Sean Connery

Sean Connery
Sean Connery in 1983
Algemene informatie
Volledige naam	Thomas Sean Connery
Geboren	25 augustus 1930
Geboorteplaats	Edinburgh
Overleden	31 oktober 2020
Overlijdensplaats	Nassau (Bahama's)
Land	Vlag van Verenigd Koninkrijk Verenigd Koninkrijk
Werk
Jaren actief	1954-2012
Beroep	acteur, stemacteur, filmproducent
Handtekening
Officiële website
(en) IMDb-profiel
(en) IBDb-profiel
(en) Allmusic-profiel (en) Last.fm-profiel
Portaal    Film

Sean Connery in Hitchcocks Marnie in 1964, ook het jaar van Goldfinger

Connery (James Bond) in Diamonds Are Forever, 1971, Amsterdam

Sir Thomas Sean Connery (spreek uit als: SJÔN KOnnerie; IPA: [ʃɔːn_'kɒnəri]^?; Edinburgh, 25 augustus 1930 – Nassau (Bahama's), 31 oktober 2020) was een Schots acteur, die in zijn carrière één Academy Award, tweemaal een BAFTA Award en drie Golden Globes wist te winnen. Connery werd wereldwijd bekend als de acteur die de fictieve geheim agent James Bond portretteerde. In de periode 1962-1983 speelde hij zevenmaal in een Bond-film. In 2000 werd hij geridderd, waardoor hij de Britse titel sir mocht dragen.

Biografie

Sean Connery werd geboren in een arm gezin. Op zijn dertiende verliet hij de schoolbanken om melkboer te worden en drie jaar later ging hij bij de marine. Daar werd hij op zijn achttiende afgekeurd vanwege een zweer aan de twaalfvingerige darm. Hierna werd hij vrachtwagenchauffeur.

Connery deed mee aan bodybuildingwedstrijden en werd in 1953 derde in de juniorklasse van een Mr. Universe-verkiezing.

James Bond

Connery is bekend geworden bij het grote publiek door zijn filmrol als Ian Flemings James Bond. Hij was niet de eerste Bond: de Amerikaanse acteur Barry Nelson ging hem in 1954 voor in de televisiefilm Casino Royale. Toen Connery werd voorgesteld voor de rol van Bond in de film Dr No vond Fleming hem niet geschikt, omdat de James Bond die hij voor ogen had een subtielere figuur was dan "een uit zijn krachten gegroeide stuntman". Filmproducent Albert R. Broccoli werd door zijn vrouw Dana overgehaald het toch met de charismatische Connery te proberen. Toen de film klaar was, was Fleming zo tevreden over Connery's James Bond dat hij in zijn volgende roman You Only Live Twice (1964) het personage Bond aanpaste aan Connery, onder meer door zijn afkomst Schots te maken.

Connery speelde de rol van Bond in de volgende bioscoopfilms:

• Dr No (1962)
• From Russia with Love (1963)
• Goldfinger (1964)
• Thunderball (1965)
• You Only Live Twice (1967)
• Diamonds Are Forever (1971)

De rol werd overgenomen door George Lazenby (alleen in On Her Majesty's Secret Service) en in de volgende zeven films door Roger Moore. Hoewel in totaal zeven acteurs de titelheld in de James Bond-films hebben gespeeld, geldt Connery voor velen nog steeds als 'de enige echte'. Zelf probeerde hij bij de keuze van latere rollen zoveel mogelijk onder het Bond-stereotype uit te komen. Volgens Michael Caine leed hij eronder dat hij altijd en overal herkend werd als James Bond.

Toch kwam Connery in 1983 nog één keer terug als James Bond in de speelfilm Never Say Never Again, een (niet door Broccoli's EON Productions gemaakte) remake van Thunderball. De titel verwijst naar zijn uitspraak na Diamonds Are Forever dat hij de rol van Bond nooit meer zou spelen. Voorts heeft hij zijn stem geleend aan de game 007: From Russia with Love (2005).

