op 23 juni 2020 kandideerde Keijzer zich voor de tweede keer om CDA-lijsttrekker te worden, deze keer voor de Tweede Kamerverkiezingen van maart 2021. Op 11 juli 2020 behaalde ze 11,1% van de stemmen, belandde op de derde plek na Hugo de Jonge (48,7%) en Pieter Omtzigt (39,7%) en viel af voor de tweede ronde. Na haar terugtreden sprak ze haar steun uit voor Omtzigt.
Ontslag
[bewerken | brontekst bewerken]Binnen en buiten het kabinet liet Keijzer zich kritisch uit over de maatregelen tegen de coronapandemie, waarbij ze in het bijzonder op wilde komen voor ondernemers.[5] In de zomer van 2021 leidde dit tot conflicten binnen het inmiddels demissionaire kabinet, waarbij Keijzer meermaals dreigde op te stappen. Een van de heikele punten was de invoering van het coronatoegangsbewijs, waar Keijzer tegen was. Gepland was om op 26 september 2021, de dag na de invoering, hierover te spreken met minister van Financiën en CDA-leider Wopke Hoekstra en minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en vicepremier Hugo de Jonge.[6] Een dag eerder keerde ze zich echter in een interview met dagblad De Telegraaf publiekelijk tegen het coronatoegangsbewijs met de woorden: "Ik kan het niet meer logisch uitleggen".[7]
Omdat haar uitingen strijdig met het homogeniteitsbeginsel werden geacht, werd Keijzer diezelfde dag gevraagd op te stappen, wat zij weigerde. Minister-president Mark Rutte besloot na overleg met de drie vicepremiers, minister Hoekstra en minister van Economische Zaken en Klimaat Stef Blok, om Keijzer bij de koning voor te dragen voor onmiddellijk ontslag,[5] wat deze diezelfde dag "op de meest eervolle wijze" verleende.[8] Het was in de Nederlandse parlementaire geschiedenis de eerste keer, afgezien van het ontslag van minister-president Dirk Jan de Geer in augustus 1940 ten tijde van zijn tweede kabinet, dat een kabinetslid ontslagen werd zonder daar zelf om te hebben gevraagd.[9] Op verzoek van de CDA-fractie gaf zij twee dagen later ook haar Kamerzetel op.[10][11]
Intermezzo (2021-2024)
[bewerken | brontekst bewerken]Na de kabinetsformatie in 2021 en 2022 overwoog ze een terugkeer in de Tweede Kamer. Een Tweede Kamerzetel zou namelijk vrijkomen doordat Hoekstra minister werd in Rutte IV en die zetel zou eerst aangeboden worden aan Keijzer. Uiteindelijk koos ze ervoor deze zetel niet in te nemen.[12][13]
In februari 2022 was Keijzer een van de initiatiefnemers van een petitie voor de afschaffing van het coronatoegangsbewijs, de petitie 'Onverdeeld open', die in korte tijd door meer dan 850.000 mensen ondertekend werd.[14][15][16] De initiatiefnemers stelden dat 'een samenleving waarin groepen alleen deel mogen nemen met een pas niet wenselijk is, en dat dit zware middel de grondrechten schond en slechts zeer beperkt effectief was'. Onder de ondertekenaars waren vijftig lokale bestuurders en leden van ChristenUnie en CDA.
In april 2023 werd Keijzer op voorspraak van de BoerBurgerBeweging (BBB) door de Provinciale Staten van Overijssel aangesteld als bemiddelaar in het conflict tussen gedupeerden van vierhonderd door baggerwerkzaamheden beschadigde huizen langs Kanaal Almelo-De Haandrik.[17][18]
Medio 2023 zegde zij haar CDA-lidmaatschap op.[19] Op 1 september 2023 werd Keijzer gepresenteerd als premierskandidaat voor de BBB bij de Tweede Kamerverkiezingen in november dat jaar.[20] Reden van deze terugkeer in de politiek was volgens eigen zeggen het deelnemen en winnen van een essaywedstrijd, georganiseerd door De Nieuwe Denktank (DND), met als titel "Waarom faalt het overheidsbeleid (bijna) altijd?".[21]
In september 2023 kwam naar buiten dat Keijzer - ze was toen namens BBB premierskandidaat - wachtgeld accepteerde na haar ontslag als staatssecretaris. Dit leidde tot opspraak omdat BBB-partijleider Caroline van der Plas zich regelmatig kritisch had uitgelaten over politici die aanspraak maken op wachtgeld.[22] Van der Plas gaf te kennen niet stil te hebben gestaan bij het wachtgeld van Keijzer.
