Ordre Maçonnique Mixte International Le Droit Humain

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Le Droit humain, Paris

De Ordre Maçonnique Mixte International Le Droit Humain (D.H.) is een internationale gemengde vrijdenkende maçonnieke obediëntie, die wereldwijd actief is en federaties heeft in vele landen. Zij werkt zowel met de drie symbolische basisgraden als met een hoger systeem van dertig graden in de Aloude en Aangenomen Schotse Ritus.

Wezen[bewerken | brontekst bewerken]

De Internationale Orde der Gemengde Vrijmetselarij „Le Droit Humain“[1] behoort tot de zogenaamde adogmatische of liberale strekking binnen de vrijmetselarij. Dat betekent dat zij niet werken vanuit een verplicht geloof in een opperwezen en de bijbel niet steeds in hun werkplaatsen aanwezig is. Ze wijzen elk dogma of verplicht geloof in een geopenbaarde god af. De gewetensvrijheid van de leden gaat voor hen boven alles[2]. Om die redenen noemen de Angelsaksische loges deze loges, die in België, Frankrijk, Spanje, Italië en Latijns-Amerika het overwicht binnen de vrijmetselarij vormen irregulier.

De waarden die hierbij centraal staan zijn de revolutionaire beginselen vrijheid, verdraagzaamheid, gelijkheid en broederlijkheid. De zogenaamde adogmatische vrijmetselaren aanvaarden geen verplicht geloof in een geopenbaarde god. Het staat de leden vrij te geloven of niet, en iedere loge heeft de keuze met of zonder bijbel te werken en haar werkzaamheden te openen en te sluiten "ter ere van de Opperbouwmeester des Heelals" en/of "ter vervolmaking der Mensheid" (in het Frans à la Gloire du Grand Architecte de l'Univers et/ou au Progrès de l'Humanité)[2].

Loges formuleren geen standpunten, hebben geen ideologie en leggen geen visie op. Niemand kan dus spreken voor een loge, een obediëntie of voor de vrijmetselarij in het algemeen. Ieder spreekt voor zichzelf. Wie zich onverdraagzaam opstelt, de mensenrechten niet aanvaardt, de principes van vrijheid, gelijkheid en broederlijkheid niet kan aankleven kan geen vrijmetselaar zijn.

Deze loges staan een absolute scheiding van Kerk en Staat voor.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

Georges Martin
Maria Deraismes

De Internationale Orde der Gemengde Vrijmetselarij „Le Droit Humain“ werd opgericht in Frankrijk in 1893 door Georges Martin en Maria Deraismes. Ze propagandeert een vrijzinnige ideologie die zich vooral afzet tegen het christendom.

Marie Deraismes werd geïnitieerd in de gemengde loge Les Libres Penseurs Pecq onder de Grande Loge Symbolique Écossaise in 1883. De loge verliet hierop de obediëntie nadat ze haar exclusief mannelijk karakter had opgegeven. Deze obediëntie was in 1880 ontstaan als kortdurige afscheiding van de Suprême Counseil du Rite Ecossais Ancien et Accepté de France (1815) en stond mee aan de wieg van de oprichting van de Grande Loge de France (1894). Een kleine restfractie van loges blijf kortstondig verder opereren onder de oude benaming.

Georges Martin werd geïnitieerd in de loge Union et Bienfaisance ... onder de G.L.S.E. in 1879 en was aldus bekend met de hogere gradenvrijmetselarij van de Aloude en Aangenomen Schotse Ritus.

Desraimes en Martin hebben samen de eerste gemengde loge Le Droit Humain gevormd die werkte in de basisgraden. Deze loge die zich ontwikkelde tot gelijknamige obediëntie als grootloge in de basisgraden. Later ontwikkelde zich deze verder tot orde, die in de eerste plaats met het hogere gradenstelsel van de Aloude en Aangenomen Schotse Ritus werkt.

In tegenstelling tot vrijwel alle andere logekoepels is Le Droit Humain zowel actief in de drie symbolische basisgraden van de vrijmetselarij, de zogenaamde blauwe vrijmetselarij, als in de hogere vervolmakingsgraden van de vrijmetselarij. In de overgrote meerderheid van de gevallen wordt hiervoor de Aloude en Aangenomen Schotse Ritus gebruikt. In enkele gevallen worden ook elementen van de York Ritus gebruikt, vooral in Angelsaksische cultuurgebieden.

