Overleg:Lebstok
Zowel Peest als Zeijen hadden een eigen marke, behorend tot respektievelijk de kerspels Norg en Vries. De marken van Vries en Norg raakten elkaar niet (Ik zou hier wel bronnen bij kunnen zoeken, maar dit is zo basic, dat ik denk aan een typefoutje van de oorspronkelijke auteur, en ik heb nu even niets bij de hand en ik daag de oorspronkelijke auteur uit om als hij (m/v) vindt dat de tekst wel klopt, bronnen te geven die aantonen dat de marken Vries en Norg elkaar ooit geraakt hebben). Het punt van konflikt betrof de begrafenis, en daarom waren Vries en Norg betrokken: daar stond de kerk en daar werd dus ook begraven. Overigens ken ik de Lebbestok alleen als Lebbestaok of -paol, dat zou in het Nederlands vertaald toch Lebbestaak moeten zijn, maar misschien heb ik de naam altijd verkeerd verstaan.
P.S. kijk bij wijze van bronvermelding maar op een topografische kaart (liefst van voor de laatste gemeentelijke herindeling). De marke van Zeijen liep van wat nu Zeijerveen heet in het zuiden tot het Noordseveld (noord vanuit Zeijen gezien!) tot vlak onder Donderen (ook een dorp met een eigen marke). De marke Vries lag ten oosten van de Ma(t)sloot.
Daarnaast meen ik me te herinneren dat Lebbe een rondtrekkende handelaarster zou zijn geweest, een oude vrouw, en niet een meisje (hoewel ook die grens tegenwoordig natuurlijk steeds vager wordt), maar nogmaals ik heb even niets bij de hand om dit snel op te kunnen zoeken.
- Zoek het dan toch maar even uit en vermeld de bron hier. Makkelijk om te zeggen dat iets niet klopt maar dat je even geen bron hebt en vervolgens een ander wel om een bron vraagt. PatrickVanM 9 aug 2007 07:52 (CEST)
Ik ben nu aan 't werk, m.a.w. niet thuis, dus ben ik even afhankelijk van wat ik op internet kan vinden:
-de markegrenzen kom ik nergens duidelijk ingetekend tegen, wel is in de Gemeenteatlas van Drenthe uit 1865 min of meer te zien waar welke marke ligt, maar daar is alleen de naam van iedere marke aangegeven, niet de grenzen. In de Geschiedenis van Drenthe van Heringa is dat zeker te zien, maar omdat ik die nu niet bij de hand heb, kan ik geen paginanummer geven. Overigens blijf ik erbij dat iedereeen het met eerder gegeven aanwijzingen zou kunnen zien op een topografische kaart. Ten overvloede nogmaals: het onderscheid tussen de begrippen marke en kerspel is in de drentse geschiedenis zo basic, dat het vast om een typefoutje gaat;
- topografische kaart liefst van voor de laatste herindeling, omdat tot dat moment de gemeentegrenzen min of meer samenvielen met kerspelgrenzen (en dus ook met markegrenzen, waar twee aangrenzende marken onder verschillende kerspels vielen) ErikBteZ 10 aug 2007 02:55 (CEST)
-de naam Lebbestaak is te vinden op http://www.encyclopediedrenthe.nl/Peest&highlight=lebbestaak maar ik kan geen bron geven die aangeeft dat Lebbestok niet klopt (ook geen bron die die naam wel kent trouwens, maar ja het is natuurlijk net zo makkelijk om iets fout op wikipedia te zetten zonder bronvermelding, zoals het hele oorspronkelijke artikel niet aan bronvermelding doet (klinkt rancuneuzer dan ik bedoel));
-zoals ik al aangaf ben ik zelf ook niet helemaal zeker van de identiteit van Lebbe, maar aangezien er ook hier geen bronvermelding in het artikel stond en gezien twee bovenstaande foutjes, dacht ik dat het geen kwaad kon te melden dat mijn herinnering van het verhaal anders is. Ik zal binnenkort 's op zoek gaan, naar een echte bronvermelding.
