Psychische mishandeling

Psychische mishandeling, ook wel emotionele mishandeling genoemd, is een vorm van mishandeling waarbij iemand door het gedrag van een ander psychisch letsel kan oplopen. Psychische mishandeling valt in Nederland niet specifiek onder het strafrecht.^[1]

Voorbeelden

Een aantal concrete voorbeelden van psychische mishandeling, die door de Amerikaanse onderzoeker dr. Keith Daniel O'Leary expliciet worden genoemd:^[2]

Stelselmatig schreeuwen of uitschelden
Straffen (onthouding van seks, aandacht, expres zaken tegenwerken, enzovoorts)
Vernederen
Kleineren ("je bent/doet altijd zo..." of "je bent niets zonder mij")
Manipuleren (waaronder gaslighting)
Passief-agressief gedrag
Liegen, verbergen van belangrijke zaken/informatie en vreemdgaan
Valse of negatieve geruchten verspreiden (laster)
Negeren (bewust)
Ondermijnen van iemands emoties (emotionele verwaarlozing)
Controleren van iemands doen en laten
Wegnemen van iemands autonomie (financieel of gedeelde mailaccounts, telefoons, enzovoorts)
Ouderverstoting of loyaliteitsmisbruik
Verantwoordelijkheid verschuiven
Privacyschending
Isoleren (contact met familie en vrienden ontmoedigen)
Toegang bepalen of blokkeren van uitgangen
Dominante houding bij gezamenlijke besluiten (niet open staan voor overleg)
Nadruk leggen op verwachtingen vanuit ‘genderrol’
Dreigen
Stalken

Indien drie of meer van deze voorbeelden structureel van toepassing zijn op de onderlinge verhouding in een relatie, is het noodzakelijk om afstand te bewaren tot de mishandelaar.^[3] Belangrijk is om te onthouden dat het draait om macht en invloed. Hoe meer emotionele binding het slachtoffer voelt, hoe schadelijker het gedrag. Genoemde voorbeelden zijn geen teken van een gezonde relatie, ook niet wanneer beide partijen zich schuldig maken aan het gedrag.

Gevolgen

Aanhoudende psychische mishandeling kan leiden tot complexe posttraumatische stressstoornis bij slachtoffers.^[4] Veel slachtoffers kampen met fysieke en mentale klachten, maar worden niet juist geholpen, omdat de oorzaak ervan onderbelicht blijft.^[5]

Het intermitterende patroon (afwisseling van belonen, straffen, verwaarlozen en aanhalen) van psychische mishandeling kan leiden tot de ontwikkeling van een traumaband.

Zie ook

Bronnen, noten en/of referenties

↑ Emotionele mishandeling: hulp bij geestelijk geweld, Slachtofferwijzer
↑ (en) K. Daniel O'Leary & Roland D. Maiuro, Psychological Abuse in Violent Domestic Relations, Springer, 2004
↑ Emotionele mishandeling: DIT zijn de 20 tekenen, Mynd
↑ (en) Amy E. Street & Ileana Arias, Psychological Abuse and Posttraumatic Stress Disorder in Battered Women: Examining the Roles of Shame and Guilt, in: Violence and Victims, Vol 16, Issue 1, januari 2001, DOI:10.1891/0886-6708.16.1.65
↑ Symptomen van emotionele en psychische mishandeling, Het Verdwenen Zelf

[1] Emotionele mishandeling: hulp bij geestelijk geweld, Slachtofferwijzer

[2] (en) K. Daniel O'Leary & Roland D. Maiuro, Psychological Abuse in Violent Domestic Relations, Springer, 2004

[3] Emotionele mishandeling: DIT zijn de 20 tekenen, Mynd

[4] (en) Amy E. Street & Ileana Arias, Psychological Abuse and Posttraumatic Stress Disorder in Battered Women: Examining the Roles of Shame and Guilt, in: Violence and Victims, Vol 16, Issue 1, januari 2001, DOI:10.1891/0886-6708.16.1.65

[5] Symptomen van emotionele en psychische mishandeling, Het Verdwenen Zelf

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]