Onder invloed van Annie Besant is er een theosofische invloed in de Angelsaksische loges te merken tot op heden.

Afhankelijk van jurisdictie tot federatie en van loge tot loge wordt wel of niet het Opperbouwmeester van het Heelal aanroepen tijdens de werkzaamheden en is de Bijbel al of niet aanwezig.

In tegenstelling tot vrijwel alle andere logekoepels is Le Droit Humain internationaal gestructureerd op federale wijze, met een sterk centraal gezag dat gevestigd is in Parijs. Le Droit Humain kent wereldwijd federaties, jurisdicties en pioniersloges.

In 1904 werd de Nederlandse federatie opgericht. In 1912 werd de Belgische federatie opgericht. In 1982 werd de Luxemburgse pioniersloge opgericht.

Omwille van dit sterke centraal gezag waren er in de loop der jaren verschillende afscheidingen. De hoofdredenen waren de zeer centralistisch georganiseerde structuur en de grote geldstroom naar het centrum toe. Op 15 januari 1914 splitsen zes Franse loges zich af en vormen de Grande Loge Mixte Symbolique (G.L.M.S.). Deze afsplitsing is echter, door oorlogsomstandigheden, een kort leven beschoren. Deze afscheuring had tot gevolg dat de centralistische logekoepel zijn structuur aanpast, en een aantal nationale federaties worden opgericht. Het centraal gezag blijft echter zeer sterk.

In februari 1973 splitsen drie loges, Lucie Delong, Marie Bonnevial en Le Devoir zich af en vormen een nieuwe obediëntie, de Grande Loge Mixte Universelle (G.L.M.U.). Een honderdtal vrijmetselaars maakt de overstap. Deze obediëntie groeit gestaag verder, en kent in 1982 een eigen afsplitsing, de Grande Loge Mixte de France (G.L.M.F.).

Ook in andere landen vinden gelijkaardige afsplitsingen plaats om gelijkaardige redenen. In België is dit Lithos Confederatie van Loges (L.C.L.) in 2006, in Nederland is dit de Nederlandse Grootloge der Gemengde Vrijmetselarij (N.G.G.V.) in 19... en in Duitsland en Oostenrijk zijn dit de gemengde obediënties Humanitas – Freimaurergroßloge für Frauen und Männer in Deutschland en de Österreichischer Universaler Freimaurerorden - Humanitas. Deze laatste drie afsplitsingen hebben op hun beurt zusterkoepels in andere landen helpen oprichten, wat uiteindelijk leidde tot de oprichting van het internationale samenwerkingsverband International Masonic Union Catena (Catena), de confedarale tegenhanger van het federale Droit Humain. In de Verenigde Staten is dit de American Federation of Human Rights (1994) en voor de Angelsaksische cultuurgebieden in Groot-Brittannië, Azië en Australië is de The Eastern Order of International Co-Freemasonry (2001). Voor de Griekse Balkan is dit de Internationale Gemengde Vrijmetselaars Orde Delphi (1986).

Relaties met andere blauwe obediënties handelt iedere Federatie autonoom. De Franse en Belgische Federaties van de orde waren aangesloten bij de vrijzinnige vrijmetselaarskoepel C.L.I.P.S.A.S. tot 1996. Nadien werden ze lid van S.I.M.P.A..

Structuur[bewerken | brontekst bewerken]

Het D.H. telt 27.000 leden in 1000 loges in 60 landen op alle 5 continenten. In België telt D.H. een kleine 100 actieve en slapende loges die 6.500 leden tellen. In Nederland een kleine 50 actieve en slapende loges die 750 leden tellen en in Luxemburg 3 actieve en slapende loges die een dikke 50 leden tellen.

Bestuurlijk[bewerken | brontekst bewerken]

Het belangrijkste federaal orgaan van de orde is de Gemengde Universele Opperraad (Suprême Conseil Universel Mixte). Het is de vergadering van ten minste negen en ten hoogste drieëndertig leden die allen de hoogste, drieëndertigste graad van inwijding van de A.A.S.R. bezitten. Minstens negen leden moeten tot de Franse federatie behoren en in Frankrijk verblijven. Het orgaan heeft een wetgevende, uitvoerende en rechtsprekende functie en wordt voorgezeten door een Grootmeester, Zeer Machtige Grootcommandant van de Orde.

