Moorkop
Een moorkop, tegenwoordig ook chocoladebol of chocobol genoemd, is een traditioneel Nederlands gebakje dat bestaat uit een 8 à 10 cm grote soes (van soezendeeg), gevuld met slagroom, en van buiten rondom bedekt met chocoladeglazuur. Op de bovenkant van moorkoppen wordt een toef slagroom aangebracht, dat zou verwijzen naar een tulband, een Moors hoofddeksel. Eventueel wordt nog een vruchtje, vaak een partje mandarijn of een stukje ananas bovenop toegevoegd.
Datering en etymologie[bewerken | brontekst bewerken]
Van der Sijs (2002)[1] noemde nog 1937 als oudste schriftelijke vindplaats van het woord moorkop ('gebakje'), maar in elk geval op 28 december 1918 kwam het woord moorkoppen in de zin van gebak reeds voor in een advertentie van 'electrische banketbakkerij J.C. Koldewijn' in de Hoornsche Courant,[2] en in 1926 werd moorkop genoemd in een advertentie van een Rotterdamse lunchroom in het dagblad Voorwaarts.[3]
In het bekende culinair naslagwerk Universal-Lexikon der Kochkunst van 1878 wordt er al een recept voor het maken van “Mohrenköpfe” (ook wel “Indianerkrapfen" genoemd) beschreven (deel II, p. 156-7).[4] Hiervoor wordt 1/2 kg suiker met 24 eidooiers tot een dik schuim en het eiwit tot een stevige mousse geslagen, waarbij een 1/2 kg tarwe- of aardappelmeel aan de mix wordt toegevoegd. Kleine ronde bolletjes van deze massa worden snel gebakken op papier, met twee samengevoegd met jam ertussen en in een chocoladeglazuur gedompeld.
Daarvoor komt het woord reeds eeuwen voor in de betekenis van een paard met zwart grondhaar, vermengd met witte haren, en waarbij hoofd, beenen, manen en staart zwart zijn.[5] Ook kan moorkop een witte duif met een zwarte kop aanduiden.
'Moor' komt oorspronkelijk van het Latijnse maurus, 'bewoner van Noordwest-Afrika' (Grieks maurós, 'zwart').[6] Het is de verzamelnaam voor de islamitische bevolking van het Iberisch schiereiland, Sicilië, Sardinië, Corsica en Malta gedurende de middeleeuwen. De Moren waren voornamelijk Noord-Afrikaanse Berbers en kwamen oorspronkelijk uit het huidige Marokko, Algerije, Tunesië en Mauritanië.
Verschil tussen moorkop en Bossche bol[bewerken | brontekst bewerken]
Een moorkop is kleiner dan een Bossche bol. Het verschil zit hem er verder onder andere in de soort chocoladelaag die gebruikt wordt. De Bossche bol wordt overgoten door couverture, de moorkop meestal door cacaoglazuur. De naam chocoladebol wordt zowel als alternatieve naam voor de moorkop als Bossche bol gebruikt.[7]
Roomkop en chocobol[bewerken | brontekst bewerken]
Een bakker in het Zuid-Hollandse Monster veranderde begin februari 2020 in zijn zaak de naam van het gebakje in roomkop, omdat hij de naam moorkop discriminerend vond. Aangezien het een veganistische variant betreft, werd deze naam niet toegestaan.[8] Daags na de naamswijziging kondigde warenhuisketen HEMA aan de naam moorkop vanaf 30 maart 2020 te vervangen en heet daar sindsdien chocobol. Volgens de HEMA paste de oude naam niet meer in de tijdgeest.[9]
Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]
Bronnen, noten en/of referenties
|