Regering-Martens I

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Regering-Martens I
Regeringsleider Wilfried Martens
Coalitie CVP/PSC
BSP/PS
FDF
Zetels Kamer 155 van 212 (17 december 1978)
Premier Wilfried Martens
Aantreden 3 april 1979
Einddatum 23 januari 1980
Voorganger Vanden Boeynants II
Opvolger Martens II
Portaal  Portaalicoon   België

De regering-Martens I (3 april 1979 - 23 januari 1980) was een Belgische regering. De regering was een coalitie tussen de CVP (57 zetels), de PSC (25 zetels), de BSP (26 zetels), de PS (32 zetels) en de FDF (15 zetels).

De regering werd gevormd na de verkiezingen van december 1978. Na een moeilijke regeringsvorming, waarbij premier Wilfried Martens zelfs een formatieopdracht had teruggeven aan koning Boudewijn, volgde de regering de regering-Vanden Boeynants II op. Ze viel al na 9 maanden, toen het FDF uit de regering werd gezet wegens hun opstelling in de behandeling van de staatshervorming. De regering werd opgevolgd door de regering-Martens II, die het ook maar een paar maanden volhield.

Vorming[bewerken | brontekst bewerken]

Ontslag regering Tindemans IV[bewerken | brontekst bewerken]

Op 20 oktober 1978 nam de regering-Tindemans IV ontslag vanwege de mislukking van het Egmontpact. De regering werd opgevolgd door een voorlopige regering onder leiding van Paul Vanden Boeynants. De samenstelling van deze regering was dezelfde als zijn voorganger. De regering-Vanden Boeynants II behandelde de lopende zaken en schreef vervroegde verkiezingen uit op 17 december 1978. Na deze verkiezingen werd ze opgevolgd door de regering-Martens I.

Uitslag parlementsverkiezingen van 17 december 1978[bewerken | brontekst bewerken]

De verkiezingsuitslag maakte duidelijk dat het Franstalige electoraat enorm stabiel bleef. De PSC en de PSB werden niet afgestraft vanwege hun regeringsdeelname. Hun resultaat bleef standvastig. Dit in tegenstelling tot het Vlaamse electoraat. Hier waren de verandering veel ingrijpender. Er was een vooruitgang voor de PVV en het Vlaams Blok, maar de CVP bleef de grootste partij van Vlaanderen en verloor geen zetels, ondanks een lichte terugval in het aantal stemmen.

De BSP, de op een na grootste Vlaamse partij, behaalde 20,9% van stemmen. Dit was haar slechtste score. Hierdoor werd de kloof tussen de eerste en de tweede politieke familie alleen maar groter: de CVP behaalden 43,52% van de stemmen. De Volksunie leed een zware nederlaag. Het verloor zes zetels. De partij werd afgestraft voor haar trouw aan het Egmont-pact, en meer in het bijzonder aan de gevonden oplossingen voor het Brusselse probleem.

Ook in Brussel werd de kloof tussen de eerste politieke macht, FDF, en de twee, PSC, alleen maar groter. Er ontstond een verschil van 20,82% tussen beide partijen. De FDF was de dominante partij en behaalde een van zijn beste resultaten: 35,4% van alle stemmen en maar liefst 50,85% van de Franstalige stemmen.

Regeringsformatie[bewerken | brontekst bewerken]

Zie Regeringsformatie België 1978-1979 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Na deze parlementsverkiezingen had de CVP een blokkeringsminderheid in de Senaat voor het aannemen van wetten met een bijzondere meerderheid. Aangezien deze periode werd gekenmerkt door de wens om de Grondwet te herzien, zal dit blokkeringsrecht van belang zijn voor de formatie van een nieuwe regering.

De PSB verzocht om een aanzienlijke meerderheid te vormen in elke regio, aangezien de partij een representatieve regering wou vormen door de drie regio's. Hierdoor werd de aanwezigheid van het FDF in de regering essentieel om de wil van de PSB te respecteren want zonder het FDF zou er in het Brusselse Gewest geen significante meerderheid geweest zijn.

De regering Martens I wou net zoals de regering Tindemans een hervorming van de instellingen doorvoeren. Deze hervormingen werden gekenmerkt door de wens om een evenwicht te vinden tussen de Vlaamse wens (voor communautarisering) en de Franstalige wens (voor regionalisering). In het regeerakkoord wordt een grote plaats gereserveerd voor het parlement. Dit in tegenstelling tot de plaats die werd gegeven in het Egmontpact.

Samenstelling[bewerken | brontekst bewerken]

De regering bestond uit 25 ministers (inclusief de premier) en 8 staatssecretarissen. De verdeling was: 8 ministers en 3 staatssecretarissen voor de CVP, 6 ministers en 2 staatssecretarissen voor de PS, voor de BSP 5 ministers en 1 staatssecretaris, voor de PSC 4 ministers en 1 staatssecretaris en voor het FDF 2 ministers en 1 staatssecretaris.

