Sjabloon:Tabel expedities voorcompagnieën
Expedities van de voorcompagnieën | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
# | Bevelhebbers | Compagnie | Duur | Schepen | Uitreders | Route | Bijzonderheden |
1 | Cornelis de Houtman | Compagnie van Verre | 2 april 1595 van Texel met 249 man – 11 augustus 1597 met 87 man en zonder de Amsterdam |
|
Dirck van Os, Hendrick Hudde, Reinier Pauw, Pieter Hasselaar, Hendrick Buyck, Sievert Pietersz. Sem, Arent ten Grootenhuys, Jan Jansz. Karel , Jan Poppen en Arent ten Grootenhuys | Zuid-Oost | Dit was de Eerste Schipvaart, die trachtte specerijen te kopen in de Oost. |
2 | Gerard le Roy | Middelburgsche Compagnie | 25 maart 1598 – |
|
Adriaen Hendricksz ten Haeff, burgemeester van Middelburg | Zuid-Oost | de Maan kapseist bij het afvuren van saluutschoten bij Dover. |
3 | Cornelis de Houtman, Guyon le Fort | Veersche Compagnie | 28 maart 1598 – |
|
Balthasar de Moucheron en vijf anderen | Zuid-Oost | |
4 | Jacob Cornelisz van Neck (admiraal), Wybrand van Warwijck (vice-admiraal), Jacob van Heemskerck | Oude Compagnie | 1 mei 1598 van Texel met 560 koppen – 1600 |
|
Gerryt Bicker, Dirck van OS, Vincent van Bronckhorst, Symon Jansz Fortuyn, Geurt Dircxz, Cornelis van Campen, Jacob Thomasz Van den Dael, Elbert Simonsz Jonckheyn en Jan Hermansz | Zuid-Oost | De Tweede Schipvaart was buitengewoon geslaagd. De eerste 4 schepen keerden geladen met specerijen veilig uit Bantam terug. De andere schepen waren doorgevaren naar de Molukken. De 'Amsterdam' en 'Utrecht' deden Celebes, Ambon en Ternate aan en kwam in augustus 1600 weer volgeladen terug. De 'Zeeland' en 'Gelderland' naar Banda, zij kwamen op 19 mei 1600 met noten, foelie en kruidnagelen weer in Patria aan. |
5 | Jacques Mahu (admiraal), Simon de Cordes (vice-admiraal) | Magelhaensche Compagnie (Rotterdamse Compagnie) | 27 juni 1598, het Goereesche Gat – |
|
Pieter van der Haegen en Johan van der Veeken | Zuid-West, via de Straat van Magelhaen | Men wilde de route rond Zuid-Amerika verkennen. De Liefde weet op 19 april 1600 Japan te bereiken. De Japanners confisceerden het schip, maar lieten de bemanning vrij en zij wisten al snel een vertrouwenspositie te bereiken bij de Shogun van Japan. Het gevolg was een Nederlands gezantschap in Japan vanaf 1609. Onder de 24 of 25 opvarenden bevinden zich kapitein Quaeckernaeck, stuurman William Adams en commies Melchior van Santvoort. |
6 | Olivier van Noort (admiraal), Jacob Claes van Ilpendam (vice-admiraal) en Cornelis van Noort | Magellaanse Compagnie (Amsterdam) | 13 september 1598, het Goereesche Gat – 26 augustus 1601, in Rotterdam, met 45 man |
|
Huyg Gerritsz van der Buis, Jan Bennink, Pieter van Bevere in Rotterdam en de gebroeders Coekebacker uit Amsterdam | Zuid-West, via de Straat van Magelhaen | Men wilde de route rond Zuid-Amerika verkennen, Spaanse schepen kapen, porselein kopen in China en specerijen in de Molukken. Ook deze expeditie zou via Straat Magellaan gaan. Het was de eerste reis om de wereld door een Nederlandse expeditie |
7 | Steven van der Haghen | de Oude Compagnie, 3e equipage | 6 april 1599 van Texel – oktober 1601 terug in Patria |
|
Zuid-Oost | Derde Schipvaart Steven van der Haghen kreeg op Ambon van de inwoners van het schiereiland Hitu de beschikking over het kasteel Van Verre in ruil voor militaire steun tegen de Portugezen. Een aanval op het Portugese fort Leitimor op Oost-Ambon mislukte | |
8 | Pieter Both (admiraal), Paulus van Caerden (vice-admiraal) | Nieuwe Brabantsche Compagnie, Amsterdam | 21 december 1599 van Texel – 1601 |
|
Jacques de Velaer, Isaac le Maire, Hans Hunger, Marcus de Vogelaer en Gerard Reynst | Zuid-Oost | Op Bantam ontmoetten ze Steven van der Haghen en Jacob Wilkens in dienst van de Oude Compagnie. De schippers sloten een verbond gezamenlijk in te kopen om de prijs te drukken. |
9 | Jacob Wilckens | de Oude Compagnie, 1e eskader, 4e equipage | 21 december 1599 – |
|
Zuid-Oost | Vierde Schipvaart | |
10 | Jacob Cornelisz van Neck | de Oude Compagnie, 2e eskader, 4e equipage | 28 juni 1600 – |
|
Zuid-Oost | Vierde Schipvaart De 'Haarlem' is in Patani in brand gestoken wegens lekkage. | |
11 | Guillaume Senescal | Nieuwe Brabantsche Compagnie, Amsterdam | 28 juni 1600 van Texel – 1602 |
(laadvermogens en schippers onbekend) |
Zuid-Oost | ||
12 | Gerard le Roy en Laurens Bicker | De Vereenigde Zeeuwsche Compagnie | 28 januari 1601 van Rammekens – |
|
Zuid-Oost | een samenwerking tussen de Veersche Compagnie en de Middelburgsche Compagnie | |
13 | Jacob van Heemskerck | de Verenigde Compagnie - Amsterdam | 23 april 1601 van Texel – |
|
Zuid-Oost | Atjeese vloot. De vloot vertrok, net als de vloot van de Oude Compagnie, op 23 april 1601 en ging op 8 mei 1601 uit elkaar in een Atjehsevloot en een Moluksevloot | |
14 | Wolfert Harmenz | de Oude Compagnie | 23 april 1601 van Texel – 1603 |
|
Zuid-Oost | Molukse vloot. De vloot vertrok, net als de vloot van de Verenigde Compagnie - Amsterdam, op 23 april 1601 en ging op 8 mei 1601 uit elkaar in een Atjehsevloot en een Moluksevloot | |
15 | Joris van Spilbergen | de Compagnie van De Moucheron | 5 mei 1601 uit Veere – 24 maart 1604 voor Vlissingen |
|
Balthazar de Moucheron | Zuid-Oost | In mei 1602 kwam van Spilbergen aan op Ceylon, en ontmoette daar de koning van Kandy. Van Spilbergen deed het voorkomen dat hij niet kwam om handel te drijven, maar dat hij in opdracht van Maurits van Oranje kwam om een verbond te sluiten tegen de gemeenschappelijke vijand, de Portugezen. |