ErikBteZ 10 aug 2007 02:52 (CEST)
De correcte versie[brontekst bewerken]
Boundary marker named Lebbestaok
This marker marks the boundary between the municipalities Assen and Noordenveld. It is a simple wooden pole (if it hasn't been removed again) and a stone. The stone has a plaque with the text: "Lebbestaok; Vrouw Lebbe is hier vermoord en te Vries begraven waarna een staok tussen Norg en Vries de grens moest gaan bepalen". Translated: "Lebbestaok; The woman Lebbe has been killed here to be buried at Vries after which a pole had to mark the border between Norg and Vries". The wording of the plaque makes clear, the border was determined because of the murder of Ms.Lebbe.
The pole has the following name variations: Lebstok, Lebbepaol, Lebstaok, Lebbestaok, Lebstaak, Dodenpaal, Lebbestok, Libstake. Translated Stick of Lebbe or Pole of Death.
As there are many variations of the name, there are several variations of the event. With any sage (folklore) it is hard to get the real story.
The wooden stick is on a map from 1774 (named Libstake) and on a map from 1639 (named Paal) and has been renewed frequently. Most lately 1938, 1949, and 2010.
An unknown woman was found dead at this place. She had no money on her so it was assumed she was poor and had died of poverty and cold.
The Boermarke (community of farmers) of Peest was part of the Kerspel (municipality, gemeente) Norg, the Boermarke of Zeijen was part of Kerspel Vries. Both Norg and Vries were part of the Dingspil (larger municipality, bestuursregio) Noordenveld that had it's seat in Vries.
The funeral had to be paid by either the Kerspel Norg or Vries as here are the only places where people are allowed to be buried. The farmers of both Peest and Zeijen claimed the woman lied died on the land of the other. ('t Is in oez’ veld niet! Dan raok wij ’t liek niet an.)
The Schulte (police officer and more) of Norg and the Schulte of Vries came together here with the farmers to discuss what had to be done. The Schulte of Norg stated that the woman was found on the land of the Boermarke of Zeijen and the Kerspel of Vries must to pay for her funeral. The Schulte of Vries placed a pole in the ground where the woman laid dead and agreed with the Schulte of Norg and stated that the pole from now on will mark the border between the Boermarke of Peest and Zeijen. The words and actions could not be undone, the disputed border was set from now on, increasing the land of Zeijen (and Vries) considerably.
As agreed the woman was buried in Vries but some blood was poring from her mouth. She must have been murdered. Rumours went all over the region and an investigation was started. It was discovered that the woman had the name Lebbe and that she had sold a cow in Westervelde, she should have had money on her. In Westervelde after the sale of the cow she was alive and cheerful. It was late and the Lord of Westervelde ordered a servant to take her to her home. The servant of the Lord of Westervelde was questioned and he stated he took her towards Zeijen and left her near the village. Later, during sawing of logs, another servant notices blood stains on the servant his pants and questions him. The servant turns pale and runs. The servant is captured and quickly admits to the murder. Ref: Jan van der Veen Azn (1810-1885)
The land that was so cunningly secured by Zeijen, thanks to the murder of Lebbe, has been taken by Assen thanks to the Gemeentelijke Herindeling (municipal reorganization) of 1998.
ref. Google Earth
- Het is zeker de meest canonieke versie, maar de chronologie van 't geheel zet toch aan tot twijfelen. De oudste kaart waarop vermeld wordt dat 'r een paal staat is van 1639; de oudste met de naam erbij, in de vorm Libstake, is van 1774. De versie van Jan van der Veen is van 1878; dat is wel heel veel later. En er is een vergelijkbaar verhaal voor de grens tussen Coevorden en Dalen uit 1843 dat zou gaan over een situatie rond 1700; dat suggereert mij dat er wellicht in het begin van de negentiende eeuw een verhaal rondzwierf over een grensverklarende moord in een grijs verleden wat bij het vertellen ingepast werd in de lokale situatie. – De voorgaande bijdrage werd geplaatst door 77.61.180.106 (overleg · bijdragen) 22 feb 2021 11:00