Ambtsbekleder Functie en bevoegdheden Termijn Partij
Kernkabinet
Wilfried Martens
(1936-2013)
Premier 3 april 1979 - 23 januari 1980 CVP
Guy Spitaels
(1931-2012)
Vicepremier
Begroting
3 april 1979 - 23 januari 1980 PS
Paul Vanden Boeynants
(1919-2001)
Vicepremier
Landsverdediging
3 april 1979 - 15 oktober 1979 PSC
José Desmarets
(1925-2019)
15 oktober 1979 - 23 januari 1980 PSC
Willy Claes
(1938)
Vicepremier
Economische Zaken
3 april 1979 - 23 januari 1980 BSP
Ministers
Renaat Van Elslande
(1916-2000)
Justitie 3 april 1979 - 23 januari 1980 CVP
Henri Simonet
(1931-1996)
Buitenlandse Zaken 3 april 1979 - 23 januari 1980 PS
Alfred Califice
(1916-1999)
Sociale Voorzorg en Pensioenen 3 april 1979 - 23 januari 1980 PSC
Willy Calewaert
(1916-1993)
Openbaar Ambt en Institutionele Hervormingen 3 april 1979 - 23 januari 1980 BSP
Albert Lavens
(1920-1993)
Landbouw en Middenstand 3 april 1979 - 23 januari 1980 CVP
Jos Chabert
(1933-2014)
Verkeerswezen 3 april 1979 - 23 januari 1980 CVP
Jef Ramaekers
(1923-2004)
Nationale Opvoeding 3 april 1979 - 23 januari 1980 BSP
Rika De Backer
(1923-2002)
Nederlandse Gemeenschap 3 april 1979 - 23 januari 1980 CVP
Luc Dhoore
(1928-2021)
Volksgezondheid en Leefmilieu 3 april 1979 - 23 januari 1980 CVP
Gaston Geens
(1931-2002)
Financiën 3 april 1979 - 23 januari 1980 CVP
Lucien Outers
(1924-1993)
Buitenlandse Handel en Wetenschapsbeleid 3 april 1979 - 16 januari 1980 FDF
Léon Defosset
(1925-1991)
Brusselse Gewest 3 april 1979 - 16 januari 1980 FDF
Jean-Maurice Dehousse
(1936-2023)
Waalse Gewest 3 april 1979 - 23 januari 1980 PS
Guy Mathot
(1941-2005)
Openbare Werken 3 april 1979 - 23 januari 1980 PS
Robert Urbain
(1930-2018)
Posterijen, Telegrafie en Telefonie 3 april 1979 - 23 januari 1980 PS
Mark Eyskens
(1933)
Ontwikkelingssamenwerking 3 april 1979 - 23 januari 1980 CVP
Roger De Wulf
(1929-2016)
Tewerkstelling en Arbeid 3 april 1979 - 23 januari 1980 BSP
Jacques Hoyaux
(1930-2013)
Nationale Opvoeding 3 april 1979 - 23 januari 1980 PS
Georges Gramme
(1926-1985)
Binnenlandse Zaken en Institutionele Hervormingen 3 april 1979 - 23 januari 1980 PSC
Marc Galle
(1930-2007)
Vlaamse Gewest 3 april 1979 - 23 januari 1980 BSP
Michel Hansenne
(1940)
Franse Gemeenschap 3 april 1979 - 23 januari 1980 PSC
Staatssecretarissen
Guy Cudell
(1917-1999)
Brusselse Gewest, toegevoegd aan de minister van het Brusselse Gewest 3 april 1979 - 23 januari 1980 PS
Antoine Humblet
(1922-2011)
Waalse Gewest, toegevoegd aan de minister van het Waalse Gewest 3 april 1979 - 15 oktober 1979 PSC
Philippe Maystadt
(1948-2017)
15 oktober 1979 - 23 januari 1980 PSC
François Persoons
(1925-1981)
Franse Gemeenschap, toegevoegd aan de minister van de Franse Gemeenschap 3 april 1979 - 16 januari 1980 FDF
Paul Akkermans
(1923-2007)
Vlaamse Gewest, toegevoegd aan de minister van het Vlaamse Gewest 3 april 1979 - 23 januari 1980 CVP
Nederlandse Gemeenschap, toegevoegd aan minister van de Nederlandse Gemeenschap 11 juli 1979 - 23 januari 1980
Rika Steyaert
(1925-1995)
Nederlandse Gemeenschap, toegevoegd aan minister van de Nederlandse Gemeenschap 3 april 1979 - 23 januari 1980 CVP
Lydia De Pauw
(1929)
Brusselse Gewest, toegevoegd aan de minister van het Brusselse Gewest 3 april 1979 - 23 januari 1980 BSP
Daniël Coens
(1938-1992)
Vlaamse Gewest, toegevoegd aan de minister van het Vlaamse Gewest 3 april 1979 - 23 januari 1980 CVP
Nederlandse Gemeenschap, toegevoegd aan minister van de Nederlandse Gemeenschap 11 juli 1979 - 23 januari 1980
Bernard Anselme
(1945)
Waalse Gewest, toegevoegd aan de minister van het Waalse Gewest 3 april 1979 - 23 januari 1980 PS

Herschikkingen[bewerken | brontekst bewerken]