Mosorberghagedis
| Mosorberghagedis IUCN-status: Gevoelig[1] (2022) | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| Soort | |||||||||||||||||
| Dinarolacerta mosorensis (Kolombatović, 1886) | |||||||||||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons
| |||||||||||||||||
Mosorberghagedis op  Wikispecies
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
De mosorberghagedis[2] (Dinarolacerta mosorensis) is een middelgrote hagedis uit de familie echte hagedissen (Lacertidae).
Naam en indeling
[bewerken | brontekst bewerken]De wetenschappelijke naam van de soort werd voor het eerst voorgesteld door Juro Kolombatović in 1886. Oorspronkelijk werd de wetenschappelijke naam Lacerta mosorensis gebruikt. De soort werd eerder tot de geslachten Lacerta en het niet meer erkende geslacht Archeolacerta gerekend, waardoor de literatuur niet altijd eenduidig is over de wetenschappelijke naam.[3]
Uiterlijke kenmerken
[bewerken | brontekst bewerken]De mosorberghagedis heeft een wat 'uitgerekt' lichaam; de voor- en achterpoten staan relatief ver van elkaar. Ook heeft deze soort een wat langere nek en spitse kop waardoor het dier op een foto enigszins doet denken aan een miniatuurversie van een varaan, maar met een lengte van ongeveer twintig centimeter is er in de praktijk geen verwarring.
De lichaamskleur is olijfgroen tot bruin of bruingrijs met kleine donkere vlekjes op de rug. Mannetjes zijn iets forser dan de vrouwtjes en hebben wat grovere vlekjes. In de paartijd is de buik van het mannetje blauw en de keel en onderzijde van de voorpoten is geel tot oranje van kleur.
Levenswijze
[bewerken | brontekst bewerken]Het is een snelle soort die ook wel klimt, maar vooral op de bodem actief is. Op het menu staan insecten en de larven en andere kleine ongewervelden. De vrouwtjes zetten eieren af, er wordt een enkel legsel geproduceerd dat bestaat uit vier tot acht eieren.[4] Deze komen na ongeveer zes weken uit waarbij de juvenielen tevoorschijn komen. Deze zijn al vijf centimeter lang en direct erg snel.[5]
Verspreiding en habitat
[bewerken | brontekst bewerken]De hagedis komt voor in het zuidoosten van Europa en leeft in gebergten in het middengedeelte van de Adriatische kust, van de Kroatische stad Split tot de Servisch-Albanese grens in de landen Albanië, Bosnië en Herzegovina, Kroatië en Montenegro.[3]
De hagedis komt voor in zeer vochtige en schaduwrijke gebieden in kalksteengebergten op vaak enige honderden meters boven de zeespiegel, meestal tussen 600 en 1500 meter.[5]
Beschermingsstatus
[bewerken | brontekst bewerken]Door de internationale natuurbeschermingsorganisatie IUCN is de beschermingsstatus 'kwetsbaar' toegewezen (Vulnerable of VU).[4]
Bronvermelding
[bewerken | brontekst bewerken]Referenties
- ↑ (en) Mosorberghagedis op de IUCN Red List of Threatened Species.
- ↑ Jeroen Speybroeck, Anton Stumpel, Wouter Beukema, Bobby Bok, Raymond Creemers, Jeroen van Delft, Henk Strijbosch & Jan Van Der Voort - Reptielen Amfibieën Vissen Onderzoek Nederland, Namenlijst Europese amfibieën en reptielen - jaargang 18, nummer 4.
- ↑ a b Peter Uetz & Jakob Hallermann, The Reptile Database - Dinarolacerta mosorensis.
- ↑ a b International Union for Conservation of Nature and Natural Resources - Red List, Dinarolacerta mosorensis - IUCN Red List.
- ↑ a b Václav Laňka & Zbyšek Vít (1985). Amphibians and Reptiles. Aventinum, Praag, Pagina 146, 147. ISBN 90-366-0639-X.
Bronnen
- (en) – Peter Uetz & Jakob Hallermann - The Reptile Database - Dinarolacerta mosorensis - Website Geconsulteerd 20 april 2019
- (nl) – Václav Laňka & Zbyšek Vít - Amphibians and Reptiles Pagina 146, 147 - 1985 - ISBN 90-366-0639-X - Uitgever Aventinum, Praag