Senaat (Zuid-Afrika)

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Vertaalhulp gevraagd. Dit artikel bevat mogelijk (taal)fouten.
U kunt dit artikel verbeteren. Op de overlegpagina of de vertaalpagina is mogelijk meer informatie te vinden.

De Senaat (Afrikaans: Senaat; Engels: Senate) was het hogerhuis van het Parlement van Zuid-Afrika van 1910-1981 en opnieuw van 1994-1997.

De Senaat van 1910-1981[bewerken | brontekst bewerken]

Onder blanke minderheidsregel in de Unie van Zuid-Afrika, werden de meeste senatoren verkozen door een kiescollege bestaande uit leden van de Volksraad en provincieraden. De overige senatoren werden op advies van de Eerste Minister benoemd door de Gouverneur-generaal. De voorzitter van de Senaat werd de President, terwijl zijn tegenhanger in de Volksraad de Speaker werd genoemd.

De Eerste Senaat (1910-1920)[bewerken | brontekst bewerken]

De Zuid-Afrika-Wet, die de Senaat gemaakt, bevat bijzondere bepalingen voor het eerste verkozen senatoren. Het Parlement werd verboden wijziging van de regeling voor de Senaat tijdens de eerste tien jaar.

De eerste Senaat opgenomen acht senatoren uit elke provincie. Zij werden gekozen voor een termijn van tien jaar, door de leden tijdens de laatste zitting van de wetgevende macht van elk van de vier kolonies die de Unie van Zuid-Afrika samengevoegd. De verkiezing was een vorm van enkelvoudige overdraagbare stem. De overige acht zetels werden gevuld, op benoeming (ook voor tien jaar termen) door de Gouverneur-generaal. Artikel 24 van de Zuid-Afrika-Wet voorwaarde dat de benoemde senatoren,

De helft van hen worden geselecteerd op de grond vooral van hun grondige kennis, op grond van hun officiële ervaring of op andere wijze, met de redelijke behoeften en wensen van de gekleurde rassen van Zuid-Afrika

Toevallige vacatures in de vertegenwoordiging van de provincies, in de eerste Senaat alleen, werden gevuld door een kiescollege bestaat uit de leden van de desbetreffende provinciale raden. Nieuwe senatoren verkozen op deze manier, hield de zetel voor de rest van de looptijd van tien jaar. Nieuwe senatoren die door de Gouverneur-generaal benoemd zijn om vacaturen te vullen, ontvingen een termijn van tien jaar en verlieten niet hun zetels aan het einde van de termijn van de provinciale vertegenwoordigers.

De Tweede Senaat (1920-1929)[bewerken | brontekst bewerken]

De acht senatoren verkozen voor elke provincie volgens de gewone bepalingen voor Senaatsverkiezingen in de Zuid-Afrika-Wet, werden teruggestuurd door een kiescollege bestaat uit de leden van de provincie in de Volksraad en de Provinciale Raad. In 1920, de termijn van senatoren was voor tien jaar en er was geen voorziening voor geen eerdere ontbinding van de Senaat.

De voorzieningen voor de benoemde senatoren waren onveranderd ten opzichte van de eerste Senaat.

De tweede Senaat had een kleine meerderheid van de Zuid-Afrikaanse Partij. Wanneer de zogenaamde "Pact-regering" tussen de Nationale Partij en de Arbeiderspartij aantrad in 1924, zijn aanhangers waren dan ook een minderheid in de Senaat.

De Senaatwet 1926 wijzigde de oorspronkelijke bepalingen voor de Senaat in de Grondwet. Een nieuwe kracht werd, zodat de Gouverneur-generaal van de hele Senaat kon ontbinden verleend, hetzij op het tijdstip van een parlementsverkiezing van de Volksraad or binnen 120 dagen na de verkiezingen. Een andere bepaling verplicht benoemde senatoren hun zetels te verlaten wanneer er een verandering van de regering.

Na de parlementsverkiezingen van 1929, werd de Senaat ontbinding stroom gebruikt voor de eerste keer, op 16 augustus 1929.[1]

De Derde Senaat (1929-1939)[bewerken | brontekst bewerken]

De derde Senaat had een kleine Nasionale Party meerderheid, in 1929. Na de Nasionale Party en de Suid-Afrikaanse Party vormde een coalitie in 1933 en gefuseerde met de Verenigde Party te vormen in 1934, de regering had een grote meerderheid in de Senaat.