Minister (2024-heden)
[bewerken | brontekst bewerken]Op 2 juli 2024 werd Keijzer benoemd tot minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening en vicepremier in het kabinet-Schoof.[1]
Beleid op het gebied van woningbouw
[bewerken | brontekst bewerken]In juni 2025 maakte minister Mona Keijzer van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening bekend dat zij het merendeel van de aanbevelingen uit het adviesrapport STOER (Schrappen Tegenstrijdige en Overbodige Eisen en Regelgeving) overneemt. Het doel van het programma STOER is het versnellen van de woningbouw en het verlagen van de bouwkosten door het vereenvoudigen van regelgeving. Keijzer kondigde onder andere aan dat zij het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) zou aanpassen: technische bouweisen zoals plafondhoogtes, deurmaten en traphoeken worden versoepeld, en gemeenten worden aangespoord om efficiënter om te gaan met welstandstoetsing en standaardcontracten.[23]
Een controversieel aspect van het rapport betrof het schrappen van toegankelijkheidseisen voor onder andere balkons, loggia’s en dakterrassen bij nieuwbouwwoningen. Deze maatregel leidde tot een maatschappelijke discussie.[24] Belangenorganisaties als Ieder(in), Wij staan op!, de Belangenvereniging van Kleine Mensen (BVKM)[25] en oud-politici zoals Otwin van Dijk[26] uitten felle kritiek.[27] Zij stelden dat het voorstel indruist tegen het VN-verdrag Handicap, dat Nederland in 2016 heeft geratificeerd. De publieke verontwaardiging werd versterkt door landelijke media-aandacht, waaronder een item op NPO Radio 1 waarin mensen met een beperking aangaven nog moeilijker een woning te kunnen vinden door dit soort beleidswijzigingen.[28][29]
Na deze maatschappelijke druk besloot Keijzer het schrappen van de toegankelijkheidseisen uiteindelijk niet door te voeren. In haar Kamerbrief van 23 juni 2025 benadrukte zij dat “de zelfstandige toegang tot de buitenruimte bij nieuwbouwwoningen voor iedereen” een belangrijk uitgangspunt blijft. Ze erkende de waarde van toegankelijke woningen als duurzame en inclusieve oplossing, en gaf aan zich te houden aan de internationale verplichtingen die voortvloeien uit het VN-verdrag Handicap.[30] Met het aangepaste beleid wil Keijzer vanaf 2026 structureel bijdragen aan de bouw van minimaal 100.000 woningen per jaar, zonder afbreuk te doen aan basiskwaliteit en toegankelijkheid.[31]
Taken ministerie van Asiel en Immigratie
[bewerken | brontekst bewerken]Na het terugtrekken van alle PVV-ministers op 3 juni 2025 uit het kabinet-Schoof, eiste Keijzer de positie van minister voor Asiel en Immigratie voor zichzelf op. Ook David van Weel (VVD) en Eddy van Hijum (NSC) opteerden voor dat ministerschap. De functie werd uiteindelijk verleend aan Van Weel, maar ter compensatie kreeg Keijzer als minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening een deel van de taken van dat ministerie toebedeeld.[32]
Andere functies in het kabinet
[bewerken | brontekst bewerken]Na het vertrek van de NSC-bewindslieden op 22 augustus 2025 kreeg Keijzer de portefeuille van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid tijdelijk onder haar beheer.[33][34]
Aangifte
[bewerken | brontekst bewerken]In mei 2024 werd door verschillende personen aangifte tegen Keijzer gedaan vanwege uitspraken die zij in het televisieprogramma Sophie & Jeroen deed. Volgens de aangiftes zou ze moslims als groep beledigd hebben. Zo zou ze in het praatprogramma bijgedragen hebben aan antimoslimsentimenten "door te suggereren dat moslims (veelal) antisemitisch zijn". Ook zou ze moslims ten onrechte geassocieerd hebben met terreur.[35] Het OM seponeerde de aangiftes vanwege het belang van vrijheid van meningsuiting.[36]
Persoonlijk
[bewerken | brontekst bewerken]Keijzer is getrouwd en heeft vijf kinderen.[1] Ze is rooms-katholiek.
