Portaal:Steden/Uitgelicht stad Internationaal/35
Rijsel of Lille is een stad in Noord-Frankrijk nabij de grens met België aan de rivier de Deule. Het is de hoofdstad van de regio Nord-Pas-de-Calais en van het Noorderdepartement.
De stad zelf telt 226.000 inwoners, maar vormt samen met steden als Roubaix, Villeneuve-d'Ascq en Tourcoing een van de vier grootste agglomeraties van Frankrijk met ruim 1 miljoen inwoners. Rijsel ligt 25 km ten zuidwesten van de Belgische stad Kortrijk, waarmee het een transnationaal Eurodistrict vormt: de Frans-Belgische eurometropool Rijsel-Kortrijk-Doornik. Op die manier is Rijsel, in bredere zin, met ook de omgeving van Kortrijk en Moeskroen in België, het centrum van een dichtbevolkte regio met circa 1.900.000 inwoners. Rijsel heeft vanouds belangrijke industrie (textiel) en is een universiteitsstad.
De stad is gesticht onder de Latijnse naam Ad Insulam, die letterlijk "op/bij het eiland" betekent. Dit werd in het Oudfrans vertaald als à l’isle en in het Middelnederlands, met gebruik van het Romaanse leenwoord, als ter ijs(s)el (uitspraak [tər i:səl]). In beide talen trad verkeerde woordscheiding op. Dat gaf in modern Frans à Lille en in modern Nederlands te Rijsel (met de klankwettige ontwikkeling van Middelnederlands [i:] tot Nieuwnederlands [ɛɪ]; de uitspraak in het West-Vlaamse dialect heeft nog steeds een [i]-klank). Beide namen zijn ongeveer even oud.
Er bestaan in Frankrijk veel misvattingen over de betekenis en herkomst van de Franse naam van de stad. Lille lijkt namelijk op het Latijnse lilium, dat "lelie" betekent. De lelie is om die reden sinds 1199 op het wapenschild terug te vinden.
De stad is in Vlaanderen voornamelijk bekend onder de Nederlandse naam Rijsel en in Nederland onder de Franse naam Lille. Voor veel Nederlanders is Rijsel zelfs een onbekende naam. Wegwijzers in Vlaanderen vermelden Rijsel, soms in combinatie met Lille tussen haakjes. De lijst Buitenlandse Aardrijkskundige Namen van de Nederlandse Taalunie vermeldt Rijsel als Nederlandse naam met de opmerking dat deze vrijwel alleen in Vlaanderen gebruikelijk is.