De regering van de Verenigde Party geslaagd voor de Wet op Naturellenvertegenwoordiging 1936. Deze wetgeving beïnvloed de Senaat door het toevoegen van vier senatoren om de zwarte bevolking van Zuid-Afrika vertegenwoordigen. Deze senatoren waar de blanken, die kantoor hield voor een vaste termijn en niet werden beïnvloed door een ontbinding van de Senaat. De nieuwe zetels werden gevuld door indirecte verkiezingen, de zwarte kiezers zijn ambtdragers zoals stamhoofden en de leden van lokale overheden.

Vóór het verstrijken van de looptijd van tien jaar, werd de Verenigde Party verdeeld over de kwestie van de deelname van Zuid-Afrika in de Tweede Wereldoorlog. De volgelingen van de voormalige Eerste Minister Barry Hertzog ging de verkiezing van de Senaat in 1939 als een aparte partij, de Verenigde Party hebben verlaten, maar een fusie met de oppositie Gesuiwerde Nasionale Party nog niet geregeld.[2]

De Vierde Senaat (1939-1948)[bewerken | brontekst bewerken]

De provinciale kiescolleges ontmoette op 17 november 1939. Na de verkiezing en het vullen van de benoemde zetels, werd de Senaat achter met een meerderheid voor de oorlog. Er waren 24 regeringsgezinde senatoren en 16 oppositiegezinde senatoren. De vier senatoren gekozen om zwarte mensen te vertegenwoordigen ook pro-oorlog.[3]

Na de parlementsverkiezingen van 1948, een Herenigde Nasionale Party-Afrikanerparty coalitie aan de macht kwam, met een minderheid steun in de Senaat. De nieuwe regering gebruikte de ontbindingsmacht, om een nieuwe verkiezing van de Senaat te activeren. De Senaat werd ontbonden, op 9 juli 1948.[4]

De Vijfde Senaat (1948-1955)[bewerken | brontekst bewerken]

De acht benoemde senatoren werden benoemd op 28 juli 1948. De kiescolleges ontmoette, in de provinciale hoofdsteden, op 29 juli 1948. Aan het einde van de proces, de regering had 22 ondersteuners en de oppositie had 21 ondersteuners.

De Wijzigingswet op Zuidwest-Afrikaanse Zaken, voegde vier extra leden aan de Senaat, van wie er twee waren om gekozen te worden, en twee van de Gouverneur-generaal benoemd.[5] De verkozen senatoren werden gekozen door een kiescollege, bestaat uit de leden van de Wetgevende Vergadering van Zuidwest-Afrika en de zes leden van de Volksraad die het grondgebied.[6]

Van de benoemde senatoren, was vooral worden geselecteerde op grond van zijn "al bekende, uit hoofde van zijn officiële deskundigheid or anderszins, met de redelijke behoeften en wensen was de gekleurde rassen van het gebied."[7] Alle vier senatoren gekozen op 29 september 1950 waren Nasionale Party supporters.[8]

De Senaatwet 1955 (De Senaat van 1955-1960)[bewerken | brontekst bewerken]

In 1955, Nationalistische Eerste Minister Johannes Strijdom wou wijzigen een van de verschanste bepalingen van de Grondwet, om gekleurde kiezers te scheiden van blanke kiezers, maar zijn partij had niet de grondwetelijke vereiste tweederdemeerderheid in een gezamenlijke zitting van beide Huizen van het Parlement. Er werd besloten om de samenstelling en het kiesstelsel van de Senaat te veranderen, om de Wet op Afzonderlijke Vertegenwoordiging van de Kiezers kunnen worden gevalideerd. Bijgevolg Strijdom had de Senaatwet 1955 de Grondwet te wijzigen.

In plaats van elke provincie verkiezende acht senatoren, van evenredige vertegenwoordiging, het nieuwe systeem vereist provinciale vertegenwoordigers om gekozen te worden door een meerderheidsstelsel in het kiescollege. Het effect hiervan was om de meerderheidsgroep uit elke provincie in staat stellen om alle zetels nergens veilig te stellen. Bovendien, de Kaapprovincie en Transvaal hadden hun vertegenwoordiging verhoogd tot 22 en 27 zetels, respectievelijk. De vertegenwoordiging van Zuidwest-Afrika en zwarte kiezers was onverandered.

