Overleg:Non-theïstische religie

Contradictio in terminis

"Non-theïstische religie"?

Niet alleen bestaat het woord (voor Van Dale) niet eens, die uitdrukking is dan ook nog eens een pur sang contradictio in terminis. Zo wordt een non-theïst dan toch nog met een (on)handigheidje geklasseerd onder religie. Volkomen onzin. Ik zal de titel voorlopig veranderen in "Non-theïsme", zodat die tegenspraak al opgelost is. --J.G.G.. 27 mei 2009 16:43 (CEST)

Volgens mij is er geen sprake van een contradictio in terminis. Hindoeïsme, boeddhisme et cetera worden algemeen als religies geclassificeerd, terwijl er in sommige stromingen daarvan niet wordt geloofd in het bestaan of het belang van een antropomorf opperwezen. Religie is meer dan godsgeloof, en wordt ook gekenmerkt door o.m. cultus, rituelen, verering, et cetera. In de religiewetenschap is "non-theïstische religie" daarom dan ook een geaccepteerd begrip. Wel ben ik het met je eens dat atheïsme geen religie is (zoals je hier corrigeerde). Ik stel dan ook voor de titelwijzigingen terug te draaien en iedere verwijzing naar atheïsme te verwijderen uit dergelijke passages. Vriendelijke groet, --Maurits 27 mei 2009 21:00 (CEST)

Oké, Maurits, ik reageerde inderdaad vooral op de inlijving van atheïsme onder de paraplu van de religie. Blijft de vraag natuurlijk wat we met zo'n term aanmoeten: 'non-theïstische religie'? Ik zou toch eerder 'non-theïsme' of 'non-theïstische levensbeschouwing' verkiezen, al lijkt me dat ook een vreemd neologisme. Dat boeddhisme en taoïsme eigenlijk zowel filosofische als religieuze elementen bevatten, daar ben ik me van bewust, en ook dat ze voor het gemak als religie worden benoemd (al is dat natuurlijk niet juist, door het ontbreken van een Godfiguur). Nu, last time i looked was religie nog steeds synoniem van godsdienst = dienst aan god. De vraag blijft dus: moeten we nu de zaak nog verergeren door, voortbordurend op het feit dat bvb. boeddhisme om praktische redenen tot de wereldreligies wordt gerekend, een nieuwe term te gaan uitvinden om te gaan definiëren dat deze religie een religie zonder god is? Absurd hoor. Er is ook helemaal geen aanleiding of reden toe volgens mij om zulks te doen. Het is gewoon een kunstmatige categorisering die vertrekt vanuit een verkeerd standpunt. Waar jij op zinspeelt is eerder religiositeit, vermoed ik, en dat kan best buiten de grote godsdiensten, en zonder god. New-Age, astrologie of wat dan ook, maar dat is geen instituut, geen religie. --J.G.G.. 27 mei 2009 21:31 (CEST)

(na bwc)M.i. zijn "religie" en "religiositeit" meer aan elkaar verwant dan "religie" en "godsdienst". De laatste twee worden wat mij betreft te vaak verward. Met de term "non-theïsme" heb ik in deze context een probleem, omdat het op mij overkomt als een synoniem van "atheïsme". Dat zelfde geldt volgens mij evenzeer voor "non-theïstische levensbeschouwing". Het gaat in dit lemma specifiek om concepten die in alle opzichten lijken op religies, behalve het feit dat ze geen god erkennen. Net zo goed bestaan er a-religieuze theïsten (vgl. Spinoza of Kant) die op een of andere wijze en om een of andere reden wel het bestaan van een god erkennen, maar met de hele religieuze cultus niet te veel te maken willen hebben.

De vraag is uiteindelijk wat we met de term "religie" aan moeten, aangezien er geen heldere definitie van bestaat (ook het betreffende lemma helpt je wat dat betreft van de wal in de sloot) en het eerder middels verwantschappen aan elkaar hangt. Het "gevaar" van dergelijke conventionele concepten is dat ze, wanneer men ze naïef poogt objectief te definiëren, ofwel oneindig nihiliseert ofwel oneindig generaliseert (totdat de hele wereld "schoon" is, totdat alle dingen "goed" of "slecht" zijn, totdat ook Plato "religieus" is, totdat ook design "kunst" is, totdat ook alle wetenschappers "spiritueel" zijn, et cetera). Toen ik laatst aan iemand van de naburige faculteit voorstelde dit begrip maar af te schaffen, kreeg ik echter de wind van voren (was waarschijnlijk bang dat ze binnenkort op straat zou staan ;)). Om kort te gaan, met de lemmatitel "non-theïstische religiositeit" zou ik kunnen leven. --Maurits 27 mei 2009 22:43 (CEST)

(aanvullend) na wat gegoogel is duidelijk dat het onduidelijk is... aanvankelijk betekende non-theïsme gewoon atheïsme, maar nu wordt er heel wat ander spul onder diezelfde paraplu geschoven. Het is dus niet onze schuld dat we er niet goed wijs uit geraken. Wat ik veel minder tegenkom met googelen is de uitdrukking 'non-theïstische religie', ik vrees dat dat iets is dat door Wikipedia gelanceerd is en dan verder verspreid via kopieerders en plakkers. (Mijn) conclusie: met "non-theïsme" is niets mis, met "non-theïstische religie" wel. Ik ben natuurlijk de paus niet, het hangt eigenlijk allemaal van de definitie af waar je van vertrekt, en die is op zijn minst dubbelzinnig. Zo wordt op de Engelse Wikipedia (en de Engelsen zijn de 'uitvinders' van de term 'non-theism') wel over non-theism gesproken maar nergens over zoiets als 'non-theistic religion'. --J.G.G.. 27 mei 2009 22:33 (CEST)

Ah, we kwamen ongeveer tegelijkertijd tot soortgelijke redeneringen. Is "non-theïstische religiositeit" voor jou acceptabel? Vriendelijke groet, --Maurits 27 mei 2009 22:45 (CEST)

Euh... daar is niets mis mee (zolang atheïsme er niet bij komt) denk ik. En, zo atheïsme erbij moet, volstaat non-theïsme als lemma. beide oplossingen zijn goed wat mij betreft. Met vriendelijke wedergroet, --J.G.G.. 27 mei 2009 22:59 (CEST)

Atheïsme hoort er ook wat mij betreft niet bij. --Maurits 27 mei 2009 23:02 (CEST)