- ↑ a b c d e f Mona Keijzer, Rijksoverheid, geraadpleegd op 22 februari 2025. Gearchiveerd op 22 februari 2025.
- ↑ a b CV staatssecretaris Keijzer (gearchiveerd), Rijksoverheid, geraadpleegd 19 maart 2023.
- ↑ Buma gekozen tot lijsttrekker CDA. NOS (15 mei 2012). Gearchiveerd op 7 juni 2025. Geraadpleegd op 25 september 2021.
- ↑ De Telegraaf 26 mei 2012: First lady van het CDA
- ↑ a b Kammer, Claudia; Aharouay, Lamyae, Keijzer wilde zelf niet opstappen na kritiek coronapas. NRC Handelsblad (25 september 2021). Gearchiveerd op 21 juni 2025. Geraadpleegd op 25 september 2021.
- ↑ de Winther, Wouter, Kabinet verwachtte dat Keijzer maandag zou aftreden. De Telegraaf (25 september 2021). Gearchiveerd op 25 september 2021. Geraadpleegd op 25 september 2021.
- ↑ Inge Lengton; Niels Rigter, Staatssecretaris Keijzer vindt invoering van coronapas eigenlijk niet uit te leggen. De Telegraaf (25 september 2021). Geraadpleegd op 25 september 2021.
- ↑ Ontslag staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat (25 september 2021). Gearchiveerd op 21 juni 2025. Geraadpleegd op 25 september 2021.
- ↑ Ontslag Keijzer triest record voor Rutte III: elf bewindslieden vertrokken, nos.nl, 26 september 2021. Gearchiveerd op 21 juni 2025.
- ↑ Mona Keijzer geeft Kamerzetel op en verlaat daarmee landelijke politiek. NOS (27 september 2021). Gearchiveerd op 21 juni 2025. Geraadpleegd op 27 september 2021.
- ↑ Raoul du Pré, Mona Keijzer verlaat de politiek: ‘Ik kan het beleid niet meer rijmen met mijn verstand en geweten’. de Volkskrant (27 september 2021). Geraadpleegd op 27 september 2021.
- ↑ Niels Klaassen, Keijzer keert nu niet terug in de Tweede Kamer: ‘Wel een actieve, onafhankelijke rol in coronadebat’. Algemeen Dagblad (12 januari 2022). Geraadpleegd op 12-1-2022.
- ↑ Raoul du Pré, Kabinet met de schrik vrij: Mona Keijzer neemt haar zetel in de Kamer niet mee. De Volkskrant (10 januari 2022). Geraadpleegd op 12-1-2022.
- ↑ Petitie tegen coronapas dinsdag toch niet overhandigd aan Kamer. limburger.nl (14 februari 2022). Gearchiveerd op 3 juli 2023. Geraadpleegd op 4 juli 2023.
- ↑ Vijftig bestuurders ChristenUnie en CDA: Wij steunen Onverdeeld Open Nederland. nd.nl (9 februari 2022). Gearchiveerd op 11 april 2023. Geraadpleegd op 7 juli 2023.
- ↑ ‘Ze steken hun kop in het zand’: drie beweringen uit het manifest tegen de coronapas langs de meetlat. volkskrant.nl (6 februari 2022). Geraadpleegd op 4 juli 2023.
- ↑ Oud-staatssecretaris Mona Keijzer bemiddelt in kanaalconflict NOS, 19 april 2023. Gearchiveerd op 21 juni 2025.
- ↑ 'Kanaaldrama-bemiddelaar' Mona Keijzer met gedupeerde bewoners in gesprek, NOS.nl, 25 mei 2023. Gearchiveerd op 5 augustus 2023.