Een andere wijziging die in 1955 was om termen uit tien jaar terug te brengen tot vijf. De omvang van de Senaat steeg van 44 tot 89.[9]

De Senaatwet 1960 (De Senaat van 1960-1981)[bewerken | brontekst bewerken]

Aan het einde van de laatste termijn van de senatoren gekozen om zwarte mensen te vertegenwoordigen, in 1960, werden die zetels afgeschaft. De Senaatwet 1960 verminderde de grootte van de Senaat en hersteld evenredige vertegenwoordiging. Echter, in plaats van terug tot acht senatoren per provincie te gaan, de Kaapprovincie zou 11 senatoren hebben, zou de Transvaal hebben 14 senatoren (15 senatoren van 1970) en de twee kleinere provincies zouden acht senatoren behouden. Nogmaals, de vertegenwoordiging van Zuidwest-Afrika was onveranderd. Het aantal genomineerde senatoren uit de Unie, ging terug naar acht en de vereiste voor de helft van hen bekend te zijn met de 'redelijke behoeften en wensen' van niet-blanken Zuid-Afrikanen werd afgeschaft.

De Senaat werd verkleind tot 54 in 1960 en 53 in 1962.[10]

De samenstelling van de Senaat bleef omgewijzigd door de verklaring van de Republiek Zuid-Afrika in 1961, met dien verstande dat de Staatspresident nam de rol van de Gouverneur-generaal bij de benoeming van senatoren. Onder de republikeinse Grondwet, de President van de Senaat was om op te treden als Staatspresident wanneer dat kantoor was vacant is, of als een Staatspresident was niet in staat om zijn taken uit te voeren.

De vertegenwoordiging van Zuidwest-Afrika in het Parlement werd afgeschaft in 1977, om de weg voor de onafhankelijkheid van het gebied te effenen.[11]

Afschaffing van de Senaat[bewerken | brontekst bewerken]

In 1980, Eerste Minister P.W. Botha begon een proces van constitutionele hervorming, met de oprichting van de Presidentsraad, een 60-zetel adviesorgaan met een voorziening voor 10 kleuringen, 5 Indiërs en 1 Chinese, maar geen zwarte leden.[12] Bijgevolg werd de kamer nodig geacht te zijn en worden opgelost.[13] Het was onder de voorwaarden van de Vijfde Wijzigingswet van de Grondwet van de Republiek Zuid-Afrika afgeschaft met ingang van 1 januari 1981, dat de Presidentsraad van hetzelfde jaar opgericht.[14]

In 1984, werd de voormalige kamer van de Senaat omgebouwd voor gebruik als de Raad van Vertegenwoordigers, gereserveerde voor kleuringen onder het driekamerstelsel.[15] Zwarte Zuid-Afrikanen bleven uitgesloten van het politieke proces.

De Senaat van 1994-1997[bewerken | brontekst bewerken]

Onder eerste niet-raciale Grondwet van het land in 1994, was de Senaat opnieuw het hogerhuis van een tweekamerparlement, het lagerhuis dat de Nationale Vergadering. Het werd indirect gekozen door de leden van de negen provinciale wetgevers, met elke provincie heeft tien senatoren. In 1997, werd de Senaat vervangen door de Nationale Raad van Provincies, waarvan het lidmaatschap van de voormalige Senaat behouden, maar veranderde haar wettelijke en constitutionele rol.

Samenstelling (1910-1980)[bewerken | brontekst bewerken]

Samenstelling door provincie en soort (1910-1980)[bewerken | brontekst bewerken]

Periode Kaap Nat OVS SWA Tvl Verkozen Benoemd NV Totaal Sen.
1910–1937 8 8 8 – 8 32 8 – 40[16]
1937–1950 8 8 8 – 8 32 8 4 44[17]
1950–1955 8 8 8 2 8 34 10 4 48[18]
1955–1956 22 8 8 2 27 67 18 4 89[19]
1956–1960 22 8 8 2 27 67 19 4 90[20]
1960–1962 11 8 8 2 14 43 11 – 54[21]
1962–1970 11 8 8 2 14 43 10 – 53[22]
1970–1980 11 8 8 2 15 44 10 – 54[23]

Afkortingen en nota's:—

Samenstelling door partij (1948-1980)[bewerken | brontekst bewerken]

Vijde Senaat (1948-1955)[bewerken | brontekst bewerken]

Partij Kaap Nat OVS Tvl Totaal Benoemd NV Totaal Sen.
Verenigde Party 4 6 1 4 15 — — 15
Herenigde Nasionale Party 3 — 5 3 11 — — 15
Benoemde Senatoren — — — — — 8 — 8
Labour Party 1 1 — 1 3 — — 3
Afrikaner Party — — 2 — 2 — — 2
Onafhankelijke Senatoren — 1 — — 1 — — 1
Naturellenvertegenwoordigers — — — — — — 3 3
Vacaturen — — — — — — 1 1
Totaal 8 8 8 8 32 8 4 44