Overige producties

Na de James Bond-reeks speelde Connery in tal van andere grote producties, waaronder The Man Who Would Be King (1975), A Bridge Too Far (1977), Highlander (1986), The Name of the Rose (1986), The Untouchables (1987), Indiana Jones and the Last Crusade (1989), The Hunt for Red October (1990), Medicine Man (1992) en The Rock (1996).

Sean Connery (midden) in een traditionele Schotse kilt

Pensioen

In 2006 kondigde Connery zijn pensioen als acteur aan. Hij had toen al drie jaar niet meer in een film gespeeld. Dit weerhield Steven Spielberg er niet van om hem te benaderen voor het nogmaals spelen, in een dan nu wat kleinere rol, van de vader van de hoofdpersoon in Indiana Jones and the Kingdom of the Crystal Skull (2008). Dit verzoek werd door Connery van de hand gewezen. Ook voor een bescheiden rol in de James Bondfilm Skyfall (2012) was Connery kort in beeld, maar voor deze rol werd hij niet daadwerkelijk benaderd.

Onderscheidingen

Connery kreeg een BAFTA Award als beste acteur voor zijn rol als William van Baskerville in The Name of the Rose uit 1986. In 1988 werd hij genomineerd voor een Oscar voor zijn rol van Jimmy Malone in The Untouchables, die hij ook gewonnen heeft. Daarnaast begon hij in de jaren negentig met het produceren van films.

Hoewel hij niet meer in Schotland woonde, was Connery actief in de Scottish National Party, die streeft naar autonomie voor Schotland. Op nieuwjaarsdag 2000 werd Connery tot ridder (Knight Bachelor) geslagen door de Britse koningin Elizabeth II, en mocht zich voortaan 'Sir' Sean noemen.

In juni 2006 ontving Connery de prestigieuze American Film Institute Achievement Award, enkele maanden nadat hij had aangekondigd met pensioen te gaan.

In de zomer van 2008 lanceerde Connery zijn boek Being a Scot. Hij geeft in zijn memoires onder meer zijn visie op de vele aspecten van het Schotse leven en de cultuur.

Overlijden

Connery leed aan het eind van zijn leven aan dementie. Hij overleed thuis in zijn villa in Nassau (Bahama’s) op 31 oktober 2020 op 90-jarige leeftijd in zijn slaap.

Filmografie

Filmografie als acteur
Jaar	Titel	Rol	Opmerkingen
1957	No Road Back	Spike
1957	Hell Drivers	Johnny
1957	Time Lock
1957	Action of the Tiger	Mike
1958	Another Time, Another Place	Mark Trevor
1958	A Night to Remember	Matroos	niet genoemd
1959	Darby O'Gill and the Little People	Michael McBride
1959	Tarzan's Greatest Adventure	O'Bannion
1961	The Frightened City	Paddy Damion
1961	Operation Snafu	Pedlar
1962	The Longest Day	Flanagan
1962	Dr. No	James Bond
1963	From Russia with Love	James Bond
1964	Woman of Straw	Anthony Richmond
1964	Marnie	Mark Rutland
1964	Goldfinger	James Bond
1965	The Hill	Joe Roberts
1965	Thunderball	James Bond
1966	A Fine Madness	Samson Shillitoe
1967	You Only Live Twice	James Bond
1968	Shalako	Shalako
1970	The Molly Maguires	Jack Kehoe
1971	The Red Tent	Amundsen
1971	The Anderson Tapes	Duke Anderson
1971	Diamonds Are Forever	James Bond
1973	The Offence	Rechercheur Johnson
1974	Zardoz	Zed
1974	The Terrorists	Nils Tahlvik
1974	Murder on the Orient Express	Kolonel Arbuthnot
1975	The Wind and the Lion	Raisuli
1975	The Man Who Would Be King	Daniel Dravot
1976	Robin and Marian	Robin Hood
1976	The Next Man	Khalil Abdul-Muhsen
1977	A Bridge Too Far	Maj. Gen. Robert Urquhart
1979	The First Great Train Robbery	Edward Pierce
1979	Meteor	Bradley
1979	Cuba	Robert Dapes
1981	Time Bandits	Koning Agamemnon
1981	Outland	O'Neil
1982	Five Days One Summer	Douglas
1982	Wrong Is Right	Patrick Hale
1983	Sword of the Valiant	The Green Knight
1983	Never Say Never Again	James Bond
1986	Highlander	Ramirez
1986	The Name of the Rose	William of Baskerville
1987	The Untouchables	Jim Malone
1988	The Presidio	Caldwell
1988	Memories of Me	als zichzelf
1989	Indiana Jones and the Last Crusade	Dr. Henry Jones
1989	Family Business	Jesse
1990	The Hunt for Red October	Kapitein Marko Ramius
1990	The Russia House	Barley Blair
1991	Robin Hood: Prince of Thieves	Koning Richard
1991	Highlander II: The Quickening	Ramirez
1992	Medicine Man	Dr. Robert Campbell
1993	Rising Sun	John Connor	producent
1994	A Good Man in Africa	Dr. Alex Murray
1995	Just Cause	Paul Armstrong	producent
1995	First Knight	Koning Arthur
1996	Dragonheart	Draco	stem
1996	The Rock	John Patrick Mason	producent
1998	The Avengers	Sir August De Wynter
1998	Playing by Heart	Paul
1999	Entrapment	Robert "Mac" MacDougal	producent
2000	Finding Forrester	William Forrester
2003	The League of Extraordinary Gentlemen	Allan Quatermain	coproducent
2005	From Russia with Love (computerspel)	James Bond	stem
2006	Sir Billi	Sir Billi the Vet	stem

