Schijf partitioneren
Een schijf partitioneren is het verdelen van die schijf in twee of meer logische eenheden, zodat een fysieke harde schijf gebruikt kan worden, alsof hij uit meerdere schijven bestaat. Zo'n logische eenheid wordt partitie genoemd en is de gebruikelijke aanduiding bij Windows en Linux, terwijl in besturingssystemen als BSD, Solaris of GNU Hurd de benaming slice wordt gebruikt. In het jargon van Windows Vista en Windows 7 wordt ook wel van volume gesproken. Een partitie-editor kan gebruikt worden om partities te maken, te wijzigen of te verwijderen.
Voordat een harde schijf in gebruik genomen kan worden, moet hij minimaal één partitie bevatten. In veel gevallen wordt een schijf in meerdere partities ingedeeld. Bestaat een schijf uit slechts één partitie, dan zegt men wel dat de schijf niet gepartitioneerd is, maar geheel juist is dat niet, want ook in dat geval bevat de schijf gegevens over de partitionering.
Beperkingen[bewerken | brontekst bewerken]
In het verleden waren de beperkingen van het bestandssysteem reden om een harde schijf in meerdere partities in te delen. Tot MS-DOS 3.x was er een limiet van 32 megabyte per (logische) schijf, en de latere uitvoeringen van FAT16 hebben een limiet van 2 gigabyte. Ook de FAT32-partities van Windows XP kennen een praktische limiet: hoewel de specificatie van FAT32 in principe meer (2 terabyte) toelaat, kan er met de formatteringsprogramma's van Windows XP geen partitie groter dan 32 gigabyte geformatteerd worden. Dit is met opzet ingebouwd door Microsoft, met als doel het stimuleren van het gebruik van NTFS. Windows XP heeft echter geen problemen te werken met FAT32-partities die groter zijn dan 32 gigabyte.
Soorten partities[bewerken | brontekst bewerken]
De partitionering van een harde schijf wordt opgeslagen in een tabel in de eerste sector van de schijf. Deze sector heet MBR of Master boot record. Diverse besturingssystemen ondersteunen verschillende partitietabelsoorten. In byte 1BE tot 1FE van een MBR-sector is ruimte voor een beschrijving van vier partities. Dit worden primaire partities genoemd.
Een maximum van vier partities werd algauw onvoldoende gevonden, en daarom werd de uitgebreide partitie (extended partition) ingevoerd. De gewone partities werden vanaf dat moment primaire partities genoemd. De uitgebreide partitie werd op zijn beurt opgedeeld in een onbeperkt aantal logische partities of logische stations.
Men zegt vaak 'schijf' of 'harde schijf' als 'partitie' wordt bedoeld. Dit geeft weleens verwarring als de schijf uit meer dan één partitie bestaat. Heeft een Windows-pc bijvoorbeeld zowel een 'C:'- als een 'D:'-schijf, dan kan dat meerdere partities op dezelfde harde schijf aanduiden, maar het kan ook meerdere harde schijven met ieder één partitie aanduiden.
Windows[bewerken | brontekst bewerken]
Windows 7[bewerken | brontekst bewerken]
Als Windows 7 op een lege harde schijf wordt geïnstalleerd, wordt een extra opstartpartitie aangemaakt van ongeveer 100 MB[1]. Verder wordt in bepaalde gevallen helemaal vooraan de schijf een lege ruimte van 1 MB vrijgehouden.[2] Windows 7 laat het toe dat een andere boot manager in het MBR-gedeelte wordt geplaatst. Om Windows op te starten kan vervolgens naar de opstartpartitie van Windows 7 gesprongen worden.
Toekenning van letters[bewerken | brontekst bewerken]
Besturingssystemen van Microsoft kennen letters toe aan partities. Dit is ontstaan vanuit DOS. De letters A en B zijn gereserveerd voor diskettes. De eerste primaire partitie van de eerste harde schijf krijgt dus de letter C. Onder Windows 98 en oudere besturingssystemen worden eerst letters toegekend aan alle primaire partities en daarna pas aan de logische partities. Dat heeft tot gevolg dat de letters van de logische partities veranderen als er een schijf (met een primaire partitie) wordt toegevoegd. Vanaf Windows XP is het mogelijk zelf aan te geven hoe de letters worden toegekend met het command-line-programma diskpart. Onder Windows Vista en Windows 7 is ook gebruik van de letters A en B mogelijk als er geen diskettestations zijn. Zijn er meer partities dan er letters beschikbaar zijn, dan krijgen de resterende partities geen letter. Deze partities zijn dan met normale programmatuur niet toegankelijk. Met NTFS is het echter mogelijk een partitie als map in een andere partitie op te nemen.
Linux[bewerken | brontekst bewerken]
In Linux worden partities aangeduid met de devicenaam. De eerste primaire partitie op de eerste harddisk is /dev/hda1 (bij IDE), respectievelijk /dev/sda1 (bij SATA of SCSI), de tweede partitie is /dev/hda2, respectievelijk /dev/sda2. De eerste partitie op de tweede harddisk is /dev/hdb1 respectievelijk /dev/sdb1, de tweede partitie is /dev/hdb2 respectievelijk /dev/sda2. Het type partitie is vaak ext2, ext3 of ext4.
| Bronnen, noten en/of referenties |