Shuhari

Shuhari is een leerstijl die oorspronkelijk uit de Japanse vechtkunst komt maar ook op andere vaardigheden toegepast kan worden. Om een vaardigheid te leren zal men eerst de regels moeten volgen, daarna de regels loslaten en vervolgens eigen regels moeten maken.

Shuhari bestaat uit drie stappen:

• Shu 守 beschermen: Het leren en (nauwgezet) volgen van alle regels, technieken of heuristieken.
• Ha 破 loslaten: Het loslaten van deze regels.
• Ri 離 verlaten: Het overstijgen van de regels. De vaardigheid is een natuurlijk onderdeel geworden van de leerling (transcendentie).

Het idee van Shuhari wordt ook buiten de vechtsport gehanteerd. In de techniek, meditatie of in het leren van sociale vaardigheden. Een bijzonder voorbeeld is van de Japanse filosoof Sen no Rikyu die aan zijn studenten de rituelen van de Japanse theeceremonie leerde. Hij zei Vergeet de lessen nooit, ook niet wanneer je je vrij voelt om je eigen weg te gaan.