Zesde Senaat (1955-1960)[bewerken | brontekst bewerken]

Partij Kaap Nat OVS SWA Tvl Totaal Benoemd NV Totaal Sen.
Nasionale Party 22 — 8 2 27 59 18 — 77
Verenigde Party — 8 — — — 8 — — 8
Naturellenvertegenwoordigers — — — — — — — 4 4
Totaal 22 8 8 2 27 67 18 4 89

Zevende Senaat (1960-1965)[bewerken | brontekst bewerken]

Partij Kaap Nat OVS SWA Tvl Totaal Benoemd Totaal Sen.
Nasionale Party 7 1 8 2 10 28 10 38
Verenigde Party 4 7 — — 4 15 — 15
Gekleurde Vertegenwoordiger — — — — — — 1 1
Totaal 11 8 8 2 14 43 11 54

Achtste Senaat (1965-1970)[bewerken | brontekst bewerken]

Partij Kaap Nat OVS SWA Tvl Totaal Benoemd Totaal Sen.
Nasionale Party 7 2 8 2 11 30 10 40
Verenigde Party 4 6 — — 3 13 — 13
Totaal 11 8 8 2 14 43 10 53

Negende Senaat (1970-1974)[bewerken | brontekst bewerken]

Partij Kaap Nat OVS SWA Tvl Totaal Benoemd Totaal Sen.
Nasionale Party 8 1 8 2 12 32 10 41
Verenigde Party 3 7 — — 3 13 — 13
Totaal 11 8 8 2 15 44 10 54

Tiende Senaat (1974-1980)[bewerken | brontekst bewerken]

Partij Kaap Nat OVS SWA Tvl Totaal Benoemd Totaal Sen.
Nasionale Party 8 2 8 2 12 31 10 42
Verenigde Party 3 6 — — 3 12 — 12
Totaal 11 8 8 2 15 44 10 54

Noten[bewerken | brontekst bewerken]

  1. ↑ The Times, editie van 17 augustus 1929
  2. ↑ The Times, editie van 20 november 1939
  3. ↑ Keesing's Contemporary Archives 1937–1940, page 3863
  4. ↑ The Times, editie van 10 juli 1948
  5. ↑ Official Documents of the 4th Session of the United Nations General Assembly, United Nations, 1949, page 11
  6. ↑ The South West Africa/Namibia Dispute: Documents and Scholarly Writings on the Controversy Between South Africa and the United Nations, John Dugard, University of California Press, 1973, page 122
  7. ↑ Argument and Change in World Politics: Ethics, Decolonization, and Humanitarian Intervention, Neta Crawford Cambridge University Press, 2002, page 334
  8. ↑ Keesing's Contemporary Archives 1950–1952, page 11076
  9. ↑ The Times, editie van 5 november 1955 (old Senate dissolved 4 November 1955, new Senate to be elected 25 November 1955)
  10. ↑ Keesing's Contemporary Archives 1959–1960, page 17830
  11. ↑ South Africa 1978: Official Yearbook of the Republic of South Africa, Volume 5, State Department of Information, 1978, page 141
  12. ↑ The White Tribe of Africa, David Harrison, University of California Press, 1983, pages 280-281
  13. ↑ South Africa: Official Yearbook of the Republic of South Africa, Department of Information, 1979, page 952
  14. ↑ Parliaments of South Africa, J.J.L Cloete, J.L. van Schaik, 1985, page 62
  15. ↑ Race Relations Survey, South African Institute of Race Relations, page 130
  16. ↑ South Africa Act 1909, sections 24 and 25; The South African Constitution. pages 85 and 585–586.
  17. ↑ Representation of Natives Act 1936, ss. 8–11; The South African Constitution, pages 88 and 586.
  18. ↑ South-West Africa Affairs Amendment Act 1949; The South African Constitution, page 85)
  19. ↑ Senate Act 1955, section 2 (1); The South African Constitution, pages 86 and 643
  20. ↑ Keesing's Contemporary Archives 1959–1960, page 17830, confirms that a Coloured representative Senator had been nominated for a term between 1956 and 1962
  21. ↑ Senate Act 1960; Keesing's Contemporary Archives 1959–1960, page 17830
  22. ↑ Keesing's Contemporary Archives 1959–1960, page 17830; 1965–1966, page 21375-21376
  23. ↑ Keesing's Contemporary Archives 1969–1970, page 24341; 1974, page 26595
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Senaat_(Zuid-Afrika)&oldid=67340835"