- ↑ CDA-prominent Mona Keijzer verlaat haar partij. rtlnieuws.nl (4 augustus 2023). Geraadpleegd op 4 augustus 2023.
- ↑ BBB schuift Mona Keijzer naar voren als premierskandidaat. nos.nl (1 september 2023). Gearchiveerd op 4 september 2023. Geraadpleegd op 3 september 2023.
- ↑ Zij had altijd een kort lijntje met Omtzigt maar komt niet op zijn lijst Omroep Brabant, 6 september 2023. Gearchiveerd op 22 juni 2024.
- ↑ Ven, Liam van de, BBB-kandidaat Mona Keijzer ontvangt wachtgeld, terwijl BBB daar zelf kritisch over is: ‘Meten met twee maten’. nrc.nl (22 september 2023). Gearchiveerd op 22 september 2023. Geraadpleegd op 23 mei 2024.
- ↑ Ordening, Ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke, Minister Keijzer omarmt advies STOER en past Besluit bouwwerken leefomgeving aan - Nieuwsbericht - Rijksoverheid.nl. www.rijksoverheid.nl (23 juni 2025). Geraadpleegd op 25 juni 2025.
- ↑ Martijn Roessingh, De ambities zijn stoer, maar bouwregels schrappen blijkt echt niet eenvoudig
. Trouw (24 juni 2025). Gearchiveerd op 24 juni 2025. Geraadpleegd op 29 juni 2025.
- ↑ World Dwarfism Awareness Day: BVKM bepleit inclusie van mensen met een groeistoornis. ANP Perssupport. Geraadpleegd op 25 juni 2025.
- ↑ Stoer? | Otwin van Dijk. nl.linkedin.com. Geraadpleegd op 25 juni 2025.
- ↑ Marije, Schrappen toegankelijkheidsregels: hoezo stoer?. Iederin (4 april 2025). Geraadpleegd op 25 juni 2025.
- ↑ Te weinig toegankelijke woningen: 'Mensen met een handicap kunnen nu nog moeilijker een woning krijgen'. NPO Radio 1. Geraadpleegd op 25 juni 2025.
- ↑ Brief aan minister Keijzer (Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening.). nl.linkedin.com. Geraadpleegd op 25 juni 2025.
- ↑ Lagere plafonds, minder daglicht en steilere trappen: Keijzer akkoord met minder comfort bij nieuwbouw. bnr.nl. Geraadpleegd op 25 juni 2025.
- ↑ Keijzer wil obstakels woningbouw wegnemen; dit zei ze nog meer. Stadszaken.nl. Geraadpleegd op 25 juni 2025.
- ↑ Prof. Dr. Bert van den Braak Drie ministers of toch één? Het is een rommeltje, montesquieu-instituut.nl, 30 juni 2025
- ↑ Zaken, Ministerie van Algemene, Ontslag ministers en staatssecretarissen van NSC - Nieuwsbericht - Het Koninklijk Huis. www.koninklijkhuis.nl (23 augustus 2025). Geraadpleegd op 23 augustus 2025.
- ↑ Meer bekend over vervanging NSC-ministers, Van Hijum terug naar Kamer. nos.nl (23 augustus 2025). Geraadpleegd op 23 augustus 2025.
- ↑ Aangifte tegen BBB-Kamerlid Mona Keijzer om belediging moslims. Trouw (2024-mei-24). Gearchiveerd op 30 november 2024.
- ↑ Veiligheid, Ministerie van Justitie en, Sepotbrief aangiftes tegen Mona Keijzer - Brief - Openbaar Ministerie. www.om.nl (12 juli 2024). Gearchiveerd op 21 juni 2025. Geraadpleegd op 20 mei 2025.
| Voorganger: Martijn van Dam |
Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat 2017–2021 |
Opvolger: Stef Blok (waarnemend als minister) |
| Voorganger: Hugo de Jonge (als minister zonder portefeuille) |
Minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening 2024–heden |
Opvolger: – |
| Voorganger: – |
Vierde vicepremier 2024–2025 |
Opvolger: – |
| Voorganger: Eddy van Hijum |
Derde vicepremier 2025–heden |
Opvolger: – |