Pieter Oosterhuis

Pieter Oosterhuis, zelfportret

Pieter Haatje Pieterszoon Oosterhuis (Groningen, 20 januari 1816 – Amsterdam, 8 juni 1885) was een Nederlands pionier van de fotografie. Hij maakte veel stadsgezichten van Amsterdam, maar ook industriebeelden van waterbouwkundige werken en bruggen.

Leven en werk[bewerken | brontekst bewerken]

Aanbouw Dr. W. Hupkesbrug, 1869

Oosterhuis werd door zijn vader opgeleid als kunstschilder, maar in 1851 vestigde hij zich als daguerreotypie-fotograaf. Hij opende een fotoatelier aan de Amsterdamse Achterburgwal en korte tijd later aan de Voorburgwal, bij het Spui.

Aanvankelijk maakte Oosterhuis vooral portretten, maar eind jaren 1850 begon hij, als een eerste in Nederland, met het maken van stereofoto's en stadsgezichten voor de commerciële verkoop. In de jaren 1860 werkte hij daartoe samen met fotograaf Dirk Niekerk (1824-1881), met wie hij in 1864 een gezamenlijk atelier opende aan de Plantage Middenlaan. Later maakte Oosterhuis ook naam met opnames van waterbouwkundige werken en bruggen, die hij maakte in opdracht. Daarmee wordt hij tevens beschouwd als de eerste industriële fotograaf in Nederland. Hij maakte groot formaat glasnegatieven en bereikte met het bewerkelijke procedé en het grote moeilijk hanteerbare materiaal van die tijd een hoge kwaliteit. Zijn foto's vallen op door de sterke compositie, als geleerd tijdens zijn opleiding als kunstschilder.

Van 1872 tot 1880 was Oosterhuis penningmeester van de Amsterdamsche Photographen Vereeniging, die tevens uitgever was van het Tijdschrift voor Photographie. Naar aanleiding van de Internationale tentoonstelling der Amsterdamsche Photographen Vereeniging kreeg Oosterhuis in 1877 de Gouden Medaille van de stad Amsterdam toegekend. Hij overleed in 1885, waarna zijn zoon Gustaaf de fotografiefirma voortzette.

Werken van Oosterhuis bevinden zich in diverse grote Nederlandse musea, waaronder het Rijksmuseum, het Scheepvaartmuseum en het Tropenmuseum te Amsterdam, en het Teylers Museum in Haarlem. In Amsterdam is een straat naar hem vernoemd.