Overleg:Slavoj Žižek

Het zou een meerwaarde zijn mocht iemand een paragraaf schrijven over Zizeks populariteit bij jongeren in de hippe internetcultuur.

Ik heb de film (uit VPRO's Tegenlicht) over hem gezien. Verder heb ik andere artikelen over hem gelezen. Ik ben tot de conclusie gekomen dat hij geen marxistische socioloog is zoals hij in deze Nederlandstalige Wikipedia encyclopedie wordt aangeduid. Het is ontegenzeggelijk waar dat Zizek een grote criticus is van het kapitalisme maar ook het klassieke 20e eeuwse marxisme en communisme verwerpt hij. Uit de aflevering van VPRO's Tegenlicht heb ik begrepen dat Zizek de mentaliteit van fervente aanhangers van het neo liberalisme en die van het 20e eeuwse communisme op een lijn stelt door te zeggen dat beiden weigeren te erkennen dat hun systeem faalt. In plaats van "pas op de plaats te maken" willen nogal wat neo liberalen nog meer marktfundamentalistisch neo liberalisme want pas dan zal het goed gaan, zo verklaart Zizek. Door die houding tonen zij aan dat zij in hun volharding kunnen worden vergeleken met communisten van de oude stempel die ook het falen van hun systeem niet willen erkennen. Daarom noemt Zizek het neo liberale marktfundamentalisme, met haar vormen van liefdadigheid, provocerend "Liberaal Communisme".

Hoewel Zizek tegenwoordig over zichzelf zegt dat hij, in antwoord op het marktfundamentalisme, extreem links is en zich weer een communist noemt mag dat niet worden opgevat als zijnde een ouderwetse 20e eeuwse communist. Zizek erkent dat de overheid de oplossing van de huidige crisis niet kan geven, maar alleen het mechanisme van de vrije markt is volgens Zizek zeker niet het antwoord. Het communisme en het socialisme van de 20e eeuw heeft afgedaan, net zoals het marktfundamentalistische neo liberalisme ook heeft afgedaan aldus Zizek. Daarbij toont Zizek in de betreffende uitzending van Tegenlicht dat hij niet echt tegen het liberalisme op zichzelf gekant is. Misschien dat dit verklaart waarom hij tijdens het bewind van Tito een dissident werd en later voor de liberaal democratische partij van Slovenië presidentskandidaat voor zijn land is geweest.

Eigenlijk is er nog geen echt antwoord gevonden op de hedendaagse problemen. De zogenoemde derde weg blijkt een vaag, zelfs inhoudsloos, begrip te zijn waarmee in de praktijk niets kan worden ondernomen. Omdat er nog geen goede antwoorden op de hedendaagse problemen zijn gevonden is de huidige crisis voor velen zo angstaanjagend aldus Zizek. Velen weten daarom niet veel meer te doen dan weg te vluchten in (rechts) populisme. Zizek geeft eerlijk toe dat ook hij (nog) geen werkbare antwoorden heeft op de problemen die hij poneert. Kortom, we staan met z'n allen voor een geweldige uitdaging om de huidige crisis te boven te komen.

Zizek aanduiden als marxist is m.i. onjuist, zie boven. In het betreffende Engelstalige Wikipedia artikel wordt Zizek een "continentale filosoof" genoemd. Ik denk dat de beste aanduiding een "postmarxistische filosoof" is. Zie ook;

http://www.egs.edu/faculty/slavoj-zizek/biography/ http://www.liberales.be/boeken/geweld

Ik denk dat je Zizek best wel Marxist (of Neo-Marxist) kunt noemen. Om zijn denken als post-Marxistisch te definiëren is hij m.i. te sterk geworteld in die traditie. Zijn analyses zijn sterk dialectisch (zowel Hegeliaans als Marxistisch) en zijn economische analyses zijn ronduit Marxistisch van natuur. Het klopt dat hij elke incarnatie van de socialistische staat die hieraan verbonden is verwerpt, maar dat maakt hem een niet-Leninist, niet een niet-Marxist. Ik denk zelfs dat het in die zin nauwkeuriger is hem een Marxist te noemen dan een communist, hoewel hij daar bij momenten ook duidelijk mee flirt.--Kobewuyts (overleg) 21 mrt 2011 23:50 (CET)

De discussie over marxisme/postmarxisme is op zich een beetje onzinnig, vind ik. Hoe dan ook heeft Zizek bv. een tekst geschreven waarin hij zeer duidelijk afrekent met of op zijn minst een sterke kritiek geeft op de zgn. 'post-marxisten' genaamd 'What can Lenin tell us about freedom today?'. Zizek is in de eerste plaats natuurlijk een academicus en marxistische academici behoren bijna steevast tot de meer heterodoxe stromingen. --(Bs1986)

Filmografie?

3 films - The reality of the virtual The Perverts guide to the cinema The Perverts guide to ideology