Elke vijf jaar vergadert het in zijn wetgevende capaciteit van Internationaal Convent dat als het hoofdparlement het federale soevereine orgaan van de orde is. Het Internationaal Convent wordt bijeengeroepen om het beleid voor de toekomstige periode te bepalen en om het hoofdbestuur te kiezen.

De raad kiest uit zijn midden een Dagelijks Bestuur bestaande uit de grootmeester, een ondervoorzitter, een secretaris, een penningmeester en een zestal leden met specifieke portefeuilles die de uitvoerende macht uitoefenen. De raad vergadert driemaal per jaar op het hoofdkwartier te Parijs en eenmaal per jaar als gast bij een van de afdelingen in de aangesloten landen, en bespreekt de huidige gang van zaken met het dagelijks bestuur.

De raad duidt voor elke lokale afdeling een Grootinspecteur-Generaal die optreedt als verbindingsofficier tussen de raad en de plaatselijke afdelingen. Verslagen van alle vergaderingen van de raad worden toegestuurd aan alle leden van de orde via hun vertegenwoordiger. Alle afdelingen brengen jaarlijks een verslag uit aan de raad via hun vertegenwoordiger of afgevaardigde. Al deze verslagen worden samengevat in een nieuwsbrief die regelmatig verschijnt.

De raad kan ook optreden in haar rechtsprekende functie.

Hiernaast heeft elke lokale afdeling een eigen structuur met wetgevende, bestuurlijke en rechtsprekende organen.

Als federale obediëntie kent de orde een sterk centraal aangestuurd gezag. Deze structuur heeft in het honderdjarige bestaan regelmatig aanleiding gegeven tot interne conflicten. De zware financiële afdrachten van de periferie naar het centrum en de beslotenheid van het centrale bestuursorgaan zijn vaak gehoorde kritieken. Lokale afscheuringen van de orde zijn meestal hieraan te wijten.

Vormelijk[bewerken | brontekst bewerken]

De obediëntie kent een mondiale werking op federatieve basis. Om administratieve redenen zijn er territoriale deelgebieden geschapen. Deze vallen uiteen in federaties, jurisdicties en pioniersloges.

  • Een federatie is autonoom in het inrichten van eigen werkwijze en structuur en staat onder toezicht van een vertegenwoordiger van de Opperraad, die tevens lid is van die federatie. Een federatie bestaat uit ten minste 5 loges en heeft minimaal 100 leden. Momenteel kent de orde 21 federaties, waarvan de grootste federatie bestaat uit ca. 14.000 (Frankrijk), 6.500 (België) en de kleinste uit circa 100 leden. Volwaardige federaties zijn te vinden in: Australië, België, Brazilië, Finland, Frankrijk, IJsland, Nederland, Oostenrijk, Polen, Italië, Scandinavië, Spanje, Verenigd Koninkrijk, Verenigde Staten, West-Afrika, Zuid-Afrika en Zwitserland. Noorwegen, Denemarken en Zweden zijn verenigd in de Scandinavische federatie. Estland en Finland zijn ingedeeld in de Finse federatie.
  • Een jurisdictie heeft minder dan 5 werkplaatsen en staat onder toezicht van een afgevaardigde van de Opperraad. De afgevaardigde behoeft geen lid te zijn van de jurisdictie maar is in staat de jurisdictie regelmatig te bezoeken en de leden met raad en daad bij te staan . Er zijn 13 jurisdicties met ieder een ledental variërend van 32 tot 105. Jurisdicties waar de orde in volle ontwikkeling is zijn te vinden in: Chili, Portugal, Duitsland, Bulgarije, Kameroen, Colombia, Canada, Mali, Argentinië, Israël, Mauritius en Madagaskar.
  • pioniersloges zijn zelfstandige werkplaatsen in landen waar er tot hun oprichting nog geen vestiging van Le Droit Humain is. Zij worden ondersteund door leden van omringende federaties of jurisdicties en vaak ook door leden van andere vrijmetselaarsorden in hun eigen land. Pioniersloges staan onder toezicht van een lid van de opperraad. De grootse pioniersloge bestaat uit 52 leden en de kleinste uit 5 leden. Pioniersloges zijn te vinden in: Luxemburg, Oost-Europa, Mali, Tsjaad, Mexico, Zuid-Amerika.

