Plantsoen (Leiden)
| Plantsoen | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
De nieuwe fontein van 2012
| ||||
| Type | Stadspark | |||
| Locatie | Leiden,  Nederland
| |||
| Coördinaten | 52° 9′ NB, 4° 30′ OL | |||
| Oppervlakte | 3,3 ha. (incl. Plantage) | |||
| Opening | 1 juni 1836 | |||
| Beheerder | Gemeente Leiden | |||
| Status | Gemeentelijk monument | |||
| Detailkaart | ||||
  | ||||
| ||||
Het Plantsoen is een negentiende-eeuws stadspark of plantsoen in de binnenstad van de Nederlandse stad Leiden. Het is tevens de naam van de aanliggende straat. Het Plantsoen is een gemeentelijk monument.
Het stadspark, in Engelse landschapsstijl, is gelegen op de voormalige bolwerken langs de Zoeterwoudsesingel, die in 1830 werden geslecht. Het eerste ontwerp van J.D. Zocher jr. uit 1835 werd niet uitgevoerd, maar een aansluitend plan van stadsarchitect Salomon van der Paauw wel. Het park werd vervolgens tussen 1835 en 1842 aangelegd.
Na de sloop van de Hogewoerdsbinnenpoort mochten Zocher sr. en jr. in 1876 een nieuw ontwerp maken voor een deel van het plantsoen bij de Plantage, maar ook nu bleef dit ontwerp enkel op tekening bestaan.
De muzieksociëteit Musis Sacrum had van 1870 tot 1929 een stuk park tot haar beschikking op een heuvel op het oostelijke bolwerk (tegenover de huidige Fruinlaan), waar zij een paviljoen, muziektent en terras had. In 1928 werd dit complex gesloopt en de heuvel afgegraven.
Aan het eind van de negentiende eeuw werd de aanliggende binnenvestgracht gedempt, waardoor bouwgrond vrijkwam voor statige herenhuizen met een tuin aan de plantsoenzijde. Voor de tuinen en een slingerende ontsluitingsweg moest een gedeelte van het park wijken. Met het dempen van het Levendaal in 1935 en de aanleg van de Plantagelaan naar de Hoge Rijndijk werd het Plantsoen van de Plantage afgesneden. Voor deze doorbraak moest ook een pand aan de Plantage gesloopt worden.
Het Plantsoen heeft sinds 1867 een volière. Ook was ooit een deel van de singel ingericht als zwanen- of eendenvijver. Sinds 27 juni 2012 heeft het plantsoen weer een vijver met fontein.
-
Plantsoen -
Karakteristieke gevelrij -
Tot woningen verbouwd voormalig schoolgebouw
Externe link[bewerken | brontekst bewerken]