Trivia

• Connery begon vanaf zijn 21e zijn haar te verliezen en heeft daarom in alle James Bond-films een toupet opgehad. Toen hij Bond niet meer speelde verscheen hij steeds vaker kalend in de films. In de film Wrong Is Right uit 1982 stak hij hier zelfs de draak mee door in een scène zijn toupet af te werpen.
• Na The Anderson Tapes uit 1971 speelde Connery enkel nog snordragende rollen, de Bond-remake Never Say Never Again daargelaten.
• In 1989, op 59-jarige leeftijd, werd hij door het Amerikaanse tijdschrift People uitgeroepen tot de Sexiest Man Alive. Hierop reageerde Connery met "Well, there aren't many sexy dead men, are there?" (Er zijn ook niet zoveel sexy dode mannen, of wel?).

Over Sean Connery

• Andrew Yule, Sean Connery: Neither Shaken Nor Stirred, Little, Brown Book Group, Londen, 1992. ISBN 978-0-7515-4097-0
• Robert Sellers, Sean Connery: A Celebration, Robert Hale, Londen, 1999. ISBN 978-0-7090-6125-0

Externe link

• (en)  Sean Connery in de Internet Movie Database

Noten

James Bondfilms

EON Productions: Dr. No (1962) · From Russia with Love (1963) · Goldfinger (1964) · Thunderball (1965) · You Only Live Twice (1967) · On Her Majesty's Secret Service (1969) · Diamonds Are Forever (1971) · Live and Let Die (1973) · The Man with the Golden Gun (1974) · The Spy Who Loved Me (1977) · Moonraker (1979) · For Your Eyes Only (1981) · Octopussy (1983) · A View to a Kill (1985) · The Living Daylights (1987) · Licence to Kill (1989) · GoldenEye (1995) · Tomorrow Never Dies (1997) · The World Is Not Enough (1999) · Die Another Day (2002) · Casino Royale (2006) · Quantum of Solace (2008) · Skyfall (2012) · Spectre (2015) · No Time to Die (2021) buiten de EON-serie: Casino Royale (tv-bewerking, 1954) · Casino Royale (1967) · Never Say Never Again (1983) · Happy and Glorious (korte film, 2012) Documentaires: Everything or Nothing: The Untold Story of 007 (2012) · Fleming: The Man Who Would Be Bond (2014) · Becoming Bond (2017) Bond-vertolkers: Sean Connery · George Lazenby · Roger Moore · Timothy Dalton · Pierce Brosnan · Daniel Craig · buiten de EON-serie: Barry Nelson · David Niven

Mediabestanden

Zie de categorie Sean Connery van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.