Inhoudelijk[bewerken | brontekst bewerken]

Daar deze obediëntie exclusief met de 33 graden van de Aloude en Aangenomen Schotse Ritus (A.A.S.R.) werkt heeft zij haar initiatieke werkplaatsen binnen elk deelgebied als volgt gestructureerd:

  • symbolische loge: 1e tot 3e graad (blauwe vrijmetselarij)
  • vervolmakingsloge (of perfectieloge): 4e tot 14e graad
  • soeverein kapittel: 4e tot 18e graad (rode vrijmetselarij)[3]
  • areopagus: 19e tot 30e graad (zwarte vrijmetselarij)
  • consistorium: 31e tot 33e graad (witte vrijmetselarij)

Grootmeesters[bewerken | brontekst bewerken]

Beginselverklaring[bewerken | brontekst bewerken]

Het D.H. heeft in 2002 haar beginselverklaring als volgt geherfomuleerd:

Eerste artikel

L'Ordre Maçonnique Mixte International "LE DROIT HUMAIN" affirme l'égalité de l'Homme et de la Femme. En proclamant "LE DROIT HUMAIN", l'Ordre veut qu'ils parviennent sur toute la terre à bénéficier, d'une façon égale, de la justice sociale, dans une humanité organisée en Sociétés libres et fraternelles.

Artikel 2

Composé de Francs-Maçons, hommes et femmes fraternellement unis, sans distinction d'ordre racial, ethnique, philosophique ou religieux, l'Ordre s'impose, pour atteindre ce but, une méthode rituelle et symbolique, grâce à laquelle ses membres édifient leur Temple à la Perfection et à la Gloire de l'Humanité.

Artikel 3

Respectueux de la laïcité, de toutes les croyances relatives à l'éternité ou à la non-éternité de la vie spirituelle, ses membres cherchent, avant tout, à réaliser sur la terre et pour tous les humains le maximum de développement moral, intellectuel et spirituel, condition première du bonheur qu'il est possible à chaque individu d'atteindre dans une Humanité fraternellement organisée.

Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]

Literatuur[bewerken | brontekst bewerken]

  • Andrée Prat, L'ordre maçonnique, le Droit Humain in Que sais-je nº 3673, PUF, 2003, ISBN 2130532411
  • Daniel Ligou (sous la direction de), Histoire des Francs-Maçons en France 1815-2000, Tome 2, Privat, Toulouse, 2000, ISBN 2-7089-6839-4
  • Roger Dachez, Histoire de la franc-maçonnerie française, PUF, Paris, 2003, ISBN 2-13-053539-9
  • Gilbert Garibal, Être franc-maçon aujourd'hui, Marabout, Alleur, 1994, ISBN 2-501-02029-4
  • Sébastien Galceran, Les franc-maçonneries, Collection Repères, Éditions La Découverte, ..., 2004
  • Marc Grosjean, Le Droit Humain International 1913-1947, Editions DETRAD aVs, Paris, 2002, ISBN 2-905319-75-5
  • D.H., Histoire de la Fédération Belge du Droit Humain, Tome I, Bruxelles, 1978
  • Lucette Décrouly-Schoutens, Histoire de la Fédération Belge du Droit Humain, Tome II, Bruxelles, 1982 (2 delen)

Externe link[bewerken | brontekst bewerken]

Nota's[bewerken | brontekst bewerken]

  1. ↑ Volgens de internationale grondwet van de Orde moeten de woorden „Le Droit Humain“ altijd in het Frans worden geciteerd, met of zonder vertaling — dit is wat wordt gebruikt door de Nederlandstalige DH-loges.
  2. ↑ a b Toch werken in de praktijk alle of bijna alle loges van haar Nederlandse federatie ter ere van de Opperbouwmeester des Heelals, met een bijbel die wordt geopend en gesloten bij het openen en sluiten van iedere zitting. Statutair heeft iedere loge van het DH de keuze dit wel of niet te doen en in andere Federaties, b.v. de Franse of de Belgische, heerst in dit verband niet precies dezelfde ethos als in Nederland.
  3. ↑ In federaties waar vervolmakingsloges bestaan werken de kapittels in de praktijk van de 15e tot de 18e graad, alhoewel hun charter ook daar hen toelaat vanaf de 4e te werken.
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ordre_Maçonnique_Mixte_International_Le_Droit_Humain&oldid=61209858"