Paraquat

Paraquat
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van paraquat
Algemeen
Molecuulformule	C12H14Cl2N2
IUPAC-naam	1-methyl-4-(1-methylpyridinium-4-yl)pyridiniumdichloride
Andere namen	methylviologen, 1,1′-dimethyl-4,4′-bipyridiniumdichloride
Molmassa	257,15896 g/mol
SMILES	C[N+]1=CC=C(C=C1)C2=CC=[N+](C=C2)C.[Cl-].[Cl-]
InChI	1/C12H14N2.2ClH/c1-13-7-3-11(4-8-13)12-5-9-14(2)10-6-12;;/h3-10H,1-2H3;2*1H/q+2;;/p-2/fC12H14N2.2Cl/h;2*1h/qm;2*-1
CAS-nummer	1910-42-5
EG-nummer	217-615-7
PubChem	15938
Wikidata	Q409669
Beschrijving	Kleurloze hygroscopische kristallen of wit tot geel hygroscopisch poeder
Vergelijkbaar met	diquat
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen
Gevaar
H-zinnen	H301 - H311 - H315 - H319 - H330 - H335 - H372 - H410
EUH-zinnen	geen
P-zinnen	P261 - P273 - P305+P351+P338 - P314 - P501
EG-Index-nummer	613-090-00-7
VN-nummer	2781
ADR-klasse	Gevarenklasse 6.1
Fysische eigenschappen
Dichtheid	1,25 g/cm³
Smeltpunt	175-180 °C
Kookpunt	(ontleedt) > 300 °C
Oplosbaarheid in water	700 g/L
Goed oplosbaar in	water
Slecht oplosbaar in	ethanol, aceton, benzeen, tolueen, ethylacetaat
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal    Scheikunde

Paraquat is een wereldwijd veel toegepast herbicide, waarvan het gebruik echter omstreden is vanwege de hoge mate van giftigheid voor mens en dier. De zuivere stof komt voor als kleurloze hygroscopische kristallen of een wit tot geel hygroscopisch poeder, dat goed oplosbaar is in water.

Toepassing als herbicide

De naam wordt algemeen gebruikt om het chloridezout aan te duiden. Paraquat is een snelwerkend, niet selectief onkruidbestrijdingsmiddel dat plantenweefsel aantast door contact. Het is na ca. 30 minuten regenvast. Merknamen van producten die paraquat als werkzame stof bevatten zijn onder andere: Gramoxone, Luxan Paraquat, Paraquat Protex en Priglone.

Paraquat wordt sinds de jaren '60 van de 20e eeuw gebruikt. Het product werd ontwikkeld door ICI in Groot-Brittannië (tegenwoordig Syngenta). In de jaren '70 gebruikte de Amerikaanse overheid in haar strijd tegen drugs paraquat om illegale cannabisplantages in Latijns-Amerika te besproeien.

Regelgeving

De Europese Commissie heeft in december 2003 paraquat op de lijst van toegestane bestrijdingsmiddelen geplaatst. Tegen deze beslissing hebben verschillende Europese milieu- en vakbondsorganisaties beroep aangetekend. Sinds eind 2007 is het gebruik in de Europese Unie verboden.

Toxicologie en veiligheid

Paraquat is zeer toxisch: blootstelling eraan kan zeer ernstige, onomkeerbare gevolgen hebben, zelfs met fatale afloop. Binnen de 24 uur vertoont men géén symptomen. Na 24 uur ontstaan er longproblemen. Zonder de juiste behandeling sterft men binnen de 48 u. Zuurstof geven versnelt het (letaal) proces.

Bij inademing zijn mogelijke effecten ernstige irritatie van neus, keel en luchtwegen of een bloedneus. Bij herhaalde of langdurige blootstelling treden hoesten, loopneus, bronchitis, longoedeem en verminderde longfunctie op. De grenswaarde voor blootstelling (inadembare fractie) is 0,1 mg/m³ (tijdsgewogen gemiddelde voor een periode van 8 uur). Bij huidcontact kunnen ontstekingen optreden en in zware gevallen blaren. Intense blootstelling kan leiden tot beschadiging van de nagels en in ernstige gevallen het doorbreken en verlies van nagels.

Contact met de ogen kan ernstig tot zeer ernstig irriterend werken. Het kan permanente oogschade veroorzaken als de ogen niet direct worden gespoeld. Bij inslikken treden directe effecten op (doorgaans braken, buikpijn, ontsteking aan mond, keel en slokdarm). Inslikken van paraquat kan binnen 48 uur de dood veroorzaken, of na 1 tot 3 weken door verlate, voortschrijdende fibrose van de longen.

Externe links

•  paraquat-dichloride - International Chemical Safety Card
• (en) Gegevens van paraquat in de GESTIS-stoffendatabank van het IFA