Passe-partout (lijst)

Een passepartout is een kartonnen lijst die op een kunstwerk of reproductie wordt gelegd. Het passepartout dient er in de eerste plaats voor om afstand te houden tussen een mogelijk kwetsbaar kunstwerk en het glas. Een passepartout is dan ook noodzakelijk bij het inlijsten van aquarellen of pastels. Ook bij een ets, zeefdruk, tekening of ander werk op papier is het gebruik van een passepartout aan te bevelen.

In het karton van de passepartout wordt in het midden een meestal rechthoekig gat met de gewenste grootte gesneden. De signatuur van de kunstenaar moet daarbij zichtbaar blijven. Ook een ovale vorm wordt wel gebruikt, bijvoorbeeld bij oude foto's. De randen van het karton worden schuin afgesneden, zodat de binnenste kartonlaag, die op het kunstwerk rust, wat verder naar binnen doorloopt. Bij de hoeken is de passepartout dan onder verstek afgewerkt. Voor het netjes snijden van passepartout is speciaal snijgereedschap nodig.

De onderrand van het passepartout is vaak breder dan de bovenrand, waardoor het kunstwerk iets boven het midden in de lijst geplaatst wordt. Bij een volledig in de lijst gecentreerd kunstwerk ontstaat namelijk een wat saai geheel. Door het kunstwerk wat hoger in de lijst te plaatsen, ziet het geheel er minder zwaar uit.

Een passepartout wordt gemaakt van een goede kwaliteit karton van enkele millimeters dik. Voor kostbare kunstwerken wordt liefst zuurvrij karton gebruikt. Meestal wordt licht gekleurd, vrijwel wit, karton gebruikt, maar soms kiest men voor een kleur, die op het kunstwerk is afgestemd. Voor het inlijsten van foto's kan bijvoorbeeld zwart erg mooi zijn.