RhB Gem 4/4

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
RhB Gem 4/4
Gem 4/4 802 op 2 juni 2010 te Pontresina
Aantal 2
Nummering RhB Gem 801 en 802
Fabrikant Schweizerische Lokomotiv- und Maschinenfabrik (SLM)
Bouwjaar 1968
Asindeling Bo’ Bo’
Spoorwijdte (meterspoor) 1000 mm
Massa 50,4 ton
Lengte over buffers 13,54 m
Dienstsnelheid 65 km/h
Stroomsysteem = 1000 volt
Aandrijving diesel-elektrisch of
elektrisch, mechanisch
Vermogen 780 kW (van dieselmotor/generator)
680 kW (van bovenleiding)
Trekkracht 107 kN
Motorfabrikant 2 x Cummens (dieselmotor)
SAAS, BBC en MFO
(Elektrische installatie)
Koppeling Schroefkoppeling
Portaal  Portaalicoon   Verkeer & Vervoer

De Gem 4/4 is de aanduiding voor een serie van twee locomotieven met elektrische of met dieselelektrische aandrijving van de Rhätische Bahn (RhB).

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

Deze locomotieven werden in 1968 aangeschaft, onder meer om de prestaties van de motorwagens van het type ABe 4/4 II te ondersteunen. Bij gebruik van de sneeuwfrezen van de serie 9918-9919 leveren deze locomotieven naast de voortbeweging ook de energie voor deze elektrische sneeuwfrezen.

Tussen 1973 en 1981 werden deze locomotieven gebruikt als hybride tractie voor de Bernina-Express. Ze namen vanaf Samedan de wagons van de sneltrein uit Sankt Moritz over en reden dieselektrisch naar Surovas of Bernina Diavolezza. Hier werd dan overgeschakeld op de bovenleiding voor het traject tot Tirano. Tegenwoordig wordt dit hybride tractie genoemd.

Aan dit gebruik kwam een eind toen het perronspoor 3 in Pontresina geschikt werd gemaakt voor het wisselen van de spanning op de bovenleiding. De treinen uit Chur werden nu tot Pontresina getrokken door een elektrische locomotief onder 11kV wisselstroom. Te Pontresina werd de spanning op de bovenleiding omgeschakeld naar 1000 volt gelijkstroom voor de motorrijtuigen van de Berninabahn.

De locomotieven werden ook op het hele net van de Rhätische Bahn (RhB) voor werktreinen ingezet.

Constructie en techniek[bewerken | brontekst bewerken]

De locomotief heeft een stalen frame. De tractie-installatie bestaat uit een diesel motor gekoppeld aan een gelijkstroom dynamo. Door deze voorziening kan de locomotief de rijspanning zowel zelf opwekken met de ingebouwde dieselmotor maar ook met stroomafnemer is het rijden op spanning uit de bovenleiding als pure elektrische locomotief mogelijk. Deze locomotief kan in treinschakeling rijden met een soortgenoot, met een motorrijtuig van het type ABe 4/4 II of met een motorrijtuig van het type ABe 4/4 III.

Namen[bewerken | brontekst bewerken]

De Rhätische Bahn (RhB) heeft de volgende namen op de locomotieven geplaatst:

Lijst van de Gem 4/4
Nummer Naam Opmerkingen
801 Steinbock (Steenbok)
802 Murmeltier (Marmot)

Treindiensten[bewerken | brontekst bewerken]

  • In het winterseizoen wordt op een deel van het traject waar voldoende sneeuw aanwezig is voor een kleine groepen toeristen een demonstratie met de sneeuwfees uitgevoerd.[1]

Literatuur[bewerken | brontekst bewerken]

  • Spoorwegen; diverse jaargangen. Gerrit Nieuwenhuis, Richard Latten. Uitgeverij de Alk BV, Alkmaar.
  • Theo Stolz: Triebfahrzeuge der Schweiz. Minirex AG, Luzern, 2007, ISBN 3-907014-31-6.
  • Eric Kröpfli: 'Die Modernisierung der Zweikraftlokomotiven Gem 4/4 801-802 der Rhätischen Bahn', in: Schweizer Eisenbahn-Revue, 6/2001

Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]

Externe link[bewerken | brontekst bewerken]

Foto's[bewerken | brontekst bewerken]

Zie de categorie RhB Gem 4/4 van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.