Overleg:Grote Synagoge van Deventer
Balans[brontekst bewerken]
Om wat meer balans in het lemma te verkrijgen heb ik een van de twee Heilige Arken naar hier verplaatst. --JanB (overleg) 16 dec 2011 21:23 (CET)
Verwijzing Oriëntaalse bouwstijl[brontekst bewerken]
Naast deze passage "De oriëntaalse bouwstijl is een verwijzing naar de Taifa van Toledo, waar vóór 1492 vreedzame en bloeiende co-existentie van jodendom met islam en christendom heerste.[1] De combinatie van halve maansikkels en een davidsster verwijst expliciet naar de vreedzame co-existentie met de islam in Toledo." wil ik het volgende zetten. Ik citeer het Deventer Dagblad dd. 8 augustus 1892:
Al dadelyk deed zich aan den kunstenaar de vraag op" welk karacter, welke stijl? -- Die vraag was in dezen ontzaggelyk moeilyk, om de eenvoudige reden, dat er geen Israëlitische styl, geen synagoge-type bestaat. De Beroemde E.Renan zegt:"Daar de Joden geen eigen bouwkunst hadden, hebben ze zich nooit beyverd aan die gebouwen een oorsponkelyken styl te geven". We bestaan er in Europa een paar zeer oude synagoge's b.v. te Worms en Praag, de eerste gesticht in 1050. Maar in den nacht der middeleeuwen sliep nog de genius der kunsthistorie de slaap der onschuldigen. Eerst onzen tyd was het beschoren, dien Genius zijn machtige vleugelen te zien uitspreiden en met scherpen blijk het grys verleden te peilen; eerst aan de hand der historie is het mogelyk, aan elk gebouw een passenden styl te geven. Zoo is dan het resultaat der studie van de historie der bouwkunst, dat de Joden, hoe groot ook in hun geloof en in het woord, nooit meester ziyn geweest in de materie; vreemdelingen droegen ze hun taak op, hunne schoone tempels te bouwen! Maar al is er geen zuiver Joodsche styl, toch bleek het den yverigen ontwerper [Mulock Houwer], ná nauwgezette, ernstige studie niet onmogelyk, een karakterestieken styl te vinden, die in alle opzichten den Israëliet kan en moet bevredigen. Stel eens, dat thans de Joden in Jeruzalem een tempel zouden oprichten, welk karacter zou die vertoonen: natuurlijk geen oud Hollandsche, niet Romaansch of Grieks - "OOSTERSCH" moet het zyn! De Turken en Arabieren zyn door het Heilig Land getrokken, en beiden evenzeer als de Persen vertoonen een eigenaardige bouwmanier, die in Spanje vooral tot bloei is gekomen en bekend staat als Moorsche styl.
De Oriëntaalse bouwstijl verwijst dus wel naar de Oosterse bouwstijl in Spanje, maar heeft volgens het bovenstaande niets te maken met de Taifa van Toledo, maar alles met het feit dat de "Turken en Arabieren" door het Heilige Land getrokken zijn. Ik zou daarom graag met bronnen ondersteund zien worden dat Mulock Houwer expliciet verwijst naar de vreedzame co-existentie met de islam in Toledo. Also sprach Friedrich! (overleg) 27 mrt 2013 16:59 (CET)